19 خرداد 1347

گزارش ساواک از سخنرانی تأثیرگذار فخرالدین حجازی!

بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 19 خرداد 1347 «از ساعت 5 بعد از ظهر عده زیادی از طبقات مختلف مردم در مسجد جامع تبریز جمع شده بودند که در ابتدا نوار تلاوت قرآن آقای عبدالوهاب عراقی از بلندگوی مشهد پخش شد؛ سپس آقای مرتضوی، مدیرکل اداره آموزش و پرورش استان، درباره عظمت قرآن صحبت نمودند و بعد از ایشان آقای فخرالدین حجازی درباره اشغال اماکن مقدسه اسلامی توسط جهود و تبعیض نژادی و فاصله طبقاتی و قتل و کشتار و بی‌بندوباری‌های ایالت متحده آمریکا و تحصیل مقاصد استعماری دول بزرگ بر دول کوچک و آرایش قدرت‌های نظامی و ستمگری‌های سرمایه‌داران و اجحاف کارخانه‌داران و آلودگی عده‌ای از بازاریان و بدبینی مردم نسبت به یکدیگر بیاناتی ایراد و بعد در مورد مدرسه طالبیه مسجد جامع صحبت نموده و اضافه کرد: با هیئت مسجد جامع در احداث ساختمان جدید همکاری نمایید و اتحاد و اتفاق داشته باشید و مطیع گفته‌های روحانیون حقیقی باشید و دنبال علم و تحصیل بروید و دست‌های نامرئی که بین شما مردم و در بین روحانیون تفرقه می‌اندازند آنها را بشناسید و از اجتماع خود طرد کنید. در ساعت 7:30 سخنرانی وی خاتمه یافت.
در «نظریه رهبر عملیات» این سند نیز آمده است: اظهارنظر اکثریت شرکت‌کنندگان در جلسات سخنرانی یادشده فوق توأم با تعریف و تمجید بوده و مطالب سخنرانی وی و طرز بیان جملات به قدری مؤثر بوده که شنونده را به خود جلب می‌کرد و ضمنا مشارالیه با هیئت مسجد جامع تماس مداوم داشت و به نظر می‌رسد طبقه‌بندی حفاظتی نظریه منبع صحت داشته باشد.[1]

«عده‌ای بی‌تجربه مشغول خراب کردن مملکت و ناراضی ساختن مردم هستند»!

بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 19 خرداد 1347 درباره «اظهارات سناتور پروفسور جمشید اعلم در جلسه کلوپ روتاری تهران» «روز 19 /3 /48 جلسه مذکور با حضور اعضای کلوپ از جمله شخص یادشده بالا و دکتر جهانشاه صالح، رئیس سابق دانشگاه تهران، در سالن پارک هتل تشکیل گردیده است.
هنگام صرف ناهار پروفسور جمشید اعلم با صدای رسا خطاب به دکتر جهانشاه صالح اظهار داشت: دلم می‌خواهد ان‌شاءاله تو به‌زودی وزیر علوم و آموزش عالی شوی؛ زیرا مجید رهنما،[2] وزیر فعلی، با قرار دادن عده زیادی افراد جوان و بی‌تجربه در رأس دانشگاه اوضاع آنجا را خراب نموده است.
مشارالیه سپس ضمن انتقاد از وزارت اقتصاد در مورد سهمیه جدید و بالا رفتن گمرک اتومبیل و آهن اضافه نمود که وضع این وزارتخانه هم بچه‌بازی شده و یک عده بی‌تجربه مشغول خراب نمودن مملکت و ناراضی ساختن مردم می‌باشند. دکتر جهانشاه صالح نیز اظهارات سناتور پروفسور جمشید اعلم را تأیید می‌نمود.[3]

تغییرات در پست‌های سرپرستی مدارس ایرانیان در خارج

روزنامه «اطلاعات» نوشت: به‌زودی تغییراتی در پست‌های مهم وزارت آموزش و پرورش صورت خواهد گرفت.
به‌قرار اطلاع، این تغییرات در سطح بعضی از مدیران کل و مسئولان مهم ادارات این وزارتخانه خواهد بود و به‌احتمال قوی، احکام مسئولان جدید تا چند روز دیگر صادر می‌شود.
همان‌طور که قبلا به اطلاع خوانندگان رسید، چند روز قبل آقای شاکری، معاون سابق وزارت آموزش و پرورش، به‌سمت سرپرست جدید مدرسه ایرانیان در عراق تعیین گردید.
سرپرست مدرسه ایرانیان در ترکیه نیز تعیین شده و به‌زودی نام وی اعلام خواهد شد.
به‌جای عده‌ای از مدیران کل و صاحبان مشاغل مهم وزارت آموزش و پرورش، که برای سرپرستی مدارس ایرانی در خارج تعیین شده‌اند، افراد جدیدی در رأس پست‌های آنان قرار خواهند گرفت.[4]

کمک شوروی برای ساختمان سدهای لار و هریرود

آقای اسکاچکف، رئیس هیئت نمایندگی شوروی، صبح امروز برای بازدید از مناطق شمالی به رامسر عزیمت کرد. وی تا روز چهارشنبه در استان‌های گیلان و مازندران به بازدید و استراحت خواهد پرداخت. مذاکرات کارشناسان و نمایندگان ایران و شوروی هم‌اکنون در کمیته‌های مختلف جریان دارد و مسائل مربوط به معادن، توسعه ذوب‌آهن، راه‌آهن، گاز، بنادر و برخی دیگر از موضوعات مورد علاقه دو کشور مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. نتیجه مذاکرات کمیته‌های مذکور به گروه کار دو کشور گزارش خواهد شد و پس از مطالعه و تصویب، برای بررسی نهایی به کمیسیون وزیران ایران و شوروی تسلیم خواهد گردید.
پیش‌بینی می‌شود دولت شوروی بیش از سیصدمیلیون دلار اعتبار برای کمک به اجرای طرح‌های برنامه چهارم در اختیار ایران بگذارد.

ساختمان دو سد

طبق مذاکرات کارشناسان دو کشور، احتمال دارد دولت شوروی در ساختمان دو سد «لار» و «هریرود» با ایران همکاری نماید و اعتباراتی جهت اجرای این دو طرح در اختیار ایران قرار دهد.
همچنین تأسیس دو کارخانه بزرگ تغلیظ سنگ و روی، که یکی در مرکز و دیگری در استان آذربایجان نصب خواهد شد، به‌احتمال با کمک شوروی انجام خواهد گرفت.
در زمینه مذاکرات ترانزیت:
در زمینه مذاکرات ترانزیت نیز بررسی‌های تازه‌ای صورت می‌گیرد تا با توجه به مسدود بودن کانال سوئز، ایران و شوروی استفاده بیشتری از راه‌های ترانزیت کشورهای یکدیگر بنمایند.
معاون وزارت ذوب آهن شوروی در رأس هیئتی از کارشناسان آن کشور روز پنجشنبه به اصفهان خواهد رفت و پیشرفت کارهای ذوب آهن را مورد بررسی قرار خواهد داد.[5]

به رؤسای دارایی اختیارات جدید تفویض شد

امروز وزارت دارایی طی بخشنامه‌ای چند ماده از قطعنامه کنفرانس پیشکاران و رؤسای مستقل دارایی شهرستان‌ها را مورد تصویب قرار داد و اختیارات لازم را که پیشکاران در کنفرانس تقاضا کرده بودند، به آنها تفویض کرد.
به‌موجب اختیاراتی که امروز وزارت دارایی به پیشکاران و رؤسای دارایی‌های مستقل واگذار کرد، از این پس پیشکاران می‌توانند با تشخیص خود تعداد حوزه‌های مالیاتی را در مناطق مربوطه تعیین نمایند؛ همچنین می‌توانند هر تعداد کمیسیون تشخیص که مورد لزوم باشد، بدون کسب موافقت مرکز برای هر منطقه تعیین نموده و احکام مربوط به نماینده وزارت دارایی را در این کمیسیون‌ها صادر کنند.
از جمله اختیاراتی که به پیشکاران و رؤسای مستقل دارایی شهرستان‌ها داده شده، انتخاب و صدور احکام کمک‌ممیزی، ممیزی، سرممیزی و ممیزی کل می‌باشد. تاکنون صدور احکام این مشاغل به عهده وزارت دارایی بود.
در بخشنامه تذکر داده شده که در استفاده از این اختیارات باید مفاد قانون و مقتضیات محلی در نظر گرفته شود و با توجه به شرایط فوق، اقدام لازم جهت تسهیل و رفاه مؤدیان فراهم گردد.[6]

مدیرکل گمرک به بلژیک رفت

آقای دکتر هادی، رئیس کل گمرک، به منظور شرکت در اجلاسیه شورای همکاری‌های بین‌المللی گمرکی، امروز به بروکسل رفت.
در جلسات همکاری‌های بین‌المللی، مسائل مربوط به لزوم همکاری‌های متقابل دولت‌ها در کارهای گمرکی، ساده‌کردن تشریفات، هماهنگ‌کردن تعرفه‌ها و مقررات، ایجاد تسهیلات برای مسافران و وسایل نقلیه و ورود و خروج کالاها بررسی و مورد تبادل نظر قرار می‌گیرد. مدت این اجلاسیه چهار روز خواهد بود.[7]

پایان مأموریت ژنرال جابلونسکی

دوران مأموریت ژنرال هاروی جابلونسکی، رئیس هیئت مستشاران نظامی آمریکا در ایران، پایان یافت و وی تا دو روز دیگر تهران را ترک خواهد کرد.
جابلونسکی در مهرماه ۱۳۴۴ به تهران آمده بود و به پاس خدمات خود، یک قطعه نشان لیاقت درجه اول ارتش شاهنشاهی ایران دریافت نمود.
جانشین وی ژنرال هامیلتون تویچل می‌باشد که چند روز پیش وارد تهران شد.
وی قبلا معاونت فرماندهی ارتش سوم آمریکا را در فورت مک‌فرمن، ایالت جورجیا، به عهده داشت.[8]

مهندس سوئیسی در تصادف کشته شد

صبح دیروز مهندس سی‌ساله‌ای به نام رابرت ریتس، تبعه سوئیس، هنگامی که با اتومبیل خود از اصفهان عازم نائین بود، با کامیونی بارکش تصادف کرد و کشته شد.
کارشناس فنی علت تصادف را سرعت بیش از حد اتومبیل تشخیص داد.
جسد رابرت جهت تحویل به بستگانش به سفارت سوئیس تحویل خواهد شد.[9]

هتل‌های چهار ستاره در مشهد ساخته می‌شود

برای استفاده مسافران داخلی و زائرانی که به مشهد مسافرت می‌کنند، در این شهر چند هتل چهار ستاره ساخته می‌شود.
از طرف سازمان جلب سیاحان، برای احداث یک هتل چهار ستاره ۸۰ تا ۱۰۰ اتاقی و یک هتل چهار ستاره ۴۰ اتاقی و توسعه هتل امیر از ۴۴ اتاقی به ۸۰ اتاقی، ۷۴ میلیون ریال وام به بخش خصوصی پرداخت می‌شود.[10]

تأسیس ۶۵۲۱ فروشندگی مواد نفتی در روستاهای کشور

سخنگوی شرکت ملی نفت ایران اظهار داشت که از تاریخ 4 تا ۱۴ خرداد جاری، ۲۲ فروشندگی جدید مواد نفتی به فروشندگی‌های موجود در روستاهای کشور (خارج از شهرها) اضافه گردیده است.
به این ترتیب، در حال حاضر ۴۴۰۹ فروشندگی مواد نفتی در شرکت‌های تعاونی روستایی و ۲۱۱۲ فروشندگی در خارج از شهرها (انجمن‌های عمران دهات، تعاونی‌های وابسته به بانک عمران، تعاونی‌های شیلات و خانه‌های انصاف) فعالیت دارند و مواد نفتی مورد نیاز روستاییان را با کیفیت ثابت در دسترس آنان قرار می‌دهند.[11]

«قاچاق از عوامل کمبود ماهی در ایران است»!

برای توسعه شیلات ایران و بهره‌برداری صحیح از آن، سازمان متناسبی با تشکیلات وسیع به‌وجود می‌آید و از آخرین تکنولوژی استفاده می‌شود.
آقای جاکسون، رئیس شیلات سازمان خواربار و کشاورزی جهانی، که در یک جلسه مصاحبه مطبوعاتی سخن می‌گفت، اضافه کرد: نظر مقامات ایرانی این است که تولید و صید ماهی افزایش یابد و قیمت آن نیز کاهش یابد. البته این نظر زمانی تأمین خواهد شد که سازمان شیلات از وضع ابتدایی که در حال حاضر دارد، به صورت مدرنیزه تبدیل شود و همکاری بین متخصصین شیلات بین‌المللی و مأموران داخلی به‌طور مداوم افزایش یابد.
در این مصاحبه، آقای دکتر آدالی، رئیس هیئت نمایندگی سازمان خواربار و کشاورزی در ایران، نیز شرکت داشت.
دکتر آدالی در پاسخ به یکی از خبرنگاران در مورد صید ماهی اظهار داشت: یکی از دلایل کمبود ماهی در ایران مربوط به قاچاق می‌باشد که در گذشته برای جلوگیری از آن اقدام نمی‌شد؛ ضمنا چون کنترل آب‌های داخلی ایران به علت وسعت زیاد مشکل به نظر می‌رسد، لذا باید برای مبارزه با امر صید قاچاق، که موجب از بین رفتن نسل ماهی می‌گردد، گارد مجهزی به خدمت گمارده شود.[12]

مسافرت شاه و فرح به اروپا و آمریکا با پایان سفر به اتیوپی

پری اباصلتی، خبرنگار اعزامی «اطلاعات» به آدیس‌آبابا، نوشت: سفر رسمی شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح به اتیوپی پایان یافت و اعلیحضرتین ساعت 9:30 بامداد امروز مستقیما از «آسمارا»، دومین شهر کشور کهنسال اتیوپی، رهسپار رم شدند.
هنگام عزیمت شاهنشاه و شهبانو در فرودگاه آسمارا، مراسم بدرقه از اعلیحضرتین به عمل آمد و اعلیحضرت هایله سلاسی، امپراتور اتیوپی، والاحضرت ولیعهد این کشور، نخست‌وزیر، هیئت وزیران و گروه دیگری از شخصیت‌های برجسته لشکری و کشوری اتیوپی، اعلیحضرتین را بدرقه کردند.
پس از انجام مراسم تشریفات نظامی، شاهنشاه و شهبانو در پای پلکان هواپیما دست امپراتور هایله سلاسی را فشردند و از میهمان‌نوازی‌های گرم امپراتور و مردم اتیوپی صمیمانه تشکر نمودند.
به قرار اطلاع، شاهنشاه پس از یک توقف کوتاه، پایتخت ایتالیا را به سوی ایالات متحده آمریکا ترک خواهند فرمود. با اینکه سفر شاهنشاه به ایالات متحده آمریکا یک سفر خصوصی است، با این وجود معظم‌له در طول اقامت خویش در واشنگتن در «بلیر هاوس» (کاخ میهمانان رسمی رئیس‌جمهوری آمریکا) اقامت می‌فرمایند.
شاهنشاه به دعوت پرزیدنت جانسون، روز چهارشنبه این هفته در کاخ سفید واشنگتن با ایشان صرف ناهار خواهند کرد و رهبران دو کشور مذاکراتی پیرامون مسائل مورد علاقه صورت خواهند داد.[13]

پدری پس از کشتن پسرش خودکشی کرد

صبح امروز اجساد پدر و پسری در یکی از بیابان‌های خارج شهر کرمانشاه کشف گردید و با اطلاع جریان به مقامات مربوطه، جواز دفن صادر شد.
پدر به نام نجف عینی‌شاه بود و پسر هفت سال داشت. گرچه هنوز علت اصلی مرگ این پدر و پسر روشن نیست، ولی گفته می‌شود نجف به علت اینکه پسرش مبتلا به بیماری سل بوده و معالجات در وی مؤثر واقع نگردیده بود، او را به بیابان برده و پس از آنکه مقداری سم به او خورانیده، خود را نیز مسموم ساخته است.
امروز جوان دانش‌آموزی به نام جلال یوسف‌نژادی از اهالی بخش سه کرمانشاه و جوان ۲۵ ساله‌ای به نام خداداد احمدی از اهالی این شهرستان نیز با خوردن سم خودکشی کردند. جریان این دو خودکشی از طرف مقامات قضایی کرمانشاه تحت تعقیب می‌باشد.[14]

چهارصدهزار گوسفند از ترکیه خریداری می‌شود

آقایان دکتر امیر جمشیدی و حاج نعمت بزرگمهر از طرف شهرداری و شرکت گوشت برای خرید گوسفند به ترکیه رفتند.
به دستور دولت و با نظارت شهرداری، چهارصدهزار رأس گوسفند از کشور مزبور خریداری می‌شود.
مسئولان امور کشتارگاه اعلام کردند که زمینه گوشت و گوسفند در داخل کشور کم است و برای تأمین کمبود گوشت، خرید گوسفند از خارج تا مدتی ضروری است.
شرکت گوشت ترکیه به شرکت گوشت ایران پیشنهاد همکاری و عقد قرارداد خرید گوشت داده و اعلام کرده که حاضر است برای تأمین مصرف گوشت تهران اقدام کند.[15]

ضیافت سفارت انگلیس در تهران

«اطلاعات» نوشت: دیروز مصادف با سالروز تولد علیاحضرت الیزابت دوم، ملکه انگلستان، بود. به همین مناسبت، از طرف سر دنیس رایت و بانو رایت، ضیافت عصرانه‌ای در باغ سفارت انگلیس در تهران برپا گردید که در آن جمعیتی نزدیک به یک‌هزار نفر شرکت کردند.

در این ضیافت، سفیر انگلیس به یکی از کارمندان سفارت انگلیس از جانب دولت خود نشان «بی.ای.ام» (مدال امپراتوری بریتانیا) اهدا کرد. این کارمند جان بوریج نام دارد که مدت هیجده سال است به استخدام وزارت خارجه انگلیس درآمده است. عکس بالا هنگام نصب این نشان به سینه کارمند سفارت برداشته شده است. [16]

پی‌نوشت‌ها:

[1]. فخرالدین حجازی به روایت اسناد ساواک، ص 103.

[2]. مجید رهنما فرزند زین‌العابدین در سال 1303ش در تهران به دنیا آمد. از مدرسه فرانسوی حقوق در بیروت‌، گواهینامه گرفت و در دانشگاه آمریکایی بیروت‌، دوره فلسفه و ریاضیات را سپری کرد و از دانشگاه پاریس‌، دکترای حقوق گرفت‌.
سوابق خدمتی وی به شرح زیر است: «1321 وزارت دارایی ـ 1324 وابسته مطبوعاتی سفارت ایران در پاریس ـ 1327 وابسته مطبوعاتی سفارت ایران در بیروت ـ 1328 دبیر دوم اطلاعات و مطبوعات و دبیرخانه جمعیت طرفدار ملل متحد ـ 1329 دبیر سوم سفارت کبری در مسکو ـ 1331 دبیر دوم سفارت کبری در مسکو ـ 1332 با حفظ سمت قبل وابسته مطبوعاتی سفارت ـ 1333 کارمند اداره سازمان‌های بین‌المللی ـ 1334 معاون اداره سازمان‌های بین‌المللی و معاون اداره اطلاعات و مطبوعات ـ 1335 کارمند موقت اداره همکاری‌ها ـ 1336 دبیر اول نمایندگی سازمان ملل متحد ـ 1337 کفیل سرکنسولگری ایران در سانفرانسیسکو ـ 1339 سرکنسول ایران در سانفرانسیسکو ـ 1341 سرپرست اداره سازمان‌های بین‌المللی ـ 1343 معاون در امور بین‌المللی و اقتصادی وزارت خارجه ـ 1344 معاون وزارت خارجه ـ 1345 سفیر ایران در فرانسه ـ 1347 سفیر ایران در سوئیس».
مجید رهنما، که نشان‌های متعددی از رژیم پهلوی دریافت کرده بود، مدتی نیز به عنوان مشاور مخصوص نخست‌وزیر و همچنین عضو هیئت امنای دانشگاه جندی شاپور به فعالیت مشغول بود.
رهنما از رجل سیاسی و فرهنگی رژیم پهلوی به‌شمار می‌آمد و با حمایت رجال مؤثر و وابسته به رژیم مانند هویدا و خسروانی و عضویت در جمعیت فراماسونری (لژ تهران‌) به‌سرعت از نردبان ترقی بالا رفت و به وزارت علوم و ریاست و عضویت در هیئت امنای چندین دانشگاه کشور دست یافت. مشارالیه به پاس وفاداری به رژیم پهلوی به افتخار دریافت نشان درجه 2 همایونی نایل شده بود!
ساواک در گزارش بیوگرافی وی چنین آورده است : «جوانی است عیاش‌، دورو، از نقطه نظر اخلاقی به فساد معروف است و در سیاست طرفدار غرب (انگلستان‌) می‌باشد». رک‌: اسناد ساواک‌، پرونده‌های انفرادی‌.

[3]. کلوپ روتاری به روایت اسناد ساواک، ج 1، ص 206.

[4]. اطلاعات، 19 خرداد 1347، ص 24.

[5]. همان‌جا.

[6]. همان‌جا.

[7]. همان، ص 21.

[8]. همان‌جا.

[9]. همان‌جا.

[10]. همان‌جا.

[11]. همان‌جا.

[12]. همان‌جا.

[13]. همان، صص 1 و 4.

[14]. همان، ص 21.

[15]. همان، ص 4.

[16]. همان‌جا.

https://iichs.ir/vdcb89b5.rhbsspiuur.html

از ممنوع‌المنبری تا شهادت

او در شرایطی تاریک و پراختناق فریاد می‌زد

شهادتی که برای رژیم بحران‌آفرین شد

او در شرق تهران، عامل تحرک مردم برای مبارزه بود

خبری که مثل بمب صدا کرد