پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛ مشروطیت با شعارهای آبدار و مطنطن شروع شد و بسیاری را نیز خصوصا در آغاز فریفت: «وعده نان و کباب» شیخ سلیم تبریزی
[1] و شعر ادیب‌الممالک فراهانی در مدح مجلس شورای صدر مشروطه که: «شادباش ای مجلس ملی! که بینم عن قریب/ از تو آید درد ملت را در این دوران طبیب» در تواریخ ثبت است. اما باید دید که مشروطه در سیر بازگشت‌ناپذیر خود، به کجا منتهی شد؟! به رژیم پهلوی! اجمالا اشاره می‌کنیم که مشروطیت، عملا دو چیز را در ایران نیمه‌جان کرد: 1. سلسله قاجار؛ 2. روحانیت شیعه، که اگر آن دو چیز این گونه نیمه‌جان نشده بود، سخت بعید می‌نمود یک قزاق و یک روزنامه‌نگار (رضاخان سوادکوهی و سیدضیاء‌الدین طباطبائی) به مدد اجنبی بر کشورمان مسلط شوند.
[2]
