گزارش ساواک درباره گلایه و قهر کلالی از حزبِ ایران نوین!/ انتظار تغییرات در دولت پس از سفرِ هویدا به آمریکا!/ معاون نخست‌وزیر عراق: عوامل بیگانه بین ایران و عراق نمی‌توانند اختلاف ایجاد کنند!/ «ایران و عراق در حل مشکلات دو کشور توافق کردند»/ دعوت حسن البکر از شاه برای سفر به عراق!/ «ایران به‌عنوان میانجی می‌تواند در بحران خاورمیانه نقش مهمی بازی کند»!/ سیزده‌میلیون تومان کالای بازرگانان ایرانی در دریا بلاتکلیف است!/ برای مؤدیان سجل مالیاتی تنظیم می‌شود!/ مراسم 21 آذر به تعویق افتاد!/ ماهی به دست مردم نمی‌رسد!/ احتکار تخم مرغ در مشهد!
18 آذر 1347

 

گزارش ساواک درباره گلایه و قهر کلالی از حزبِ ایران نوین!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 18 آذر 1347 «موضوع نارضایتی و قهر دکتر کلالی، دبیرکل حزب ایران نوین، به شرح گزارش قبلی از مهم‌ترین مسائل روز بوده و در حزب و محافل سیاسی تهران راجع به آن بحث می‌شود».
این سند می‌افزاید: روز چهارشنبه 6 /9 /47 که دکتر کلالی به اصطلاح به صورت قهر از حزب خارج شده عصر همان روز خسروانی او را در منزل ملاقات کرده و فردای آن روز (یعنی ظهر پنجشنبه 7 /9 /47) نیز با یکدیگر ناهار خورده‌اند و روز یکشنبه 10 /9 /47 جلسه‌ای دراین‌باره با حضور خسروانی، دبیرکل، و خواجه‌نوری، لیدر فراکسیون پارلمانی، و دکتر کشفیان، وزیر مشاور، در محل حزب تشکیل شده تا موجبات ‌آشتی و رضایت کلالی فراهم شود؛ مع‌هذا تاکنون این مذاکرات نتیجه‌بخش نبوده و دکتر کلالی همچنان از آمدن به حزب و دفتر کار خود خودداری می‌کند.
در ادامه این گزارش تصریح شده است: بدرخانی، رئیس خدمات حزب، ضمن یک مذاکره خصوصی می‌گفت که دکتر کلالی روز ترک حزب اظهار می‌نمود که من نظری ندارم، ولی فقط یک حرف دارم و آن این است که چرا به من هم دروغ می‌گویند و آیا مگر من را به عنوان مجری قسمت‌های مهم کارهای سیاسی خود نمی‌دانند و اگر می‌دانند، چرا دروغ می‌گویند.
در «نظریه منبع» این سند آمده است: به طور کلی احساس می‌شود که این حرف‌های دروغ از طرف اولیای حزب روی نظر خاص و هدف مخصوصی به دکتر کلالی گفته شده تا موجبات عصبانیت وی را فراهم و او را وادار سازند که دیگر خودش به حزب نیاید و این نظریه مورد تأیید چندین تن از محارم حزب و من‌جمله بدرخانی، رئیس خدمات، ملک‌افضلی، منشی مخصوص دبیرکل، و مهندس معینی، رئیس کمیته عضویت، نیز می‌باشد؛ ضمنا چهارشنبه شب هفته قبل هم خسروانی به اتفاق مهندس معینی و مهندس بلوری و دکتر سعید، رؤسای کمیته‌های عضویت بازرسی و امور استان‌ها، از ساعت 20 یک جلسه محرمانه در حزب تشکیل داده‌اند که از مذاکرات آن اطلاعی به‌دست نیامده است.
در نظریه کُد 20ﻫ 8 نیز آمده است: صحت خبر درباره نارضایتی و قهر دکتر کلالی از حزب ایران نوین مورد تأیید است.[1]
 

انتظار تغییرات در دولت پس از سفرِ هویدا به آمریکا!

در یک گزارش ساواک به تاریخ 18 آذر 1347 آمده است: روز پنجشنبه گذشته خواجه نصیری، عضو هیئت‌مدیره بانک تعاونی و توزیع، ضمن مذاکره خصوصی درباره وضع بانک می‌گفت: بالاخره انگلیس‌ها موافقت کردند که به بانک اعتبارات تازه‌ای بدهند و به همین جهت مجمع عمومی بانک را دعوت کرده‌ایم که برای بررسی این مسئله تشکیل جلسه بدهد و به سرمایه بانک مبلغ بیست‌ملیون تومان اضافه خواهد شد.
ضمنا سیف‌الله رشیدیان نیز برای مذاکره با مقامات آمریکایی و جلب نظر آنها، به آمریکا خواهد رفت و این مسافرت با دستور شاهنشاه صورت می‌گیرد.
خواجه نصیری می‌گفت: خوشبختانه ناراحتی‌هایی که برای بانک و برادران رشیدیان به‌وجود آمده بود تا اندازه‌ای مرتفع شده و به همین جهت انتظار می‌رود با بازگشت سیف‌اله رشیدیان از آمریکا، نماینده بانک مرکزی نیز، که فعلا همه‌کاره بانک تعاونی است، از بانک خارج شود.
در بخش دیگری از این سند آمده است: خواجه نصیری همچنین از قول سپهبد بازنشسته علوی‌مقدم، که فعلا به عنوان رئیس شورای عالی بانک، مشغول کار است اضافه می‌نمود که وضع دولت با وجودی که ترمیم گردیده خوب نیست و با بازگشت هویدا از سفر آمریکا، باید انتظار یک تحول بی‌سابقه‌ای را حتی در تغییر دولت داشت و در این زمینه شانس آقای علم، وزیر دربار، از همه بیشتر است مخصوصا اینکه باز برادران خسروانی که دراین‌باره شامه خیلی تیزی دارند سراغ علم رفته‌اند و با او مشغول تبادل نظر و جلسه‌بازی شده‌اند.
در نظریه کُد 20/ه /8 می‌خوانیم: صحت خبر درباره مذاکرات انجام‌شده توسط خواجه نصیری مورد تأیید است و درباره موضوع خبر مادامی که از طریق منابع دیگر تأیید نشده قابل بررسی می‌باشد.[2]
 

معاون نخست‌وزیر عراق: عوامل بیگانه بین ایران و عراق نمی‌توانند اختلاف ایجاد کنند!

جراید امروز کشور نوشتند: اعضای هیئت عالی‌رتبه عراقی، که به‌طور رسمی از ایران دیدن می‌کنند، پیش از ظهر و بعد از ظهر امروز از آثار و شاهکارهای هنر معماری ایران در اصفهان دیدن کردند. هیئت مذکور که بامداد امروز از تهران به اصفهان عزیمت کرد، هنگام ورود به این شهر مورد استقبال رسمی قرار گرفت و قرار است عصر امروز به تهران بازگردد.
امشب از طرف آقای محمدحسین آل یاسین، سفیر عراق، ضیافت عصرانه‌ای به افتخار نایب نخست‌وزیر و وزیر دفاع عراق در محل آن سفارت برپا بود.
دیشب از طرف آقای اردشیر زاهدی، وزیر خارجه، ضیافتی به شام به افتخار نایب نخست‌وزیر و وزیر خارجه عراق در کاخ وزارت امور خارجه برپا بود.
آقای اردشیر زاهدی طی نطقی که سر میز شام ایراد کرد، اظهار داشت: «مناسبات ایران و عراق قرن‌ها سابقه دارد و در سال‌های اخیر توسعه فراوان یافته است و یکی از نمونه‌های توسعه آن، دیدار دانشجویان عراقی است که سال گذشته و در ماه‌های اخیر به ایران مسافرت کردند».
وزیر امور خارجه ایران در نطق خود اشاره کرد که پاره‌ای از عوامل خارجی در بعضی مواقع کوشیده‌اند که دوستی و برادری ما را برهم بزنند، ولی هرگز موفق نشده‌اند و در آینده هم موفق نخواهند شد و خوشبختانه بین ایران و عراق نه تنها اختلافی وجود ندارد، بلکه علائق مشترک مذهبی نیز دو کشور را به یکدیگر پیوند داده است و ایران همیشه و در هر موقعی که لازم بوده از برادران عرب خود پشتیبانی کرده است.
وزیر امور خارجه در پایان نطق خود از کمک‌های دولت عراق به زلزله‌زدگان خراسان سپاس‌گزاری کرد.
 

عوامل بیگانه

تیمسار سپهبد حردان عبدالغفار تکریتی، در پاسخ وزیر امور خارجه، از پذیرایی‌های دولت و ملت ایران تشکر کرد و ضمن اشاره به شرفیابی خود به پیشگاه شاهنشاه آریامهر و ملاقات با وزیران ایرانی اظهار داشت: «حسن نیّت و صمیمیتی که نسبت به مملکت من ابراز می‌شود خیلی بیش از آن است که ما در عراق تصور می‌کردیم. ما با ایران تاریخ مشترک طولانی داریم و رشته‌های علائقی که ما را به هم پیوند داده چنان مستحکم است که ممکن نیست خللی در آن وارد آید.»
نایب نخست‌وزیر عراق از روش ایران در قبال مناقشات اعراب و اسرائیل تمجید کرد و گفت: «روش شاهنشاه و حکومت ایران در این مورد همان روشی است که ما از هر رئیس کشور مسلمان و از مسلمانان جهان انتظار داریم.»
تیمسار سپهبد تکریتی اضافه کرد: «عوامل بیگانه کوشیده‌اند بین ما اختلاف بیندازند و از این اختلاف استفاده کنند، اما خوشبختانه مسئولین امور در ایران و عراق این وضع را درک کرده‌اند. ما در عراق تصمیم گرفته‌ایم با برادران همسایه، ارتباط مستقیم برقرار کنیم و معتقدیم که این قبیل مسافرت‌ها، می‌تواند نتایج نیکویی از لحاظ ایجاد تفاهم کامل به‌وجود آورد».
در ضیافت دیشب کاخ وزارت امور خارجه علاوه بر همراهان نایب نخست‌وزیر و وزیر دفاع عراق، رئیس مجلس شورای ملی، عده‌ای از وزیران کابینه، رئیس هیئت‌مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و سفیران کشورهای اسلامی و جمعی از شخصیت‌های مملکتی با بانوانشان حضور داشتند.[3]
 

«ایران و عراق در حل مشکلات دو کشور توافق کردند»

سپهبد حردان عبدالغفار التکریتی، معاون نخست‌وزیر و وزیر دفاع عراق که یکی از پنج عضو شورای فرماندهی انقلاب رژیم کنونی عراق می‌باشد، شب گذشته در یک گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی «اطلاعات» تأیید کرد که در راه جلوگیری از توسعه و حسن روابط ایران و عراق، عوامل شناخته‌شده‌ای در داخل و خارج از عراق وجود دارند.
ژنرال چهارستاره‌ای عراقی بدون اینکه از این عوامل نام ببرد گفت: «این عوامل نمی‌توانند ببینند که ایران و عراق، دو کشور مسلمان و همسایه که طبیعت آنان را به یکدیگر مربوط می‌سازد، در دوستی و تفاهم به‌سر می‌برند، و رژیم عراق صرف نظر از فعالیت‌های خرابکارانه این عوامل، دست دوستی به جانب ایران دراز می‌کند و مسائل و مشکلات در راه توسعه روابط میان دو کشور را که دیگران به‌عنوان اختلافات بزرگ از آن نام می‌برند، به‌زودی حل و فصل خواهد کرد».
شخصیت برجسته عراقی، که خود را برای شرکت در ضیافت شام دیشب وزارت خارجه آماده کرده بود و در سالن بزرگ و مجلل کاخ پذیرایی دولت، محل اقامت خویش، با خبرنگار «اطلاعات» سخن می‌گفت، افزود که حاصل مذاکرات هیئت وی با مقامات دولت ایران از هر جهت پرثمر بوده است و توافق گردید مفاد اعلامیه مشترک ایران و عراق در مورد تشکیل کمیته‌های مشترک با حضور نمایندگان دو کشور برای بررسی مسائل معوقه به مورد اجرا گذاشته شود.
سپهبد التکریتی گفت: «ما آماده‌ایم همین هفته آینده از نمایندگان دولت ایران در بغداد برای شرکت در کمیته‌های یازده‌گانه پذیرایی به عمل آوریم».
 

دعوت حسن البکر از شاه برای سفر به عراق!

ژنرال عراقی که به زبان انگلیسی تسلط کافی داشت، مدت نیم ساعت به پرسش‌های خبرنگاران با روی خوش و از روی کمال حوصله پاسخ گفت و در بیان هر نکته‌ای تأکید می‌کرد که مسافرت به ایران هرگز از خاطره او دور نخواهد شد و از شرفیابی به حضور شاهنشاه آریامهر فوق‌العاده لذت برده است.
سپهبد التکریتی گفت: هنگامی‌که از جانب ژنرال حسن البکر، رئیس‌جمهوری عراق، از شاهنشاه برای بازدید از عراق دعوت به عمل آوردم، معظم‌له از روی کمال رغبت این دعوت را قبول فرمودند.
 

اطمینان دولت ایران

ژنرال هوایی ۴۳ ساله عراقی با اشاره به مسئله اکراد گفت که رژیم کنونی عراق می‌خواهد مسئله اکراد را حل و فصل کند. تکریتی افزود: «همان روزی که من به ایران می‌آمدم، ملا مصطفی بارزانی و افراد او به یک دهکده شمالی حمله کردند و به قتل مردم بی‌دفاع پرداختند و شایع بود که ایران به بارزانی کمک می‌کند؛ البته ما می‌دانستیم که این شایعه کذبی است و وقتی که درباره آن با مقامات دولت ایران صحبت کردیم، آنان نیز تأکید کردند که این مسئله دروغ محض است».
نایب نخست‌وزیر عراق گفت که با تمام مقامات دولت ایران که ملاقات و مذاکره داشته است، آنان را نسبت به توسعه روابط دو کشور واقعا صمیمی یافته.[4]
روزنامه «ندای ایران نوین» ارگان حزبِ دولت نیز در این رابطه نوشت: این غیر طبیعی نیست که بین ایران و عراق مسائلی در بین باشد. آنچه غیر طبیعی به نظر می‌رسد تأخیر و طولانی شدن تسویه و حل‌وفصل آنهاست و آنچه محل انتظار هر دو ملت برادر است، تسویه هر چه زودتر این مسائل است.
«ندای ایران نوین» ادامه داد: ما انکار نمی‌کنیم که این مسائل مولود امروز و دیروز نیست، بلکه میراث و ماترک گذشته است که به حکومت حاضر عراق رسیده است. مسبوقات ذهنی، که در نهاد این میراث با گذشت زمان تبلور گردیده است، باید به دور افکنده شود تا بتوان به جای آنها و بر اساس فکر سالم و دل پاک، که در اصطلاح «حسن نیّت» گفته می‌شود، بنای تازه را ایجاد کرد.[5]
 

«ایران به‌عنوان میانجی می‌تواند در بحران خاورمیانه نقش مهمی بازی کند»!

آقای امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر و بانو که پس از بازدید رسمی از ایالات متحده، به‌طور خصوصی از آن کشور دیدن می‌کنند، دیشب در ضیافت شهردار پالم بیچ در ایالت فلوریدا شرکت کردند.
«یونایتدپرس» از واشنگتن گزارش داد: دیدار رسمی اخیر آقای امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر ایران، از واشنگتن ممکن است نشانه اتحاد نزدیک‌تری بین ایران و آمریکا باشد و نقطه عطفی برای تبدیل ایران به کشور پاسدار صلح در ناحیه خلیج فارس قرار گیرد.
اگرچه سفارت ایران در واشنگتن و وزارت خارجه آمریکا در اعلامیه رسمی خود تأکید کرده‌اند که مذاکرات آقای هویدا با رهبران آمریکا مربوط به امور اقتصادی بین دو کشور بوده، مع‌هذا طبق اطلاعات موثقی که به دست آمده، نخست‌وزیر ایران به‌تفصیل درباره خروج پیش‌بینی‌شده نیروهای انگلیس از خلیج فارس و صلح خاورمیانه و موضوعات دیگر با رهبران واشنگتن مذاکره کرده است.
هویدا در سفر خود به آمریکا به وسیله مهدی سمیعی، رئیس کل سابق بانک مرکزی ایران و مدیر عامل فعلی سازمان برنامه که رهبری و مسئولیت اصلی اجرای برنامه‌های عمرانی برای توسعه اقتصاد در حال شکفتگی ایران را برعهده دارد، همراه بود.
بااین‌حال، ناظران سیاسی عقیده دارند که ملاحظات اقتصادی در سفر هویدا به آمریکا فقط اهمیت درجه دوم داشته است.
دیدار مقام عالی‌رتبه ایرانی، که بعد از شاهنشاه دومین شخصیت کشور است، در زمانی که دوران ریاست‌جمهوری جانسون رو به اتمام است ممکن است حاکی از ابتکار زیرکانه پرزیدنت باشد که می‌خواهد قبل از پایان یافتن دوره زمامداری‌اش به هدف‌هایی نائل آید. یکی از هدف‌های عمده دولت کنونی ایالات متحده، برقراری صلح در منطقه عربی خاورمیانه است. در موقعی که گزارش‌های واصله از پایتخت‌های متعدد جهان نشان می‌دهد که ایالات متحده یک پیشنهاد هفت‌ماده‌ای برای برقراری صلح در خاورمیانه تسلیم طرفین متخاصم کرده است، ایران می‌تواند نقش بسیار مهمی به‌عنوان میانجی در این بحران دامنه‌دار، بازی کند.[6]
 

سیزده‌میلیون تومان کالای بازرگانان ایرانی در دریا بلاتکلیف است!

به دنبال گزارش قبلی مبنی بر خودداری کاپیتان کشتی هندی «راتنا چاندرالخا» از تخلیه کالای بازرگانی ایرانی، دیروز خبرنگار «اطلاعات» در خرمشهر با قایق موتوری به دهانه خلیج فارس، که کشتی هندی در آنجا متوقف است، رفت و با کاپیتان کشتی گفت‌وگو کرد.
کاپیتان کشتی، که ابراهیم مدوک نام دارد و ۳۴ ساله و مسلمان است، گفت: «چون شرکتی که کشتی متعلق به آن است با شرکتی که کشتی را اجاره کرده اختلاف دارد، تلگرافی به من دستور داده شده که از تخلیه کالاهای بازرگانی ایرانی خودداری کنم. من فعلا منتظر دستور شرکت "راتنا کارگو شیپینگ" صاحب اصلی کشتی هستم که کالا را تخلیه کنم یا اینکه به بندر دیگری بروم؛ زیرا اگر به‌زودی برای رفع این اختلاف اقدام نشود، شاید ما تا چند هفته دیگر مجبور باشیم در میان آب متوقف باشیم».
این کشتی حامل شش‌هزار تُن آهن‌آلات و کالاهای دیگر متعلق به بازرگانان ایرانی است که جمعا سیزده‌میلیون تومان ارزش دارد. شرکت «راتنا کارگو شیپینگ» از شرکت «گرین رستار»، که کشتی در اجاره اوست، مبالغی طلب دارد؛ به همین جهت دستور داده است از تخلیه محمولات کشتی خودداری شود. فعلا اتاق بازرگانی خرمشهر به این موضوع رسیدگی می‌کند.[7]
 

برای مؤدیان سجل مالیاتی تنظیم می‌شود!

به دستور وزیر دارایی فرم‌های مخصوصی به وسیله دستگاه‌های ذی‌ربط به صورت سجل مالیاتی برای هر یک از مؤدیان تنظیم می‌شود.
فرم‌ها در هشت قسمت و در 62 مورد اطلاعات لازم در اختیار مسئولان تشخیص مالیات می‌گذارد.[8]
 

مراسم 21 آذر به تعویق افتاد!

اداره روابط عمومی ستاد بزرگ ارتشتاران اطلاع داد که برگزاری مراسم سالروز نجات آذربایجان به مناسبت ایام سوگواری حضرت علی علیه‌السلام، امام اول شیعیان جهان، به فرمان شاه به روز 25 آذرماه موکول گردید.
شهربانی کل کشور اطلاع داد روز 25 آذرماه به مناسبت رژه واحدهای ارتش شاهنشاهی مقررات ویژه‌ای در برخی نقاط پایتخت اجرا خواهد شد.[9]
 

ماهی به دست مردم نمی‌رسد!

روزنامه «آیندگان» نوشت: عصر دیروز به علت ازدحام فوق‌العاده‌ای که از طرف مردم تهران جهت خرید ماهی سفید و سایر ماهی‌های شمال به عمل آمد فعالیت مربوط به فروش ماهی در چند شعبه تا ساعات اول شب نیز ادامه یافت و شرکت شیلات ایران با تأمین سهمیه بیشتر به تقاضای مردم پاسخ داد.
خبرنگار «آیندگان»، که دیشب از چند حوزه فروش ماهی بازدید کرده، گزارش داد که وضع توزیع ماهی در این فروشگاه‌ها متأسفانه خوب نبوده و با وجود افزایش عرضه، ماهی کافی به دست مردم عادی نرسیده است. در بسیاری از فروشگاه‌هایی که بعد از ساعت 5 بعد از ظهر دیروز (ساعت پایان فروش) به کار عرضه ماهی ادامه دادند محدودیت فروش به هر شخص آن‌قدر نادیده گرفته شد که بسته‌های 45 کیلویی ماهی به محض وصول به وسیله چند نفر تقسیم و به عده معدودی فروخته می‌شد.
بازار سیاه ماهی یا بازار فروش دست دوم نیز در روز دوم (دیروز) کماکان ادامه داشت و در یکی از شعباتی که تقریبا در مرکز شهر وجود دارد با اندکی توجه می‌شد فهمید که اکثریت مردمی که در صف انتظار می‌کشند بلافاصله ماهی را در گوشه‌ای دیگر و با نرخ گران‌تر عرضه می‌کنند. این کار با توجه به اینکه ازدحام نمی‌گذاشت افراد عادی و خصوصا خانم‌ها به بساط ماهی‌فروشان نزدیک شوند، رونق بیشتری یافته بود.[10]
 

احتکار تخم مرغ در مشهد!

روزنامه «خراسان» نوشت: متأسفانه از مدتی قبل موضوع احتکار تخم مرغ در مشهد وضع بدی به خود گرفته است و اخباری که در این مورد به‌دست آمده در صفحات روزنامه منعکس گردیده است.
خبرنگار ما مجددا اطلاع می‌دهد: عده‌ای از فروشندگان تخم مرغ اظهار می‌دارند با کنترل شدیدی که شهرداری در این مورد اخیرا به عمل آورده مع‌هذا محتکرین وضع غیرمنتظره‌ای به‌وجود آورده‌اند بدین ترتیب که تولیدکنندگان تخم مرغ در مشهد، که مرتکب احتکار شده بودند، از فروش آن به فروشندگان جزء خودداری نموده و اگر هم در بعضی از موارد فروخته‌اند با قیمت بیشتری بوده است و بقیه تخم مرغ‌های تولیدی خود را با وسایل مختلف از مشهد خارج می‌نمایند.[11]
 
صفحه اول روزنامه اطلاعات، 18 آذر 1347
 
پی‌نوشت‌ها:
 
[1]. عطاءالله خسروانی به روایت اسناد ساواک، ص 340.
[2]. سپهبد مهدیقلی علوی‌مقدم به روایت اسناد ساواک، ص 285.
[3]. اطلاعات، 18 آذر 1347، صص 1 و 24.
[4]. همان، صص 1 و 21؛ خراسان، 18 آذر 1347، ص 12.
[5]. ندای ایران نوین، 18 آذر 1347، صص 1 و 2.
[6]. اطلاعات، 18 آذر 1347، ص 21. 
[7]. همان‌جا. 
[8]. پیغام امروز، 18 آذر 1347، ص 8. 
[9]. همان، صص 1 و 5. 
[10]. آیندگان، 18 آذر 1347، صص 1 و 2. 
[11]. خراسان، 18 آذر 1347، ص 2.  
 
https://iichs.ir/vdcci1qi.2bqex8laa2.html
iichs.ir/vdcci1qi.2bqex8laa2.html
نام شما
آدرس ايميل شما