حمایت از مظلومانِ فلسطینی، از رویکردهای ثابت او بود

پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛
برای نخستین بار، نام شهید آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب را در چه مقطعی شنیدید؟
بسم الله الرحمن الرحیم. خاطرم هست که در سال سوم دبستان تحصیل می‌کردم. مدرسه‌ ما پشت حرم شاهچراغ(ع) و خانه‌مان، در نزدیکی منزل شهید آیت‌الله دستغیب قرار داشت. در خرداد سال ۱۳۴۲، فضای شیراز به ‌خاطر دستگیری امام خمینی ملتهب بود. این برافروختگی و تجمعاتِ ناشی از آن، برای من که کودکی بیش نبودم، جالب بود و کنجکاو بودم بدانم که علت آن چیست. مأموران رژیم پهلوی، از ورود آیت‌الله دستغیب به مسجد جمعه جلوگیری کرده و آیت‌الله حاج شیخ بهاءالدین محلاتی را هم دستگیر کرده بودند. به‌هرحال در همان روزها و برای نخستین بار، نام شهید دستغیب را شنیدم.

جایگاه آیت‌الله دستغیب را در خانواده مذهبیِ خود و سایر خانواده‌های مشابه در شیراز، چگونه ‌دیدید؟
من کودک بودم، ولی پدرم از ویژگی‌های ایشان برایم می‌گفت؛ از ایمان، تقوا، ظلم‌ستیزی و دعوتشان به جهاد در راه خدا. پدر اظهار می‌کرد: مردم از سال 13۴۲، کم‌کم آیت‌الله دستغیب را شناختند و احترام و علاقه عمومی، نسبت به ایشان شکل گرفت. آن بزرگوار به‌مرور، به یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های مبارزات انقلاب اسلامی تبدیل شدند و محبوبیت زیادی در میان مردم پیدا کردند. به جرئت می‌توانم بگویم که ۸۰ تا ۹۰ درصد از جریانات انقلابی استان فارس، زیر نظر شهید دستغیب و خاندانشان مدیریت می‌شد!

گفته می‌شود که ایشان در دوره قبل از انقلاب پیروزی انقلاب اسلامی نیز، در شیراز نماز جمعه برپا می‌کردند. آیا دراین‌‎باره، خاطره‌ای دارید؟
بله؛ مسجد جامع عتیق پایگاه اصلی ایشان بود؛ مسجدی با قدمت بیش از هزار سال! ایشان در آنجا نماز جماعت، سخنرانی و حتی نماز جمعه برگزار می‌کردند. نیروهای نظامی، بارها آمدند و

دربِ مسجد را بستند! در سال 13۵۷، ما در مسجد قبا فعال بودیم و اعلامیه‌های حضرت امام را زیر اورکتِ خود پنهان می‌کردیم و به دیگر مساجد می‌رساندیم. همان زمان‌ها در مسجد جامع، ساواکی‌ها کمین می‌کردند تا افراد پخش‌کننده اعلامیه را شناسایی کنند. برخی از آنها، به‌مرور شناسایی شدند.

سخنرانی‌های آیت‌الله دستغیب چه تأثیری بر روند انقلاب در استان فارس داشت؟
باید بگویم که نوارهای سخنرانی آیت‌الله دستغیب تا خارج از کشور می‌رفت! بیانات ایشان در تاسوعا و عاشورای سال 13۵۷ چنان تأثیرگذار بود که امام دستور دادند نوار آن در قم تکثیر و در سراسر کشور پخش شود. یکی از بزرگ‌ترین حرکت‌های شهید دستغیب، قیام علیه جشن هنر شیراز بود؛ حرکتی که هیچ ‌کس جرئت نداشت درباره‌اش سخن بگوید، اما ایشان با شجاعت خاص خود در برابر آن ایستادند و بانیان این فضاحت فرهنگی را وادار به عقب نشینی کردند. از دیگر اقدامات شهید دستغیب با همراهی برادرشان آیت‌الله سیدمحمدمهدی دستغیب، شرکت در تحصن بزرگ روحانیون سراسر کشور در مسجد دانشگاه تهران، در اعتراض به بسته شدن فرودگاه‌ها برای ممانعت از بازگشت امام بود.

از حضور ایشان در راه‌پیمایی‌های دوره اوج‌گیری انقلاب اسلامی در شیراز، خاطراتی نقل کنید.
آیت‌الله دستغیب در تمامی راه‌پیمایی‌ها، هم نقش هدایتگر داشتند و هم خود حاضر بودند. تصاویر موجود از تجمعاتِ شیراز، شاهدی بر این مدعاست. ایشان حتی هنگامی که مأموران به راه‌پیمایان حمله می‌کردند، صحنه را ترک نمی‌گفتند! با اطرافیان در گوشه‌ای می‌ایستادند تا آنها خود مجبور به ترکِ صحنه شوند. از هر حرکتی که می‌توانست به نوعی عقب‌نشینی تفسیر شود، به‌جِد پرهیز داشتند. شهید دستغیب به‌رغم آنکه همیشه زیر نظرِ ساواک بودند، از کمک‌رسانیِ علنی به انقلابیون هیچ‌گونه مضایقه‌ای نداشتند. در آن حرکت‌ها، ما بازوبند انتظامات داشتیم و شعارها را بین مردم پخش می‌کردیم.

هسته‌های مخفی مبارزاتی در شیراز، چگونه با آیت‌الله دستغیب در ارتباط بودند؟
تا جایی که به یاد دارم، گروه‌های سه‌، چهار نفره مبارز، زیر نظرِ افرادِ مورد اعتماد شهید دستغیب تشکیل شده بود. گروه‌هایی از مهندسان و جوانان انقلابی با هدایت اطرافیان ایشان فعالیت می‌کردند و ما هم همراهشان

بودیم. ما حتی کوکتل مولوتوف و نارنجک دستی می‌ساختیم؛ چون برای مقابله با حملات ساواکی‌ها و نظامیان وسیله‌ای نداشتیم. دستور ساخت اینها، گاهی در مسجد آتشیها یا مسجد صاحب‌الزمان(عج)، روی تابلوی اعلانات نصب می‌شد! فعالیت‌ها تا این حد علنی بود، اما بخش‌های حساس‌تر مخفیانه انجام می‌شد.

آیا ایشان از این‌گونه فعالیت‌ها هم مطلع بودند؟
از برنامه‌ریزی برای تظاهرات و امور تبلیغاتی کاملا باخبر بودند، اما ساخت تجهیزات دفاعی، بیشتر ابتکار جوانان بود. سرکوبِ شدید و خشن باعث شده بود مردم به سمت ساختِ ابزارهای دفاعی بروند، اما در امور فرهنگی، جهت‌دهی سیاسی و تکثیر اعلامیه‌ها، نظارت ایشان جدی بود.

بعد از پیروزی انقلاب، این ارتباط چگونه ادامه یافت؟
وقتی کمیته‌های انقلاب اسلامی در شیراز تشکیل شدند، ایشان بر آنها نظارت و اِشراف داشتند. البته من در آن دوره به کار معلمی برگشتم، اما بسیاری از دوستانمان وارد کمیته‌ها و بعدها سپاه شدند. این نهاد، عمدتا از معتمدین محلات تشکیل شده بود و ائمه جماعات مساجد، آنها را اداره می‌کردند؛ به همین دلیل فعالیت‌های آن، از سلامت خاصی برخوردار بود.

نمازهای جمعه آیت‌الله دستغیب در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، چه حال‌وهوایی داشت؟
بسیار شلوغ بود و دیدنی. یکی از نمازهایی که در ذهنم مانده، آیینی بود که در زمین چمن دانشگاه شیراز برگزار شد. مردم روزنامه پهن می‌کردند و روی آن می‌نشستند؛ چون مصلی و فرشی وجود نداشت. خاطرم هست که هانی الحسن، اولین سفیر فلسطین پس از پیروزی انقلاب هم، به شیراز آمده بود و در آن مراسم حضور داشت. مردم با دیدن او، شعار «ثوره ثوره حتی النصر» سر داده بودند. آن نمازجمعه، یکی از پرشورترین‌ها بود.

هانی الحسن، اولین سفیر کشور فلسطین در ایران، در کنار شهید آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب شیرازی (سال 1358)

این مراسم، مربوط به روز قدس نبود؟
خیر؛ چون هنوز روز قدس اعلام نشده بود. پس از پیروزی انقلاب، یاسر عرفات به تهران آمد و سفارت اسرائیل، تبدیل به سفارت فلسطین شد. سفیر فلسطین به شیراز آمد و سخنرانی کرد. حمایت از فلسطین، یکی از رویکردهای ثابت آیت‌الله دستغیب بود. پس از آن نیز، بارها برنامه‌هایی با محوریت موضوع فلسطین در شاهچراغ برگزار شد.

پرونده شهید آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب

https://iichs.ir/vdccx1qi.2bqei8laa2.html

حمایت از مظلومانِ فلسطینی، از رویکردهای ثابت او بود

نهضت جنگل در بازی قدرت‌‎های بزرگ

صبر و آرامش پدر در زندان، به من قوت قلب داد

آخرین شاه قاجار؛ تسلیم یا حذف؟

زندگی برای من، در ضبط و پخش سخنان او معنا می‌یافت!

حمایت از مظلومانِ فلسطینی، از رویکردهای ثابت او بود