شاه در مراسم سلام عید فطر: در مبارزه با فساد هیچگونه اغماضی نداریم!
جراید کشور در شماره یک دی خود نوشتند: شاهنشاه آریامهر در مراسم سلام خاص عید فطر که از ساعت 10 تا 11:30 بامداد دیروز [: امروز 30 آذر] در کاخ نیاوران برگزار گردید، با اشاره به پیشنهاد مربوط به تشکیل لژیون خدمتگزاران بشر فرمودند: «با این پیشنهاد، راه واقعی خدمتگزاری به عالم بشریت در پیش پای آن افرادی که از جریان اوضاع ناراضی و سرخورده هستند و به جامعه ایراد میگیرند، گذاشته شده است».
در ابتدای مراسم سلام عید فطر، هیئت وزیران به پیشگاه همایونی شرفیاب شدند و آقای نخستوزیر از جانب خود و اعضای هیئت دولت، عید سعید فطر را به شاهنشاه تبریک عرض کرد و شاهنشاه با اظهار امتنان، متقابلا این عید بزرگ اسلامی را به هیئت وزیران تبریک گفتند.
در ساعت 10:40، هیئترئیسه مجلس شورای ملی به پیشگاه شاهنشاه آریامهر شرفیاب شدند و آقای عبدالله ریاضی، رئیس مجلس، از جانب هیئترئیسه و عموم نمایندگان مجلس شورای ملی عید سعید فطر را به شاهنشاه تبریک عرض کرد و در پایان عرایض خود، ابتکار بزرگ شاهنشاه آریامهر را در پیشنهاد تشکیل لژیون جهانی خدمتگزاران بشر مورد تجلیل قرار داد و اظهار داشت که این فکر نیز مانند سایر اصول، نظریات و سیاست شاهنشاه بر اساس روح و مفهوم تعالیم عالیه اسلامی طرحریزی شده است.

عبدالله ریاضی رئیس مجلس شورای ملی
شماره آرشیو: 1299-924ر
شاهنشاه با اظهار امتنان، متقابلا این عید بزرگ اسلامی را به هیئترئیسه و نمایندگان مجلس شورای ملی تبریک گفتند و فرمودند: «بدیهی است که ما در هر مورد میتوانیم از تعالیم عالیه اسلامی الهام بگیریم و کارهای خود را بر آن اساس انجام دهیم و عملا همواره همینطور بوده است. از مزایای بزرگ آیین مقدس ما این است که دست پیروان خویش را در این عصر تکنیک و صنعت نیز کاملا باز گذاشته است و ما میتوانیم آخرین اختراعات و پیشرفتهای علمی بشری را همیشه با تعالیم عالیه اسلامی، که اساس آن عدالت اجتماعی است، و با نیروی فعاله و کار و کوشش، ترکیب و تکمیل کنیم.
از مهمترین عوامل پیشرفت کار ما یکی نیز این است که چنانکه بارها تذکر دادهام، ما همیشه چندین قدم از حوادث جلو هستیم و بدین ترتیب نه فقط هیچوقت غافلگیر نمیشویم، بلکه راه را تا حد زیادی به دیگران نیز نشان میدهیم. لازمه موفقیت ما در این مورد، اطلاع کامل از وضع پیشرفتهای جهان و مطالعه و شهامت و ثبات قدم و قدرت اخذ تصمیم و اجرای تصمیم است.
از طرف دیگر باید بگویم که ما در مبارزه با فساد هیچگونه اغماضی نداریم و در مملکت ما نه فقط جایی برای فساد نیست، برای حامیان فساد هم جایی نیست. ما خوشوقتیم که میتوانیم از تمام این جهات بهصورت نمونهای برای خیلی از ممالک دیگر باشیم و بدیهی است که به خواست خداوند راه خود را با قاطعیت ادامه خواهیم داد».
تبریک نمایندگان سیاسی
در ساعت 11:15، رؤسای نمایندگیهای سیاسی دول اسلامی در دربار شاهنشاهی برای عرض تبریک عید سعید فطر به پیشگاه شاهنشاه شرفیاب شدند و آقای سفیر افغانستان از جانب خود و همکارانشان خطابهای دراینباره معروض داشت.
در این شرفیابی، آقای وزیر امور خارجه نیز افتخار حضور داشت.[1]
میهمانی وزارت دربار به مناسبت عید فطر!
«پیغام امروز» نوشت: از طرف آقای باهری، معاون وزارت دربار شاهنشاهی، یک میهمانی به مناسبت عید فطر در کاخ شهری وزارت دربار ترتیب یافت.
در این میهمانی رئیس مجلس شورای ملی، چند تن از وزیران کابینه و گروهی از نمایندگان سنا و مجلس شورای ملی، عدهای از قضات، روزنامهنگاران و صاحبان صنایع شرکت داشتند.[2]

اسدالله علم، وزیر دربار، محمد معتضد باهری معاون وی و نصرتالله معینیان،
رئیس کمیسیون شاهنشاهی، هنگام شرکت در دومین کنگره حزب رستاخیز
شماره آرشیو: 436-115ز
پینوشتها:
[1].
اطلاعات، 1 دی 1347، صص 1، 4 و 24؛
پیغام امروز، 1 دی 1347، صص 1 و 5؛
آیندگان، 1 دی 1347، صص 1 و 12؛
ندای ایران نوین، 2 دی 1347، صص 1 و 5؛ علیرغم ادعای شاه در سال 1347 که حکومت در برابر فساد اغماض نمیکند و آن را نادیده نمیگیرد، خاطرات رجال سیاسی آن دوره خلاف این مدعا را ثابت میکند.
برای نمونه محمد باهری، وکیل، وزیر دربار، وزیر دادگستری، رئیس سازمان بازرسی کل کشور و دبیر کل
حزب رستاخیز در دوره پهلوی، در گفتوگو با حبیب لاجوردی در تاریخ شفاهی هاروارد گفته است: «شاه نسبت به اشخاصی که از مواضع خودشان برای تحصیل منافع مادی سوءاستفاده میکردند اغماض میکرد. نه اینکه رشوه میگرفت؛ مثلا نزدیکانش واسطه میشدند پیش شاه برای خاطر اینکه کلمانس شاه ــ توجه شاه ــ نسبت به یک مطلبی جلب بشود. اینها به ازای این شفاعتی که میکردند پیش شاه، ممکن بود خب یک امتیازات مالی بهدست بیاورند. گاهی اوقات شاه اصلا سؤال میکرد که "این کاری که واسطه شدی چی برای تو دارد؟" همین اتفاقا چند روز پیش کسی نقل میکرد که
امیرهوشنگ دولو واسطه شرفیابی عضد بوده. وقتی که عضد میخواسته شرفیاب بشود، متشبث میشود به امیرهوشنگ که وسایل شرفیابی ما را فراهم بکند. وقتی که امیرهوشنگ به حضور شاه میرسد و از شاه خواهش میکند که عضد را بپذیرند، شاه به امیرهوشنگ میگوید که "چی برای تو دارد؟" او هم صریح میگوید: پنجهزار دلار قرار شده به من بدهد. خب میدانید این خصلت شاه، این تالرانس شاه موجب میشد که اطرافیانش سوءاستفاده کنند و سوءاستفادههایی که خب نسبت میدهند و رویش خیلی جنجال کردند به علت این تالرنس و این اغماض و عدم توجه شاه به نرمهای اخلاقی و شرافتی بود».
رک: تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد، مصاحبه با محمد باهری، مصاحبهکننده حبیب لاجوردی، جلسه 31، 14 آگوست 1982.
در یک کلام باید گفت تمرکزگرایی سیاسی و افزایش قدرت اقتصادی حکومت پهلوی در دهههای 1340 و 1350، عامل مهمی در افزایش فساد در سطوح فردی و کلان بود. ارتقای وضعیت درآمد حکومت، توان اقتصادی افراد نزدیک به حاکمیت را بالا برد و به بهرهمندی آنان از معافیتهای مالی و رانتهای ویژه منجر شد. این موضوع ضمن آنکه در ایجاد فاصله طبقاتی تأثیر بهسزایی داشت، عامل مهمی در ایجاد نارضایتیهای مردمی، زیر سؤال رفتن مشروعیت سیاسی حکومت و برهم خوردن بسیاری از معادلات اقتصادی بود. گذشته از این موارد، این افراد به عنوان گروهی که بر منابع مالی کشور کنترل داشتند، علاوه بر سودای منافع شخصی و تأمین آن، علایق زیادی در خصوص کسب رضایت حاکمیت نیز داشتند؛ موضوعی که نتیجه آن شکلگیری فرهنگ چاپلوسی و به تبع آن فساد سیاسی بود.
[2].
پیغام امروز، 1 دی 1347، ص 8.