تاریخ معاصر - ۱۰ شهریور ۱۳۴۷

اظهار تأسف آیت‌الله طالقانی از وزیر شدن یک بهائی در مملکت اسلامی!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 10 شهریور 1347 «روز 7 /6 /47 جلسه بحث و تفسیر در مسجد هدایت واقع در خیابان اسلامبول تشکیل گردید. در حدود ساعت 17 واعظی به منبر رفت و به صحبت پرداخت. ناطق در مورد مضرات ربا مطالبی بیان و اظهار داشت: با ربا می‌توان شخصی را استثمار کرد و مملکتی می‌تواند کشوری را استثمار و بنده و برده خود نماید و ادامه داد: واقعا اگر دستورات دینی ما بر کارهایمان به کرسی بنشیند آن وقت است که خوشبختی به جامعه روی می‌آورد.
پس از پایان سخنان واعظ فوق‌الذکر در حدود بیست نفر از افراد حاضر در مسجد و واعظ مورد بحث در اطراف سیدمحمود طالقانی گرد آمدند در بین آنان صحبت‌های متفرقه مطرح گردید.
ضمن صحبت، طالقانی خطاب به سخنران مسجد اظهار داشت: شما درباره مضرات ربا کم گفتید؛ بیشتر از اینها می‌باید صحبت می‌کردید. طالقانی سپس در جواب شخصی که تقاضای اقداماتی کرده بود ادامه داد: با وضع فعلی نمی‌شود در این مملکت کاری کرد و افزود: آن زن بهائی را وزیر آموزش و پرورش کردند. جای تأسف زیادی است که در یک کشور اسلامی این طور کارها را بنمایند.
طالقانی سپس در دنباله سخنان خود گفت: فرهنگ جای محترمی است نه جای هر بی‌سر و پایی امثال خانم فرخ‌رو پارسای.
افراد مذکور در ساعت 21:30 از مسجد خارج گردیدند.
در «ملاحظات» این سند آمده است: با توجه به گزارش خبری قبلی واعظ فوق‌الذکر دکتر جواد باهنر بوده است؛ ضمنا در مورد شناسایی افراد مورد بحث اقدام و به محض شناسایی مراتب اعلام خواهد شد».[1]

«استعمار با تمام قدرت مشغول آلوده کردن جوانان است»!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 10 شهریور 1347 «از ساعت 20:15 روز 8 /6 /47 [آیت‌الله] شیخ ناصر مکارم نویسنده مجله «مکتب اسلام»، که مدرس حوزه علمیه قم نیز می‌باشد، بعد از ذکر مقدمه‌ای اظهار داشت:
باید حاشیه بروم و بگویم که استعمار در بین جوانان مسلمان تبلیغ می‌کند و می‌خواهد ایمان را از جوانان ما بگیرد. یک نفر از طرف وزارت اوقاف کویت در قم پیش من آمد و مجله‌ای آورد نشان داد. در این مجله طرز تبلیغات مسیحیان نوشته شده بود. مسیحیان در هر یک از کشورهای اسلامی سالیانه پانصدمیلیون تومان خرج تبلیغ می‌نمایند؛ حتی رفته‌اند در آفریقا برای سیاه‌پوستان هزاران پارک کودک درست کرده‌اند که در کشور ما یک پارک برای نمونه نیست که کودکان ما بروند آنجا. این تبلیغات مسموم، که از طریق استعمار بین مسلمین می‌شود، باعث شده که یهودیان شش‌روزه شرق بیت‌المقدس را بگیرند درحالی‌که دویست سال جنگیدند و نتوانستند پرچم یهود را در آنجا به اهتزاز درآورند.
ما در مجله مکتب اسلام و حوزه علمیه قم با خیلی از اشخاص تماس داریم و خیلی چیزها می‌بینیم. یک نفر نامه نوشته بود برای من مضمون نامه این بود که یک سازمان دولتی که اسمش را نمی‌برم خواسته چند نفر را استخدام نماید؛ کنکور گذارده و یکی از سؤالات کنکور این بوده که علی‌ابن‌ابی‌طالب چه کسی بوده و فرزند چه شخصی بوده هیچ کس نتوانسته است به این سؤال پاسخ صحیح بدهد. نویسنده نامه نوشته بود: این تقصیر متوجه آن جوان دیپلمه نیست، بلکه تقصیر متوجه شماست؛ متوجه فرهنگ است؛ متوجه مطبوعات کشور.
آقایان در وضع حساسی قرار داریم. استعمار با تمام قدرت مشغول آلوده کردن جوانان ماست. من نمی‌دانم آیا در حسینیه ارشاد چنین برنامه‌ای هست اگر هست ما تعقیب می‌کنیم اگر نیست پیشنهاد می‌کنم کلاسی دایر کنند و در این کلاس عده‌ای از جوانان بیایند و مبلّغ و سخنران بشوند به جای اینکه الان پانصدنفر نشسته‌اند، پانصد نفر سخنران باشند.[2]

«در حوزه‌های انتخاباتی انجمن شهر خرید و فروش آرا به‌شدت رواج دارد»!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 10 شهریور 1347 «به قرار اطلاع رسیده در حوزه‌های انتخاباتی انجمن شهر خرید و فروش آرا به‌شدت رواج دارد و در نهاوند با مداخله علی‌اکبر صفی‌پور، مدیر مجله "امید ایران"، این فعالیت، یعنی خرید و فروش آرا، به اوج شدت رسیده و نام‌برده قویا در انتخابات مداخله و اعمال نفوذ می‌کند و جمعی اوباش و چاقوکش را مأمور خرید رأی نموده است؛ ضمنا در شهرهای خرمشهر و خرم‌آباد، بروجرد و دزفول نیز به همین ترتیب خریدوفروش آرا جریان دارد».
در بخش دیگری از این سند آمده است: در حوزه‌های انتخاباتی مربوطه حتی در شهرهایی که حزب پان‌ایرانیست نماینده پارلمان دارد، از نماینده‌های این حزب دعوت نشده و روز 9 /6 /47 با اعتراضاتی که حزب پان‌ایرانیست در خوزستان نموده تدریجا دعوت از نمایندگان این حزب برای حضور در حوزه‌های انتخاباتی انجمن شهر آغاز گردیده است.
این گزارش می‌افزاید: خانم فرخ‌رو پارسای به محض انتصاب به سمت وزیر آموزش و پرورش اقدامات همه‌جانبه‌ای را علیه مسئولین حزب پان‌ایرانیست در نقاط حساس از جمله کردستان آغاز و چند روز قبل فرهمند، رئیس آموزش و پرورش مهاباد، را به مرکز احضار و به وسیله سرتیپی، رئیس دفتر خود، به او تذکر داده که از فعالیت‌های غیرفرهنگی (فعالیت به نفع حزب پان‌ایرانیست) جدا خودداری کند در غیر این صورت درباره او تصمیماتی اتخاذ خواهد شد و با توجه به اینکه فرهمند در این مدت توانسته موقعیت حزب را محکم و به‌خصوص فرهنگیان را برای استقبال پرشور از علیاحضرت فرح پهلوی، شهبانوی ایران، بسیج کند، دارای ارزش فوق‌العاده‌ای از لحاظ حزب می‌باشد و هر آینه از فعالیت او ممانعت یا نسبت به انتقالش به جای دیگر اقدام شود، لطمه شدیدی به موقعیت حزب در غرب کشور وارد خواهد شد؛ همچنین رئیس آموزش و پرورش خرمشهر در کار حزب پان‌ایرانیست کارشکنی و به طور جدی مانع فعالیت این حزب در بین فرهنگیان می‌شود.
در ادامه این سند آمده است: اخیرا خانم پارسای، وزیر آموزش و پرورش، بانویی به نام بیگدلی، کارمند این وزارتخانه، را به ساوه فرستاده و مشارالیها با تبلیغ و اعمال نفوذ روی کارمند اداره آموزش و پرورش ساوه سعی می‌نماید که آرای آنها را به نفع کاندیداهای حزب ایران نوین جلب نماید.
در «نظریه منبع» این سند تصریح شده است: نوع رفتار خانم پارسای در آغاز تصدی وزارت آموزش و پرورش به صورتی است که پیش‌بینی می‌شود در آینده با اعمال نفوذ مطلقا مانع فعالیت حزب پان‌ایرانیست در مؤسسات آموزش و پرورش خواهد گردید.
خرید و فروش آرای انتخاباتی در حوزه‌های اشاره‌شده و احتمالا نقاط دیگر اعتماد عمومی را نسبت به آزادی انتخابات انجمن شهر و مواعید دولت در این زمینه متزلزل ساخته است.[3]

زلزله وحشتناکی شرق خراسان را ویران کرد

جراید امروز کشور نوشتند: دیروز زمین‌لرزه‌های شدیدی در نواحی وسیعی روی داد که ضمن آن، تلفات و زیان‌های سنگینی به مردم این منطقه وارد شد.
مرکز زلزله در کاخک گزارش شده که به کلی ویران گردیده است. شدت زلزله‌های خراسان، هفت ریشتر (واحد بین‌المللی سنجش شدت زمین‌لرزه) تشخیص داده شده است.
نخستین گزارش‌ها از شهرهای مختلف خراسان نشان می‌دهد که زلزله در شهرها و بخش‌های گناباد، کاشمر، فردوس، قائن، تربت‌حیدریه، تربت‌جام، طبس، کاخک، بیدخت، بجستان، خواف، فیض‌آباد، نیشابور، سرخس و آخرین نقطه جنوبی بیرجند و قرای داخل این منطقه روی داده است.
نخستین گزارش‌های خبرنگاران ساعت ۹ دیشب از مناطق زلزله‌زده به شرح زیر می‌باشد:

قربانیان زلزله

زلزله در گناباد، حدود ساعت ۱۴:۱۷ دقیقه روی داد که به مدت چند ثانیه با شدت ادامه داشت.
شدت زلزله به حدی بود که شیشه‌های در و پنجره اغلب منازل شکست، آب حوض‌ها بیرون ریخت و مردم که بسیار مضطرب و وحشت‌زده شده بودند، سراسیمه خانه‌های خود را ترک کردند و به کوچه‌ها و خیابان‌ها ریختند.
در تمام این مدت، صدای اذان از گوشه‌وکنار شهر بلند بود و گروهی در مساجد نماز وحشت می‌خواندند و شهر گناباد وضع مغشوشی پیدا کرده بود. بر اثر زلزله مهیب، قسمت‌هایی از شرق شهر گناباد به کلی ویران و مسجد جامع قدیم ویران گردید و عده‌ای که فرصت فرار از خانه‌های خود پیدا نکرده بودند، زیر آوار رفتند.

مرکز زلزله

زلزله که مرکز آن منطقه «کاخک» بوده، شدت بیشتری داشته است. خانه‌های این ناحیه به کلی ویران شده و یک‌سوم جمعیت این بخش هزار نفری، مجروح و مصدوم شده یا زیر آوار مانده‌اند. مأمورین در تلاش‌اند که اجساد را از زیر آوار خارج سازند.
در منطقه نوقاب، زلزله در وهله اول دو قربانی داد؛ این دو نفر حسین حاج اسماعیل و حسین برقی نام داشتند که یکی ۴۰ سال و دیگری ۳۵ سال داشت و هر دو نفر کارگر ساختمانی بودند که زیر آوار کشته شدند.

گزارش تلفنی آخر وقت امروز

از ساعت 2:30 بعد از ظهر دیروز، تاکنون مأمورین ژاندارمری بیدخت و کاخک مشغول خارج ساختن اجساد کشته‌شدگان و مجروحین از زیر آوار هستند و تاکنون اجساد ده‌ها نفر کشته و نیمه‌جان را بیرون آورده‌اند. چون بیمارستان و درمانگاه گناباد مملو از زخمی‌شدگان گردیده است و دیگر جایی برای نگهداری مجروحین ندارد، سایر زخمی‌شدگان به بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های تربت‌حیدریه و فردوس انتقال می‌یابند.

زلزله مجدد

گزارش رسیده از گناباد حاکی است که ساعت 1:15 بعد از نیمه‌شب گذشته در نواحی گناباد، بیدخت و کاخک بار دیگر زلزله شدیدی به وقوع پیوست و اهالی را که اکثرا در خیابان‌ها، کوچه‌ها و بیابان‌های اطراف اطراق کرده بودند، بیش از پیش وحشت‌زده ساخت. بر اثر این زلزله، بیش از هفتاد خانه روستایی که در این نواحی سالم مانده بود، در هم کوبیده شد. اگرچه هنوز تعداد قطعی تلفات معلوم نیست، ولی گفته می‌شود که در کاخک و دهات اطراف حدود سه‌هزار نفر قربانی زلزله شده‌اند.
تلفات در بخش بیدخت و دهات قائن، خضری و دشت سفید زیاد است، ولی هنوز اجساد در زیر تل‌های بزرگ آوار مدفون می‌باشد و خارج کردن آنها کار آسانی نیست.

در تربت‌حیدریه

بر اثر زلزله مهیب در تربت‌حیدریه سقف یکی از سینماها، گلدسته مسجد جامع، چند خانه و مغازه فروریخت یا آسیب دید. از طرف شیروخورشید سرخ تربت‌حیدریه، تعداد ۲۵۰ قطعه پتو، یکصد دستگاه چادر، پنجاه دست لباس توسط آقای غلامرضا حاجی‌زاده، مدیرعامل شیروخورشید سرخ تربت‌حیدریه، فرمانده پادگان تربت و همچنین چهار نفر پزشک جراح، هشت نفر بهیار و ده کارمند بیمارستان به گناباد اعزام شدند.
صبح امروز نیز یکصد نفر سرباز با پنج دستگاه کامیون برای کمک به زلزله‌زدگان بیدخت و کاخک اعزام شد.

تعداد تلفات مشخص نیست...

دومین گزارش از مشهد ساعت ۱۰ صبح حاکی است آقای توکلی، رهبر سازمان جوانان شیروخورشید سرخ گناباد، به خبرنگار اعزامی در مشهد امروز گفت: ناحیه کاخک و توابع آن هشت‌هزار نفر جمعیت داشته که به احتمال قوی چهارهزار نفر آنان کشته شده‌اند و گزارش‌هایی که درباره تعداد تلفات زلزله از قرای اطراف می‌رسد، بسیار وحشتناک است.
وی گفت: در قرای کلاته‌نو، دشت سفید، نقاب، تکرو، قلعه سفید، قندل، گلاوا، سرمک، زیروج، احکا‌باد، پایین کلاته و پایه‌گدار از توابع شهرستان گناباد بر اثر زلزله شکاف‌های بسیار عمیقی در سطح زمین ایجاد گردیده که در نتیجه قسمت‌هایی از این دهات به زمین فرو رفته و قنات‌های آب منهدم گردیده است.
از تعداد تلفات در این قرا اطلاع دقیقی در دست نیست و از طرفی چون راه‌های این دهات به علت زلزله منهدم گردیده، عزیمت به این مناطق فعلا امکان‌پذیر نمی‌باشد.

مصیبت بزرگ

بخش وسیع کاخک، بر اثر زلزله وحشتناک به صورت ماتمکده‌ای درآمده است. از هر گوشه‌وکنار این منطقه صدای گریه و شیون زنان، مردان و کودکانی که بر روی تل‌های بزرگ آوار دنبال اجساد عزیزان خود می‌گردند، به آسمان بلند است و اکیپ‌های امدادی، از دیشب تاکنون مرتبا جنازه از زیر خاک خارج می‌کنند.
تعداد مجروحینی که تا صبح امروز از کاخک و نقاط اطراف به بیمارستان‌ها و بهداری‌های گناباد و تربت‌حیدریه منتقل شده‌اند، به یک‌هزار نفر رسیده است. آنچه قابل ذکر می‌باشد این است که پزشک جراح در بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های نقاط زلزله‌زده به نفرات کافی وجود ندارد و اهالی که عزیزانشان به‌سختی مجروح شده‌اند، مرتبا به امدادگران می‌گویند: «دکتر به ما برسانید!»
بامداد امروز یک اکیپ امدادی از طرف شیروخورشید سرخ مشهد با مقدار زیادی خون و دارو به مناطق زلزله‌زده اعزام شد؛ ضمنا از شیروخورشید سرخ مرکز دستور رسید که سه بیمارستان صحرایی که هر یک گنجایش پانزده تختخواب داشته باشد، در مناطق کاخک، دشت پیاز و گرمه ایجاد گردد.

با خاک یکسان شده

زلزله دهکده «گرمه» واقع در ۳۱ کیلومتری فردوس را با خاک یکسان کرده است. تاکنون ۳۷ جنازه از زیر آوار خارج و ۴۶ نفر از مجروحین که جراحات شدیدی داشتند به بیمارستان فردوس منتقل و بستری گردیده‌اند.
در دهات اطراف کلیه قنات‌های آب منهدم گردیده و مردم از لحاظ آب آشامیدنی در مضیقه شدید قرار گرفته‌اند. فعلا گروه کثیری از مردم زلزله‌زده این ناحیه در بیابان‌ها چادر زده‌اند و در انتظار کمک به‌سر می‌برند.

زلزله در کرمان

ساعت ۹:۳۴ بعدازظهر دیروز زلزله‌ای به مدت دو ثانیه در کرمان حادث شد که خوشبختانه تلفات و خساراتی به بار نیاورد.

عزیمت نخست‌وزیر

ظهر امروز آقای نخست‌وزیر در رأس یک هیئت برای بازدید مناطق زلزله‌زده و کمک فوری به تربت‌حیدریه عزیمت کرد.
آقایان وزرای کشور، بهداری، کشاورزی، راه، کورس آموزگار (معاون کل وزارت آبادانی و مسکن)، صدقیانی (مدیرعامل بانک کشاورزی) و سپهبد بهروز (معاون نخست‌وزیر) همراه نخست‌وزیر بودند.

آخرین گزارش تا ظهر امروز

محمد شهیدی، خبرنگار «اطلاعات» در مشهد، که به مناطق زلزله‌زده خراسان اعزام شده است، مقارن ظهر امروز تلفنی گزارش داد: زلزله وحشتناک بخش پرجمعیت کاخک را به کلی محو کرده و در این ناحیه و قسمت‌های وسیعی از نقاط اطراف آن حتی یک خانه سالم نمانده است.
«کاخک» قبلا هشت‌هزار نفر جمعیت داشت که اکنون بیش از یک‌چهارم ساکنان آن سالم نیستند و بقیه یا کشته و یا زخمی شده‌اند و این بخش به صورت ماتمکده‌ای درآمده است.

شش‌هزار کشته

تعداد تلفات در بخش کاخک و قرای اطراف آن بیش از پنج‌هزار نفر است و هنوز عده زیادی از اجساد در زیر تل‌های بزرگ آوار مانده‌اند. جنازه‌ها به حدی زیاد است که امدادگران قادر به بیرون کشیدن آنها از زیر آوار نمی‌باشند.
آقای علی توکلی، رهبر سازمان جوانان شیروخورشید سرخ گناباد، ضمن تأیید این رقم اظهار داشت: با آنکه کلیه نیروهای امدادی شیروخورشید سرخ، افراد ارتشی و ژاندارمری و اهالی گناباد و نقاط اطراف برای بیرون آوردن جنازه‌ها و کمک به مجروحین و مصدومین در تلاش‌اند، مع‌هذا تعداد امدادگران کافی نیست. به علت کثرت جنازه‌ها قادر به تغسیل آنها نیستند و اجساد بدون غسل و کفن در جوار امامزاده سلطان محمد گناباد به خاک سپرده می‌شوند و قسمت‌های وسیعی از اراضی اطراف شهر به صورت گورستان درآمده است.
تا ساعت ۱۲ امروز حدود ده‌هزار مجروح به بیمارستان‌های گناباد، بیدخت و اداره بهداری گناباد منتقل شده‌اند ولی محلی برای بستری کردن آنها وجود ندارد. از طرفی پزشک جراح نسبت به مجروحین و مصدومین بسیار کم است و مردمی که از مهلکه زلزله جان سالم به در برده‌اند، با تهیه پنبه و باند شخصا مجروحین و مصدومین را زخم‌بندی می‌کنند.
گروه زیادی از مجروحین ۲۴ ساعت است گرسنه‌اند و با اینکه کمک‌های اولیه بین زلزله‌زدگان توزیع شده، مع‌هذا این کمک‌ها به هیچ‌وجه کافی نیست.
در قرای دشت بیاض، کلات نو، درقج، نقاس، قلعه سفید، قندل، کل آوا، ترنج، زیروپ، قحط‌آباد، علی منصور، پایین کلاته، پایه‌گذار و چند قریه دیگر آسیب زیادی به اهالی وارد شده و هنوز از تعداد تلفات در این قرا اطلاع دقیقی در دست نیست.

گزارش خبرگزاری‌ها از زلزله خراسان

اولین گزارش

اولین گزارش مربوط به وقوع زلزله در شمال شرقی ایران به وسیله خبرگزاری رویتر از واشنگتن بدین شرح مخابره گردید:
«واشنگتن ۳۱ اوت ـ مرکز اطلاعات زمین‌لرزه آمریکا که در واشنگتن قرار دارد، امروز اعلام کرد که در شمال شرقی ایران زلزله‌ای به وقوع پیوسته که قدرت آن بالقوه و ویران‌کننده بوده است.
کانون این زمین‌لرزه در نقطه‌ای واقع در ۶۲۰ کیلومتری شمال شرقی تهران و ساعت وقوع آن 10:۴۷ به وقت نصف‌النهار گرینویچ گزارش داده شده است.
طبق گزارش مرکز اطلاعات زمین‌لرزه آمریکا، شدت زلزله ایران در مرکز ثقل آن معادل ۸/ ۷ درجه در سطح «ریشتر» و به عبارت دیگر شدیدتر از زلزله‌ای بوده است که روز 1 سپتامبر ۱۹۶۲ در بوئین‌زهرا به وقوع پیوست.
مرکز زمین‌لرزه بنابر گزارش مرکز اطلاعات زمین‌لرزه ایالات متحده در منطقه‌ای واقع در یکصد کیلومتری شمال غربی شهر پرجمعیت مشهد می‌باشد، ولی مرکز زلزله مذکور سپس به مناطق کوهستانی مشهد منتقل گردید.

زلزله‌ها و تلفات

شدت زلزله‌ای که در ساعت 2:17ه بعد از ظهر دیروز به وقت محلی منطقه‌ای به وسعت دوهزار کیلومتر مربع شمال شرقی ایران را لرزاند، بنا به گزارش مؤسسه ژئوفیزیک و مرکز اطلاعات زمین‌لرزه آمریکا در واشنگتن، ۸/ ۷ درجه در سطح «ریشتر» بود. زلزله را بر حسب مقیاس‌های بین‌المللی از لحاظ شدت به دوازده درجه تقسیم کرده‌اند که درجات اول و دوم و سوم آن تقریبا نامحسوس است.
زلزله دیشب خراسان درست 33 ساعت و 17 دقیقه قبل از زلزله شش سال قبل منطقه بوئین‌زهرا به وقوع پیوست. زلزله بوئین‌زهرا ساعت ۲۱ روز یکشنبه 11 شهریورماه ۱۳۴۱ حادث گردید.

سومین زلزله مهیب

زلزله دیشب استان خراسان در حقیقت سومین زلزله مهیب و وحشتناکی است که در هشت سال اخیر در ایران به وقوع پیوسته است. در اردیبهشت‌ماه ۱۳۳۹ زلزله شدیدی شهر لار را واقع در استان فارس در هم کوبید و جریان این زلزله به‌طور متناوب تا یک سال بعد در این منطقه ادامه داشت.
دومین زلزله وحشتناک زلزله بوئین‌زهرا بود که تلفات آن به دوازده‌هزار نفر رسید و مدت آن پنجاه ثانیه به طول انجامید. در طول سال‌های گذشته زلزله‌های دیگری در نقاط مختلف ایران روی داد که شدت آن به مراتب کمتر از سه زلزله مذکور بود.
آخرین زلزله‌ای که در ایران به وقوع پیوسته زلزله اخیر آذربایجان بود که چهار ماه قبل به وقوع پیوست و شدت آن ۹/ ۴ درجه بود.[4]

رئیس دفتر فرح به شاه معرفی شد!

جراید امروز کشور نوشتند: روز گذشته آقای علم، وزیر دربار شاهنشاهی، به حضور شاهنشاه آریامهر شرفیاب شد و آقای دکتر کریم‌پاشا بهادری را به سمت رئیس دفتر مخصوص علیاحضرت شهبانوی ایران معرفی کرد. آقای علم همچنین به حضور علیاحضرت شهبانوی ایران شرفیابی حاصل نمود و آقای دکتر کریم‌پاشا بهادری را به حضور معظم‌لها معرفی کرد.[5]

ملک حسین به خسروانی نشان داد!

جراید امروز کشور نوشتند: از جانب اعلیحضرت ملک حسین، پادشاه اردن هاشمی، یک قطعه نشان (حمایل کوکب) درجه یک با تصویب و اجازه شاهنشاه آریامهر به تیمسار سرلشکر خسروانی، معاون نخست‌وزیر و سرپرست سازمان تربیت بدنی و تفریحات سالم ایران، اهدا گردید.[6]

حاکم فجیره به تهران بازگشت

شیخ محمد بن حمد الشرقی، حاکم فجیره، که هم‌اکنون در ایران به‌سر می‌برد، ساعت 3 بعد از ظهر امروز به تهران بازگشت.
حاکم فجیره و همراهان، که دیشب را در بندر پهلوی به‌سر بردند، پیش از ظهر امروز در سر راه خود به تهران از سد شهبانو فرح و تأسیسات سازمان آب و برق سفیدرود دیدن کردند و ناهار را میهمان این سازمان بودند.
فردا شب ضیافتی به شام از طرف آقای هویدا، نخست‌وزیر، و بانو به افتخار شیخ در کاخ وزارت امور خارجه برپا خواهد گردید.[7]

ضیافت سفیر کویت به افتخار هویدا!

آقای سلیمان الصانع، سفیر کویت در ایران، شب گذشته ضیافتی به شام به افتخار آقای امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر، ترتیب داده بود که رؤسای مجلسین و آقای دکتر اقبال و تیمسار ارتشبد آریانا و جمعی از سفیران و شخصیت‌های مملکتی در آن شرکت داشتند.[8]

مجمع عمومی هواپیمایی کشوری

شب گذشته هیئتی به ریاست آقای هوشنگ اربابی، معاون وزارت راه و رئیس کل هواپیمایی کشوری، جهت شرکت در مجمع عمومی هواپیمایی کشوری به آرژانتین عزیمت نمود.
در این هیئت آقایان جعفر ابوالمعالی (قائم‌مقام رئیس کل هواپیمایی کشوری)، اصلان قاهری (مدیرکل عملیاتی) و منوچهر فرهنگ (عضو وزارت خارجه) عضویت دارند.[9]

برای اجرای یک طرح جدید؛ ثبت تهران یک هفته تعطیل شد

امروز اداره کل ثبت اعلام کرد: «به موجب طرحی که از روز 16 شهریور در اداره ثبت تهران و دوایر چهارگانه آن اجرا می‌گردد، مراجعات اهالی تهران و حومه در ظرف مدت معینی که برای هر کار در نظر گرفته شده انجام خواهد شد و از سرگردانی و اتلاف وقت آنها جلوگیری به عمل می‌آید».
آقای مسیح عطارد، معاون وزارت دادگستری و سرپرست ثبت کل، اظهار داشت که این طرح برای نیل به هدف‌های انقلاب اداری و تسهیل در انجام امور مراجعین به مرحله اجرا در می‌آید.[10]

«تشابه کالاها و مصنوعات موجب عدم موفقیت توسعه بازرگانی ایران، ترکیه و پاکستان شده است»

صبح امروز آقای «نواب‌زاده عبدالغفورخان هوتی»، وزیر بازرگانی پاکستان، برای شرکت در کنفرانس بازرگانی سه کشور منطقه‌ای وارد تهران شد.
دیشب نیز آقای احمد تورگل، وزیر بازرگانی و اقتصاد ترکیه، برای این منظور به تهران آمد.
کنفرانس بازرگانی سه کشور از صبح فردا در وزارت اقتصاد شروع به کار خواهد کرد.
قرار است مذاکرات هیئت‌های سه کشور با انعقاد یک قرارداد سه‌جانبه در زمینه توسعه روابط بازرگانی بین ایران، ترکیه و پاکستان منجر شود.
خبرنگار «اطلاعات» امروز در فرودگاه مهرآباد با وزیر بازرگانی پاکستان مصاحبه کوتاهی به عمل آورد. آقای عبدالغفورخان در پاسخ این سؤال که توسعه تجارت منطقه‌ای چرا تاکنون موفقیتی نداشته است، گفت: «این مسئله در کنفرانس تهران مورد بررسی قرار می‌گیرد و امیدوارم بتوانیم راه‌حل مناسبی برای این منظور بیابیم».
وزیر بازرگانی پاکستان افزود: «به‌طور کلی پاکستان آماده همه گونه همکاری اقتصادی و بازرگانی با دو کشور هم‌پیمان می‌باشد و نباید فراموش کرد که یکی از عوامل عدم موفقیت، تشابه کالاها و مصنوعات تولیدی سه کشور بوده است».[11]

در شهرهای استان مرکزی بیست‌هزار کارت انتخابات صادر شد

صدور کارت انتخابات انجمن‌های شهر ادامه دارد. طبق گزارش استانداری مرکز ظرف یک هفته اخیر جمعا بیست‌هزار کارت انتخابات در شهرهای استان مرکز صادر شده است.
تنها در تهران ۱۳۲۲۹ کارت انتخاباتی صادر گردیده است.

احزاب

امروز از طرف حزب پان‌ایرانیست صورت اسامی کاندیداهای این حزب در ۳۹ حوزه انتخابیه اعلام گردید.

اظهارات سخنگوی ایران نوین

سخنگوی حزب ایران نوین امروز گفت: «طبق گزارش‌های رسیده از سراسر کشور همه جا کمیته حزب ایران نوین با برگزاری اجتماعات و تظاهرات بزرگ انتخاباتی تفوق سازمانی و ایدئولوژیکی خود را حفظ کرده و همه جا ابتکار عمل را در دست دارند».
سخنگوی حزب ایران نوین افزود: «سوق دادن مبارزات انتخاباتی به سیر حملات شخصی به افراد و اشخاص معین نشانه ضعف ادراک رهبران اقلیت در طرز تلقی و برداشت از تأسیسات دموکراسی و از جمله نقش دموکراتیک احزاب در یک جامعه انقلابی است».

دادوستد بازاری

«اما متأسفانه حزب اقلیت مبارزات اجتماعی را در سطح معاملات و دادوستدهای بازاری قرار داده و از این راه ندانسته اصول تحزب را که از الزامات تحولات تاریخی و فلسفی یک جامعه انقلابی است، خدشه‌دار می‌سازد».
سخنگوی مزبور افزود: «ما بارها گفته‌ایم که وجود یک اقلیت متشکل با طرز تفکر علمی و انتقادی و ایدئولوژی صحیح در جامعه کنونی ایران ضروری است. متأسفانه رهبران اقلیت هرگز نتوانسته و یا نخواسته‌اند به این واقعیت بیندیشند و به جای آنکه تشکیلات و سازمان رهبری خود را شکل بدهند، بر خلاف این جهت قدم برداشته و در مبارزات اجتماعی و لفظی علاوه بر تناقض‌گویی‌های آشکار و پراکندگی‌های هرچه بیشتر سازمانی، الفاظ و عباراتی را در مورد اشخاص معین به کار برده‌اند که ما خود را مجاز نمی‌دانیم چنان عباراتی را در سخنان خود بازگو کنیم. درحالی‌که حزب ایران نوین از چنان اقلیتی که یاد شد صمیمانه استقبال خواهد کرد».

تظاهرات انتخاباتی

سخنگوی حزب ایران نوین سپس برنامه تظاهرات انتخاباتی این هفته شهر تهران را که از امشب آغاز خواهد شد به‌تفصیل اعلام کرد. به موجب برنامه‌ای که اعلام شده، همه‌روزه در تهران از طرف واحدهای وابسته به حزب میتینگ‌های موضعی در مناطق مختلف شهر تهران برگزار خواهد شد.
روزنامه «ندای ایران نوین»، ارگان حزب اکثریت، این شعار را نیز مرتبا به‌طور برجسته در صدر صفحات خود منعکس می‌کند: «کارمندان روشنفکر که عضویت حزب را دارند، از وزیر تا کارمندان ساده، بدون استفاده از امکانات اداری باید فعالانه به جلب آرای مردم به نفع حزب بکوشند».[12]

اتاق مشترک بی‌فایده

علی باستانی در «اطلاعات» نوشت: دوستی ما با ترکیه و پاکستان اگر برای آن کشورها سودی داشت، برای ما حداقل در زمینه بازرگانی هیچ سودی در برنداشت. سه سال قبل اتاق مشترک بازرگانی پیمان منطقه‌ای تأسیس شد با این امید که در رشته بازرگانی هم مثل دیگر رشته‌های اقتصادی پیشرفتی حاصل شود و در اثر همبستگی و همکاری مبادلات تجاری بین سه کشور، که وضع تأسف‌آوری داشت، افزایش یابد.
متأسفانه به علت عدم توجه دولت‌ها این منظور عملی نشد و بعد از سه سال ما هنوز در مقدمه کار می‌باشیم.
رقمی که در هفته گذشته آقای محمد خسروشاهی، رئیس فدراسیون اتاق‌های بازرگانی ایران و رئیس سابق همین اتاق مشترک، عنوان کرد، نمودار تعجب‌آور بازرگانی مشترک سه کشور است.
پیمان منطقه‌ای در رشته‌های دیگر موفقیت‌های چشمگیری دارد، به‌خصوص در زمینه سرمایه‌گذاری مشترک و ایجاد واحدهای صنعتی نوین نتایج مثبتی به‌دست آمده است، اما در رشته بازرگانی نه تنها پیشرفتی حاصل نشده، بلکه عقب‌افتادگی هم وجود دارد. ما هنوز ده می‌خریم و یک می‌فروشیم. آیا این بود هدف اتاق مشترک؟ آیا این وضع مقدمه سالمی برای بازار مشترک خواهد بود؟
خود مسئولین اتاق مشترک بیش از دیگران از این وضع ناراحت‌اند و از این نوع سؤالات دارند. در اجلاس‌های متعدد هر چه تندتر اعتراض کردند دولت‌های متبوعه کندتر قدم برمی‌دارند.
اگر قرار است که سه کشور صنایع مشترک داشته باشند، پس چه وقت برای بازرگانی تسهیلات گمرکی و حمایت‌های لازم را به‌وجود خواهند آورد؟ ایران در پاکستان و ترکیه نه تنها از حمایت مخصوصی برخوردار نیست، بلکه باید با بعضی از کشورها که مزایای حمایتی مخصوصی دارند، مقابله کند! آیا این است همکاری و همبستگی بازرگانی مشترک؟ این سؤالات مدت‌هاست که برای اتاق مشترک سه کشور وجود دارد، اما پاسخ مقتضی هیچ وقت داده نشده است.
پیمان منطقه‌ای وارد مرحله جدی شده است، اما زیربنای پیمان، که همین مبادلات بازرگانی است، هنوز جدی تلقی نشده است. در پیمان منطقه‌ای توقعات متنوع عملی و غیرعملی وجود دارد که مثل همه پیمان‌ها باید با مطالعه و تهیه طرح‌های مرضی‌الطرفین حل‌وفصل گردد، اما توسعه بازرگانی مشترک ضروری‌ترین و فوری‌ترین توقع این پیمان است. با انجام این توقع بخش خصوصی عملا به فعالیت پیمان منطقه‌ای کشانده خواهد شد و به سهم خود در موفقیت آن قدم برخواهد داشت و الا پیمان منطقه‌ای همان طور که تاکنون نشان داده شد، فقط یک همکاری اقتصادی در سطح دولتی خواهد بود و بخش خصوصی عملا در آن شرکت نخواهد داشت؛ فقط در قالب اتاق مشترک حرف خواهد زد نه عمل![13]

خسروانی تشریح کرد؛ نقش حزب در انتخابات انجمن‌های شهر!

عطاءالله خسروانی، دبیرکل حزب ایران نوین گفت: قبل از آنکه به نقش حزب در انتخابات اشاره‌ای نمایم، این نکته را باید تذکر دهم که ما حزب را فقط برای شرکت مؤثر در انتخابات تجهیز و تقویت نکرده‌ایم و نباید تصور کرد که حزب ایران نوین گاه‌به‌گاه به تهییج سیاسی میان مردم می‌پردازد.
کسانی که به حزب ما در مجموعه کلی خود خرده گرفته و موفقیت‌های به‌دست‌آمده را نادیده می‌گیرند، یا اغراض سیاسی دارند یا آنکه از استراتژی انقلاب و ضرورت‌های پیشرفت بی‌اطلاع‌اند و مطلق‌اندیشی را زیربنای عناصر ذهنی خود قرار داده‌اند. ما باید با توسعه کوشش‌های تعلیماتی و تبلیغاتی و افشاگری سیاسی با قدرت افزون‌تری کیفیت عقاید و تفکرات ضدعلمی و ضدانقلابی را برای مردم بازنماییم و از گسترش آنها جلوگیری کنیم.
حزب ایران نوین برای تحکیم مبانی سیاسی و ایدئولوژیکی خود که تجربه درستی آن را به ثبوت رسانده، مقدم بر همه به وحدت فکر و عمل میان توده‌های مردم و همفکری و همقدمی آحاد جامعه در تجدید بنای اقتصادی و فرهنگی کشور احساس نیاز می‌کند.
امروز مانند نیم‌قرن گذشته مسائل و مشکلات شهرها در حد مسائل محدود و جدا از یکدیگر که افراد یک محله یا افراد یک صنف بتوانند از عهده حل آنها برآیند، قابل تصور نیست. جامعیت ملی و سیاسی که در اثر از بین رفتن خانات و آثار فئودالیسم به‌وجود آمد، چنان حکم می‌کند که مسائل جداگانه شهری اعم از آنکه مادی باشد یا معنوی در قالب مسائل و مشکلات کلی جامعه قابل مطالعه و ارزیابی باشد. با این وضع دیگر نمی‌توان مردم را به حال خود گذارد و خوب و بد اعمال را به پای آنها نوشت.
انجمن‌های شهر وظیفه دارند که با شناخت علمی مسائل و نیازهای مردم شهر، مشکلات جاری را رفع کرده و برای آینده با توجه به عوامل اقتصادی و اجتماعی کشور برنامه حساب‌شده‌ای تدوین نمایند.

مخالفین ما قصد آن دارند که نامزدهای خود را به‌زور بر مردم تحمیل کنند!

نظر ما آن است که معتبرترین تضمین برای موفقیت نامزدهای انتخاباتی کار و کوشش دسته‌جمعی میان توده‌های مردم است. حزب اقلیت در این زمینه چه کرده است؟ در اتاق‌های در بسته نشستن و از دولت تضمین خواستن فقط به معنای آن می‌تواند باشد که مخالفین ما قصد آن دارند که نامزدهای خود را به‌زور بر مردم تحمیل کنند.
دولت با دقت و تأکید زیاد آزادی انتخابات را تضمین نموده و مقدمات امر نیز گواه بر تأمین آن آزادی است. اگر مخالفین تضمین آزادی را آن می‌دانند که برای موفقیت خود توده‌های کثیر حزبی و علاقه‌مند به حزب از فعالیت انتخاباتی دست بردارند و از عقاید و شرف سیاسی و اجتماعی و فضیلت اخلاقی خود دفاع ننمایند، باید گفت که الزامات پیشرفت و پدیده‌های مترقی اجتماعی را درست نشناخته‌اند و با این ترتیب آینده سیاسی خود را از دست داده‌اند.
آنان با تبلیغ این مطلب که مادام که تضمین کافی به اقلیت داده نشود آزادی انتخاباتی به‌وجود نخواهد آمد، نه تنها رابطه خود را با مردم از دست می‌دهند، بلکه آنان را از شرکت فعال در یک مبارزه سیاسی ـ اجتماعی نیز مأیوس و دلسرد می‌سازند. ما مفتخر و خوشحالیم که اعلام کنیم صحت نظرات سیاسی و استحکام پایه‌های سازمانی حزب، موفقیت ما را در تلاش‌های سیاسی و اقتصادی و من‌جمله در انتخاباتی که در پیش است، تضمین می‌کند.
ما به‌خوبی آگاهیم که چنان موفقیت‌هایی، مسئولیت‌های حزب ایران نوین را در قبال انجام تعلیمات خردمندانه شاهنشاه آریامهر و خواسته‌های منطقی مردم بسی سنگین‌تر می‌سازد. ما با شناخت درست پدیده‌های اجتماعی ثابت خواهیم کرد که همچنان لایق قبول چنان مسئولیت‌هایی در آینده خواهیم بود.[14]

دبیرکل سنتو به تهران آمد

۴۰ دقیقه بعدازظهر امروز، آقای منمنجی‌اوغلو، دبیرکل پیمان مرکزی (سنتو)، معاونان دائمی، گروهی از مقامات ارتشی و رؤسای ستاد کشور ترکیه با هواپیما وارد تهران شدند.[15]

افسران ژاندارمری کشور مغرب در تهران

ساعت ۹ بامداد امروز، عده‌ای از افسران ژاندارمری کشور مغرب (مراکش) که برای بازدید از ژاندارمری کل کشور به ایران آمده‌اند، با آقای عبدالرضا انصاری، وزیر کشور، ملاقات کردند.[16]

۳۵۰ هزار گوسفند از ترکیه خریداری شد

دیروز، اعتبار اسنادی به منظور وارد کردن 350 هزار رأس گوسفند از ترکیه، توسط شهرداری تهران نزد بانک مرکزی ایران افتتاح شد.
این گوسفندها به‌تدریج از روز سه‌شنبه به کشتارگاه تهران عرضه خواهد شد. در ضمن، با افزایش عرضه گوسفند از طرف چوب‌داران و دام‌داران به کشتارگاه پایتخت، انتظار می‌رود گوشت مورد نیاز اهالی تهران از هر حیث تأمین گردد.[17]

کلاس مدیریت راهنمایی انقلاب اداری

صبح امروز، کلاس مدیریت راهنمایی انقلاب اداری در تالار آینه وزارت آموزش و پرورش با حضور آقای نخعی، معاون طرح‌ها و برنامه‌ها، افتتاح شد. مدت کلاس سه روز است.[18]

رئیس سازمان پیشاهنگی به ژنو رفت

آقای حسین بنائی، رئیس سازمان ملی پیشاهنگی ایران، به منظور شرکت در جلسه کمیته جهانی پیشاهنگی، رهسپار ژنو شد. وی در کمیته تجدید نظر امور سازمانی دفتر جهانی پیشاهنگی نیز شرکت می‌کند.[19]

آخرین قسمت فرش‌های مسجد نبوی از ایران به مدینه حمل گردید

سخنگوی وزارت اقتصاد گزارش داد که آخرین قسمت از فرش‌های مسجد نبوی که به وسیله شرکت سهامی فرش ایران تهیه شده است، امروز به مدینه حمل گردید و با تحویل این قسمت از فرش‌ها طی هجده ماه اخیر، جمعا ششصد قطعه فرش که با اندازه‌های مختلف بافته شده است، در اختیار مقامات دولت عربستان سعودی قرار گرفت تا برای فرش کردن مسجد نبوی مورد استفاده قرار گیرد.[20]

صفحه اول روزنامه اطلاعات، 10 شهریور 1347

پی‌نوشت‌ها:

[1]. پایگاه‌های انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، مسجد هدایت، ج 1، ص 352.

[2]. آیت‌الله العظمی ناصر مکارم شیرازی به روایت اسناد ساواک، کتاب اول، ص 328.

[3]. زنان دربار به روایت اسناد ساواک؛ فرخ‌روی پارسای، ص 99.

[4]. اطلاعات، ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، صص ۱، ۴، ۲۱ و ۲۲؛ پیغام امروز، ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، صص ۱، ۵ و ۸؛ آیندگان، ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، ص ۱۶.

[5]. اطلاعات، ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، ص ۲۱؛ پیغام امروز، ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، ص ۸؛ آیندگان، ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، ص ۱۴.

[6]. اطلاعات، ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، ص ۲۱.

[7]. همان، ص ۲۴.

[8]. همان‌جا.

[9]. همان‌جا؛ پیغام امروز، ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، ص ۸.

[10]. اطلاعات، ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، ص ۲۴.

[11]. همان، ص ۲۱.

[12]. همان‌جا.

[13]. همان، ص ۱۵.

[14]. همان، صص ۱۶ و ۱۷.

[15]. پیغام امروز، ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، ص ۸.

[16]. همان‌جا.

[17]. همان‌جا.

[18]. همان‌جا.

[19]. همان‌جا.

[20]. همان‌جا.