روز اول نوروز 1325 بود که بعدازظهر آن برای دیدار قوام‌السلطنه به کاخ وزارت خارجه که نخست‌وزیر آنجا را محل کار خود و پذیرائی‌هایش تعیین نموده بود رفتم،‌ دیدم تالار پذیرائی مملوّ از اشخاص است. اما عجب این بود که قوام همین که مرا دید دستم را گرفته به سوی پنجره بلند آن تالار که مشرف بر ساختمان شهربانی کل بود برده ذوق‌کنان گفت: دیروز تصادف بسیار خوبی در آنجا [اتفاق] افتاد. من از طرفی به سادچیکف وقت ملاقات داده بودم و از آن طرف قبلاً‌ دستور داده بودم آقا سیدضیاءالدین را که دیدید ـ مولوتوف او را دشمن شماره یک شوروی می‌دانست ـ مأمورین شهربانی بازداشت کنند...
دستگیری سید‌ضیاءالدین طباطبایی و اصلاح روابط ایران و شوروی!
«روز اول نوروز 1325 بود که بعدازظهر آن برای دیدار قوام‌السلطنه به کاخ وزارت خارجه که نخست‌وزیر آنجا را محل کار خود و پذیرائی‌هایش تعیین نموده بود رفتم،‌ دیدم تالار پذیرائی مملوّ از اشخاص است. اما عجب این بود که قوام همین که مرا دید دستم را گرفته به سوی پنجره بلند آن تالار که مشرف بر ساختمان شهربانی کل بود برده ذوق‌کنان گفت: دیروز تصادف بسیار خوبی در آنجا [اتفاق] افتاد. من از طرفی به سادچیکف وقت ملاقات داده بودم و از آن طرف قبلاً‌ دستور داده بودم آقا سیدضیاءالدین را که دیدید ـ مولوتوف او را دشمن شماره یک شوروی می‌دانست ـ مأمورین شهربانی بازداشت کنند. از حسن تصادف آنکه درست هنگامی اتومبیل سادچیکف دم ساختمان وزارت خارجه توقف نمود که از آن طرف نیز اتومبیل شهربانی حامل آقا سیدضیاءالدین طباطبایی دم ساختمان شهربانی مقابل اتومبیل سادچیکف متوقف شد مقارن پیاده شدن سادچیکف برای آمدن به کاخ وزارت خارجه آقا سیدضیاءالدین هم از اتومبیل شهربانی پیاده شد از پله‌های ساختمان آن به سوی بازداشتگاه برده می‌شد. من وقتی داشتم با سادچیکف صحبت می‌کردم تلفن رئیس شهربانی به من این خبر مهم را داد که وقتی آن را حضوراً‌ به سفیر شوروی گفتم بسیار تعجب نموده‌، نتوانست از ابراز خوشحالی زیاد خودداری کند. من این حسن تصادف را به فال نیک می‌گیرم و امید موفقیت در راه اصلاح وضع ایران با شوروی را دارم. بعد به من گفت: من به سادچیکف گفتم شما می‌توانید فوراً‌ این خبر را به مسکو اطلاع دهید و از طرف من اضافه کنید که عمر مجلس پایان یافت دیگر قدرتی نیست که کابینه‌ام را ساقط سازد و به علاوه انتخابات آینده مجلس نیز در اختیار خود من است هر ترتیبی درباره روابط ایران و شوروی بدهیم زمینه مساعد در تصویب آن آمده است. من از این خبر خوب خوشحال شده به قوام‌السلطنه تبریک گفته از او جدا شدم و به نشر این خبر در همان محیط تالار پذیرایی مخصوصاً‌ بین دیپلمات‌های خارجی پرداختم که همه ابراز خوش‌وقتی می‌نمودند زیرا موضوع اختلاف ایران و روسیه جنبه جهانی یافته بود که کار به شورای امنیت کشیده آمریکایی‌ها نیز در برابر شوروی ایستاده بودند.»1
 

سیدضیاءالدین طباطبایی در سنین کهولت
شماره آرشیو: 2071-1ع

پی نوشت:
 
1. ابوالحسن عمیدی‌ نوری،‌ یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار (تحولات نیم قرن اخیر تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)،‌ به کوشش: مختار حدیدی ـ جلال فرهمند،‌ ج2،‌ تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران،‌ 1384، ص87. https://iichs.ir/vdcc.iqpa2bqopla82.html
iichs.ir/vdcc.iqpa2bqopla82.html
نام شما
آدرس ايميل شما