تاریخ معاصر - 21 مهر 1347 - نسخه قابل چاپ

ساواک به دنبال طرفداران آیت‌الله خمینی!/ برخورد ساواک با مدیر یک مدرسه به خاطر نخواندن پیام شاه!/ پایان سفر شش‌روزه شاه به استان فارس/ نخستین ملاقات وزیران خارجه ایران و عراق/ ضیافت وابسته مطبوعاتی هند/ اولین شهردار انتخابی/ شمس پهلوی عازم کابل شد/ جلسه نوسازی مناطق زلزله‌زده/ سفیر اندونزی به تهران آمد/ سالروز نیروی هوایی در تهران/ هیئت‌مدیره کاخ جوانان/ بازدید وزیر بهداری افغانستان از مرکز سپاه بهداشت/ کودکان بی‌سرپرست به خانواده‌ها سپرده می‌شوند/ رسیدگی به وضع زارعین عضو شرکت‌های تعاونی/ رئیس تجسس پلیس تهران/ مراسم افتتاح المپیک در تلویزیون ملی/ «سپاه سبز تشکیل شد»/ باغ گیاه‌شناسی/ معلم نداریم/ جلوگیری از افزایش کرایه خانه در محلات اطراف عودلاجان

ساواک به دنبال طرفداران آیت‌الله خمینی!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 21 مهر 1347 درباره «احمد شبیری زنجانی معروف به زنجانی فرزند مهدی امام جماعت مدرسه فیضیه» «طبق اطلاع واصله سیدمحمدصادق لواسانی، که یکی از طرفداران جدی و نماینده جمع‌آوری پول برای [آیت‌الله] خمینی می‌باشد، با نام‌برده بالا و سه فرزندش در تماس می‌باشد. خواهشمند است دستور فرمایید به نحو غیر محسوس پیرامون چگونگی آشنایی و ارتباط آنان تحقیق و نتیجه را ضمن ارسال یک قطعه عکس زنجانی موصوف به این اداره کل اعلام دارند».[1]
در یک سند دیگر به همین تاریخ درباره «غلامحسین حقانی» می‌خوانیم: با توجه به مفاد گزارش خبر شماره 22926/ 316 ـ 26 /6 /47 و سوابق وی خواهشمند است دستور فرمایید اعمال و رفتار و تماس‌های نام‌برده بالا را دقیقا تحت نظر قرار داده و نتایج حاصله را مستمرا اعلام دارند.
ضمنا دو نسخه فرم سانسور مکاتبات جهت مشارالیه تکمیل، تنظیم و ارسال دارند تا از این طریق هم کنترل لازم معمول و با پیگیری موضوع چگونگی و نحوه فعالیت‌های وی روشن گردد.[2]

برخورد ساواک با مدیر یک مدرسه به خاطر نخواندن پیام شاه!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 21 مهر 1347 درباره فردی به نام «سیدمحمدحسن نبوى» «خواهشمند است دستور فرمایید ضمن تسریع در اعلام پاسخ نامه شماره 31912 /316 ـ 10 /5 /47 علت جلوگیرى مشارالیه را از پخش پیام شاهنشاه آریامهر تعیین و همچنین نتیجه تحقیقات معموله در مورد افتادن تمثال شاهنشاه آریا مهر را روشن و منعکس نمایند؛ ضمنا با توجه به سوابق نام‌برده در مورد ابقاى وى در پست ریاست دبیرستان داریوش کبیر نظریه اعلام دارند».[3]

پایان سفر شش‌روزه شاه به استان فارس

جراید امروز کشور نوشتند: نیم ساعت بعدازظهر امروز شاهنشاه آریامهر در پایان دیدار شش‌روزه از استان فارس و بوشهر، با هواپیمای شرکت هواپیمایی ملی ایران به تهران بازگشت فرمودند.
در فرودگاه مهرآباد، علیاحضرت شهبانو، آقای هویدا: نخست‌وزیر، چند تن از وزیران کابینه، معاونان وزارت دربار و چند تن از شخصیت‌های نظامی، لشکری و کشوری از شاهنشاه استقبال کردند.
مقارن ساعت 10:30 بامداد امروز، شاهنشاه آریامهر با هلیکوپتر از باغ ارم به فرودگاه شیراز تشریف‌فرما شدند.
شاهنشاه هنگام پیاده شدن از هلیکوپتر، آقای صدر، وزیر دادگستری، و اعضای خانه‌های انصاف کشور را مورد تفقد ملوکانه قرار دادند و سؤالاتی درباره خانه‌های انصاف کردند که پاسخ‌های لازم به عرض رسید.[4]

تشکر از شاه برای ساخت یک شهر در اردن!

سخنگوی جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران اعلام داشت: نایب‌رئیس جمعیت ملی هلال احمر اردن طی شرحی که به عنوان شیر و خورشید سرخ نوشته، از مراحم شاهنشاه آریامهر برای ساختمان شهر طالبیه سپاس‌گزاری کرده است.
در این نامه گفته شده است: «از طرف خود و همکارانم مراتب سپاس‌گزاری و امتنان عمیق را اعلام می‌دارم و نسبت به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران خالصانه‌ترین قدردانی و تجلیل را اظهار می‌نمایم؛ چون شیر و خورشید سرخ اقدام خیرخواهانه و بشر دوستانه بزرگی را انجام داد که با حروف نورانی در تاریخ اردن به نام آن جمعیت ثبت شد و در رسانیدن کمک بر دیگران سبقت جست و هدف‌های انسانی را در خیرخواهی و ساختمان این شهر نسبت به یک مشکل عربی که در واقع یک امر اسلامی می‌باشد، به طرز عالی تحقق بخشید.
این اقدامات مثبت، روابط و علائق نزدیک بین دو ملت باستانی ما را بیش از پیش مستحکم می‌سازد. ما دست شما را برای انجام این کارهای خیرخواهانه می‌فشاریم.[5]

نخستین ملاقات وزیران خارجه ایران و عراق

آقای اردشیر زاهدی، وزیر خارجه، و عبدالكریم آل‌ شیخلی، وزیر خارجه عراق، امروز پیرامون مسائل سیاسی و روابط دو کشور در مقر سازمان ملل متحد با یکدیگر ملاقات و گفت‌وگو کردند.
در این ملاقات که دو ساعت به طول انجامید، سفیر عراق در واشنگتن نیز حضور داشت. این نخستین ملاقات وزیران خارجه ایران و عراق پس از برقراری رژیم جدید در عراق است.[6]

ضیافت وابسته مطبوعاتی هند

از طرف آقای «بات»، وابسته مطبوعاتی سفارت هند، شب گذشته ضیافتی به افتخار سردبیر روزنامه «ایندین اکسپرس» چاپ دهلی، که هم‌اکنون سرگرم دیدار از ایران است، ترتیب یافت.[7]

اولین شهردار انتخابی

دیروز اولین جلسه انجمن شهر نوشهر تشکیل شد.
در این جلسه، آقای شیخ‌علی روحانی با اکثریت آرا به سمت رئیس انجمن شهر انتخاب شد.
آقای سعید سرمدی، شهردار قبلی نوشهر، در دومین جلسه انجمن شهر به سمت شهردار انتخابی نوشهر انتخاب گردید.
در اولین جلسه انجمن شهر نوشهر، آقایان احمد خزاعی به سمت نایب‌رئیس اول، حسن‌حسن‌کیا نایب‌رئیس دوم، سیدیوسف حسینی و حبیب‌الله علی‌نژاد به سمت منشی انجمن شهر انتخاب شدند.
آقای سرمدی، شهردار انتخابی، مهندس کشاورزی از کشور ترکیه و جزء اولین شهرداران نمونه می‌باشد.[8]

شمس پهلوی عازم کابل شد

جراید امروز کشور نوشتند: ساعت ۱۱ قبل از ظهر امروز والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی به اتفاق چند تن از اعضای هیئت‌مدیره شیر و خورشید سرخ ایران، برای بازدید تأسیسات هلال احمر افغانستان به دعوت والاحضرت ولیعهد آن کشور، با هواپیمای جت شرکت هواپیمایی ملی ایران عازم کابل شدند.
والاحضرت و همراهان طبق برنامه‌ای که از طرف دربار افغانستان تنظیم گردیده، پس از بازدید مؤسسات و شرکت در ضیافت‌هایی که به افتخار والاحضرت ترتیب خواهد یافت، روز پنجشنبه به تهران مراجعت می‌نمایند.[9]

جلسه نوسازی مناطق زلزله‌زده

ساعت 3:30 بعد از ظهر دیروز، جلسه شورای نوسازی مناطق زلزله‌زده خراسان به ریاست آقای هویدا، نخست‌وزیر تشکیل گردید. در این جلسه، گزارشات مربوط به پیشرفت‌های امور نوسازی مناطق زلزله‌زده خراسان مورد بررسی قرار گرفت و تصمیمات لازم اتخاذ گردید.[10]

سفیر اندونزی به تهران آمد

آریفین عثمان، که به سمت سفیر جدید اندونزی در دربار شاهنشاهی تعیین گردیده، بامداد امروز وارد تهران شد و مورد استقبال آقای صدری، رئیس کل تشریفات وزارت خارجه، و اعضای سفارت اندونزی در تهران قرار گرفت.[11]

سالروز نیروی هوایی در تهران

جراید امروز کشور نوشتند: بمب‌افکن‌های فانتوم نیروی هوایی ایران پیش از ظهر روز پنجشنبه این هفته، دیوار صوتی را در نزدیکی تهران خواهند شکست، ولی صدای شکستن صوت به تهران نخواهد رسید.
بمب‌افکن‌های فانتوم امسال برای نخستین بار به مناسبت ۲۵ مهر، جشن سالروز نیروی هوایی، در آسمان ایران به پرواز درخواهند آمد و ضمن نمایش قدرت پرواز، دیوار صوتی را خواهند شکست.
مراسم جشن سالروز نیروی هوایی روز پنجشنبه در جنوب کهریزک، کیلومتر ۲۴ جاده قم ـ تهران برگزار خواهد شد و نیروی هوایی طی اطلاعیه‌ای از مردم برای تماشای نمایش هوایی دعوت خواهد کرد.[12]

هیئت‌مدیره کاخ جوانان

مجمع عمومی کاخ مرکزی جوانان تشکیل گردید و پس از تصویب گزارش اقدامات یک‌ساله، نسبت به انتخاب چهار نفر از اعضای هیئت‌مدیره اخذ رأی به عمل آمد و در نتیجه، خانم فریده ملک‌افضلی و آقایان طاهباز، کامران‌راد و حسین خونساری به مدت یک سال به عضویت هیئت‌مدیره کاخ جوانان انتخاب شدند.[13]

در انجمن ادبی کمال

برای بزرگداشت و تجلیل از خدمات فرهنگی و ادبی آقای دکتر ناظرزاده کرمانی، شاعر و نویسنده معاصر، فردا از ساعت ۶:30 بعد از ظهر مراسمی با حضور عده‌ای از استادان، نویسندگان و شاعران در انجمن ادبی کمال برگزار می‌شود.[14]

بازدید وزیر بهداری افغانستان از مرکز سپاه بهداشت

وزیر بهداری افغانستان، که به دعوت آقای دکتر شاهقلی، وزیر بهداری به ایران آمده‌اند، در ساعت ۱۰ بامداد امروز از سازمان مرکزی سپاه بهداشت بازدید به عمل آورده و با فعالیت‌ها و برنامه‌های این سازمان آشنایی یافتند.
خانم کبری نورزائی، وزیر بهداری افغانستان، همچنین بعد از ظهر امروز انستیتو رازی واقع در حصارک را مورد بازدید قرار داد.[15]

کودکان بی‌سرپرست به خانواده‌ها سپرده می‌شوند

وزارت آموزش و پرورش با تأسیس دبستان بزرگی در جنوب شرقی تهران برای کودکان بدون سرپرست موافقت کرد.
به موجب طرحی که در دست تهیه است، کودکان بدون سرپرست تهرانی که در پرورشگاه‌ها نگهداری می‌شوند، به خویشان نسبی آنها تحویل و جهت تحصیل در این دبستان معرفی خواهند شد.
هزینه نگهداری کودکان و مخارج تحصیل آنها به وسیله شهرداری به کسان آنها پرداخت می‌شود و پس از آن پرورشگاه‌های شبانه‌روزی به مراکز تربیتی روزانه تبدیل می‌گردد.
این تصمیم به توصیه روان‌شناسان و در جهت جلوگیری از پیدایش عقده‌های روحی در فرزندان پرورشگاه‌ها نسبت به جامعه اتخاذ شده است.[16]

رسیدگی به وضع زارعین عضو شرکت‌های تعاونی

صبح امروز معاون وزارت اصلاحات ارضی در امور تعاون روستایی، جهت رسیدگی به وضع زارعین عضو شرکت‌های تعاونی روستایی مناطق آسیب‌دیده زلزله اخیر خراسان عازم گناباد گردید.
معاون وزارت اصلاحات ارضی به اتفاق مأموران اصلاحات ارضی و سرپرست حوزه‌های تعاون روستایی، نیازمندی‌های زارعین عضو شرکت‌های تعاونی روستایی را مورد بررسی قرار داده و گزارش لازم را به وزیر اصلاحات ارضی تسلیم خواهد کرد.
ظهر امروز به دستور آقای عبدالعظیم ولیان، وزیر اصلاحات ارضی، معاون این وزارتخانه در امور شرکت‌های سهامی زراعی نیز جهت بازدید از فعالیت‌های شرکت سهامی زراعی «دیزج» به تبریز مسافرت نمود.[17]

رئیس تجسس پلیس تهران

سرکار سرگرد کاظم خاتمی به ریاست تجسس پلیس تهران منصوب و مشغول کار شد.[18]

مراسم افتتاح المپیک در تلویزیون ملی

امشب تلویزیون ملی ایران، فیلم مراسم افتتاح بازی‌های المپیک مکزیکو را که قبل از ظهر امروز به تهران رسیده است، پخش خواهد کرد.[19]

«سپاه سبز تشکیل شد»

جراید امروز کشور نوشتند: ساعت ۹ بامداد امروز پارک جنگلی «لویزان» طی مراسمی به نام «شهبانو فرح» نام‌گذاری گردید.
در این مراسم آقای نخست‌وزیر و بانو [: لیلا امامی] و وزیر منابع طبیعی و بانو و عده‌ای از رجال و سناتورها و آقای عصار معاون نخست‌وزیر نیز حضور داشتند.
آقای نخست‌وزیر و مدعوین، قبل از شرکت در مراسم از مناطق مختلف پارک جنگلی شهبانو فرح، که در هفتصد هکتار اراضی تپه‌ماهور لویزان به وسیله وزارت منابع طبیعی احداث گردیده، بازدید نمودند. بازدید آقای نخست‌وزیر از تأسیسات آب‌رسانی و برق تپه‌های جنگل‌کاری‌شده به مدت نیم ساعت به طول انجامید.
آقای نخست‌وزیر سپس در مراسم پرده‌برداری از لوحه نام‌گذاری پارک جنگلی شهبانو فرح شرکت نمود.

اظهارات وزیر منابع طبیعی

در این موقع آقای ناصر گلسرخی، وزیر منابع طبیعی، طی گزارشی اظهار داشت: «در سال جاری مساحتی در حدود 5000 هکتار در ۹ ناحیه و ۱۴ نقطه کشور جنگل‌کاری خواهد گردید که از لحاظ وسعت چهاربرابر مساحتی است که سال گذشته جنگل‌کاری شده است و همین طور به منظور حفظ خاک و تثبیت ریگ روان در کویر سبزوار و کرمان در حدود هشت‌هزار هکتار به وسیله هواپیما و کشت دست‌پاش و نهال‌کاری با درختان مخصوص کویری مقاوم به خشکی جنگل‌کاری شده که نتیجه عمل بسیار رضایت‌بخش بوده و در سال جاری این اقدام مفید در سطح وسیع‌تری گسترش خواهد یافت».

باغ گیاه‌شناسی

«به این ترتیب اگر این برنامه را نیز به حساب آوریم وسعت برنامه جنگل‌کاری در سال جاری 12000 تا 13000 هکتار خواهد بود و نیز برای آشنا ساختن جوانان و دانش‌آموزان و دانشجویان کشور با نباتات و حیات گیاهی یک باغ گیاه‌شناسی در مساحت 50 هکتار کنار پارک جنگلی آریامهر احداث خواهد شد. پارک جنگلی شهبانو فرح نیز در سال جاری گسترش قابل ملاحظه‌ای خواهد یافت و حداقل ۱۰۰۰ هکتار دیگر در جهت شرق و شمال شرق پارک فعلی درخت‌کاری شده و بدون شک در سال آینده ارتفاعات قوچک نیز به فضای سبز تهران افزوده می‌گردد».

سپاه سبز

«فرمایشات و اوامر قاطع شاهنشاه در دانشکده کشاورزی دانشگاه پهلوی دایر بر لزوم اجرای برنامه‌های وسیع و فوری جنگل‌کاری و تثبیت کویر و جلوگیری از حرکت شن روان معرف و مبین عدم رضایت معظم‌له از محدودیت برنامه‌های فعلی می‌باشد. اینجانب تمام کوشش خود را مبذول خواهم داشت و جمیع امکانات را تجهیز خواهم کرد و اطمینان دارم این برنامه در سال‌های آینده در سطح بسیار وسیع‌تر و رضایت‌بخش‌تری انجام خواهد گرفت.
به منظور کمک و تسریع و به طور کلی اجرای برنامه‌های جنگل‌کاری در سطوح بسیار وسیع حسب‌الامر مبارک شاهنشاه، سپاهی به نام سپاه سبز تشکیل گردیده و هم‌اکنون واحد مجهزی از این سپاه در منطقه اسالم مشغول جنگل‌کاری است و بدون شک در ماه‌های آینده و برنامه سال‌های بعد این سپاه نقش بسیار بزرگ و ارزنده‌ای را در جنگل‌کاری و سبز کردن کشور به عهده خواهند گرفت.»

معلم نداریم

هنگام بازگشت آقای نخست‌وزیر دانش‌آموزان مدرسه «همت» واقع در شمیران نو (نارمک) ضمن ابراز احساسات پاکتی را که حاوی درخواست‌هایی بود به آقای نخست‌وزیر دادند. در این موقع آقای نخست‌وزیر و بانو از اتومبیل پیاده شدند و با دانش‌آموزان به گفت‌وگو پرداختند. دانش‌آموزان اظهار داشتند که مدرسه «همت» معلم ندارد و اکنون بیست روز از سال تحصیلی می‌گذرد کلاس نمی‌رویم.
ضمنا یکی از اهالی محل نیز احتیاجات اهالی را به اطلاع آقای نخست‌وزیر رسانید.[20]

جلوگیری از افزایش کرایه خانه در محلات اطراف عودلاجان
اولین خانه در محله عودلاجان ارزیابی شد. این خانه موقوفه بود و متری 150 تومان قیمت‌گذاری گردید و پول آن نیز در وجه اوقاف پرداخت شد.
ارزیابی مناطق دیگر عودلاجان پس از صدور آگهی انجام خواهد شد.
در منطقه عودلاجان طبق آماری که جمع‌آوری شده روزها صدهزار و شب‌ها بیست‌هزار نفر زندگی می‌کنند و مقامات مسئول اعلام داشتند که خروج این افراد از محله عودلاجان موجب ترقی کرایه خانه در محلات مجاور خواهد شد. مشکل دیگر وجود ۳۷ مدرسه در محله عودلاجان است که جمعا هفده‌هزار شاگرد دارند.
سازمان نوسازی با صنوف مسافرخانه‌داران، وزارت آموزش و پرورش، داروفروش، ابزارفروشان تماس گرفته و آنها را تشویق می‌کند تا در این منطقه برای اجرای طرح نوسازی آماده شوند.
سازمان نوسازی اعلام و تأیید کرد که برای جلوگیری از افزایش کرایه خانه در محلات مجاور عودلاجان اقداماتی در جریان است و اعلام کردند که در این زمینه به مستأجران کمک‌هایی داده خواهد شد.
آقای دکتر شریفی، رئیس نوسازی، امروز گفت: «اشکال کار نوسازی در عودلاجان مسئله مالی و مکانی نیست و مردم این منطقه از نظر روحی از تخریب خانه‌هایی که عمری در آنجا زندگی کرده ناراحت شده‌اند».
رئیس نوسازی گفت: «در عودلاجان خانه‌های کهنه و قدیمی خوبی در برابر ساختمان‌های مخروبه و بدون بهداشت وجود دارد و سازمان در نظر دارد روی خرابه‌های این منطقه شهر جدیدی بسازد».[21]

پی‌نوشت‌ها:

[1]. آیت‌الله حاج سیدمحمد صادق لواسانی به روایت اسناد ساواک، ص 211.

[2]. شهید حجت‌الاسلام حاج شیخ غلامحسین حقانی به روایت اسناد، ص 123.

[3]. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک؛ استان بوشهر، کتاب 1، ص 114.

[4]. اطلاعات، 21 مهر 1347، صص 1 و 17.

[5]. همان، ص 17؛ پیغام امروز، 21 مهر 1347، ص 8.

[6]. اطلاعات، 21 مهر 1347، ص 17؛ پیغام امروز، 21 مهر 1347، ص 8.

[7]. اطلاعات، 21 مهر 1347، ص 17.

[8]. همان‌جا.

[9]. همان‌جا؛ پیغام امروز، 21 مهر 1347، ص 8.

[10]. اطلاعات، 21 مهر 1347، ص 17؛ آیندگان، 21 مهر 1347، ص 12.

[11]. اطلاعات، 21 مهر 1347، ص 17.

[12]. همان‌جا؛ پیغام امروز، 21 مهر 1347، ص 8.

[13]. اطلاعات، 21 مهر 1347، ص 17.

[14]. همان‌جا.

[15]. همان‌جا.

[16]. همان‌جا.

[17]. همان‌جا؛ پیغام امروز، 21 مهر 1347، ص 8.

[18]. اطلاعات، 21 مهر 1347، ص 17.

[19]. همان‌جا.

[20]. همان، صص 1 و 17؛ پیغام امروز، 21 مهر 1347، ص 8.

[21]. اطلاعات، 21 مهر 1347، صص 1 و 17.