تاریخ معاصر - ۳۰ شهریور ۱۳۴۷

طالقانی زیر بار دعا برای شاه نرفت!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 30 شهریور 1347 «محمدحسین گلزار مقدم درباره احضار خود و فرزندانش به سازمان امنیت گفت هنگامی که مرا احضار کرده‌اند منکر آشنایی با شکور عبداللهی و دیگران، که به ختم مصدق رفته بودیم، نشدم، ولی گفتم منزل آنها و اسمشان را نمی‌دانم».
وی اضافه نمود: آشتیانی‌نسب، که فعلا رئیس قسمت سازمان امنیت در خیابان روزولت نرسیده به تخت جمشید است، سابقا رئیس زندان قزل قلعه بود و در مراسم مذهبی عید فطر، که وسیله سیدمحمود طالقانی در زندان انجام شد، آشتیانی‌نسب از طالقانی خواست تا شاه را دعا کند و طالقانی ابتدا زیر بار نرفت و به اصرار روی چهارپایه‌ای رفت و گفت: خدا شاهان گذشته را که به مردم خدمت کرده‌اند بیامرزد و سخنانی از این قبیل بیان داشت و پایین آمد.
آشتیانی‌نسب اعتراض کرد و خود بالای چهارپایه رفت. در این موقع محیط زندان متشنج شد و در سکوت مطلق سمندری با صدای بلند خنده آشتیانی‌نسب را مسخره می‌نمود و پس از چند دقیقه سرهنگ جناب و چند افسر دیگر آمدند و محیط آرام شد.[1]

معاون نخست‌وزیر و برادران رشیدیان متهم به میلیون‌ها تومان سوءاستفاده

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 30 شهریور 1347 «یک فقره اطلاعیه از اداره اطلاعات شهربانی کل کشور واصل مبنی بر اینکه از طرف سازمان بازرسی شاهنشاهی، آقای لاوری مأمور رسیدگی به مسایل گوشت، نان و میوه گردیده و ضمنا گفته می‌شود آقایان شهبازی، معاون نخست‌وزیر، و برادران رشیدیان متهم به میلیون‌ها تومان سوءاستفاده گردیده‌اند».
در بخش «اقدامات انجام‌شده» این سند آمده است: به منظور تعیین صحت و سقم مفاد اطلاعیه مذکور، مراتب عینا به ساواک تهران منعکس تا پیرامون آن تحقیقات لازم به عمل آید.
اینک نتیجه تحقیقات و بررسی‌های معموله به شرح زیر از عرض می‌گذرد:
1. مهندس کاظم لاجوردی کریمی فرزند کریم متولد 1312 بندرپهلوی، که از دانشکده نریمان اف بادکوبه به اخذ مهندسی در رشته مکانیک زراعی موفق گردیده، از تاریخ 10/3 /40 در شهرداری تهران به خدمت مشغول شده است.
نام‌برده، که در سال‌های 1343 و 1344 رئیس اداره نان شهرداری تهران بوده، در مدت تصدی شغل مزبور سوءاستفاده‌های زیادی در مورد دادن پروانه نانوایی به نانوایان به عمل آورده و به همین جهت از شغل خود منفصل و پرونده آن در همین زمینه تشکیل و تحویل دیوان کیفر گردیده و از همان تاریخ نیز در شهرداری بدون کار می‌باشد.
ولی چون شخص زیرک و با تجربه‌ای است مجازات نگردیده است.
گفته می‌شود شخص مورد بحث اخیرا با توسل به آقای معینیان خود را در سازمان بازرسی شاهنشاهی مأمور و در امر گوشت، نان و میوه طرف مشورت قرار گرفته است.
به همین جهت اشخاصی که مشارالیه را می‌شناسند و از سوءاستفاده‌های وی اطلاع دارند متعجب‌اند که چگونه سازمان بازرسی شاهنشاهی شخصی به بدنامی او را به سمت مشاور خود در مسائل مهمی مانند گوشت، نان و میوه، که راه‌های مختلفی برای سوءاستفاده‌های مجدد در آن موجود می‌باشد، انتخاب نموده است.
ضمنا ساواک تهران اشعار می‌دارد به نظر این ساواک نام‌برده بالا به‌هیچ‌وجه صلاحیت این سمت را نداشته و انتصاب وی در سازمان بازرسی شاهنشاهی جز بدنامی برای سازمان مذکور و دلسرد کردن مردم نتیجه دیگری ندارد. از یادشده بالا تا این تاریخ سابقه مضره سیاسی بایگانی‌شده‌ای به‌دست نیامده است.
2. بنابر اعلام ساواک تهران در مورد سوءاستفاده‌های آقای شهبازی، معاون نخست‌وزیر، در مسئله نان و قرارداد منعقده بین آسیاب‌داران و سازمان غله در سال 1344 شایعات زیادی در افواه بوده و گفته می‌شود که آقای شهبازی در این مسئله سوءاستفاده‌های کلانی نموده و به طوری که استنباط می‌گردد موضوع تا حدودی قابل قبول به نظر می‌رسد.
زیرا آسیاب‌داران خصوصی با انعقاد قرارداد سال 1344 در کمیسیون نان نخست‌وزیری (مبنی بر دریافت گندم دولتی از مؤسسه سیلو و تبدیل آن به آرد، که در نتیجه آن کارخانجات عظیم آردسازی سیلو عملا به حالت تعطیل درآمد) و با عدم اجرای صحیح قرارداد مزبور ماهیانه میلیون‌ها تومان سوءاستفاده داشته‌اند و با اینکه در مورد احجافات آسیاب‌داران، به مقامات مختلف شکایات زیادی شده، مع‌هذا تاکنون اقدام قاطعی به عمل نیامده است.
علی‌هذا چنین نتیجه گرفته می‌شود که آسیابداران خصوصی به مقامات با نفوذی بستگی داشته و کلیه اقداماتی را که بر علیه آنها بوده به نحوی خنثی نموده‌اند؛
3. نسبت به سوءاستفاده‌های برادران رشیدیان در مورد گوشت، نان، میوه و سایر مایحتاج عمومی که در اختیار شرکت‌های تعاونی تهیه و توزیع می‌باشد، شایعات فراوانی در بین مردم رواج دارد، ولی مدارک و دلایل مستندی که بتواند این شایعات را محقق سازد وجود نداشته و اصولا برادران رشیدیان و آقای شهبازی و امثالهم با تبحر و تجربه‌ای که در این قبیل کارها دارند اشخاصی نیستند که در زمینه سوءاستفاده‌های خود مدارکی برجای گذارند.
در ذیل این سند ضمن رد اتهامات تأکید شده است: شایعات و اظهارات صحیح نیست؛ چگونه ممکن است میلیون‌ها سوءاستفاده شود و مدارکی پیدا نکنند.[2]

مجمع عمومی سازمان ملل متحد 2 مهر تشکیل می‌شود

جراید امروز کشور نوشتند: آقای اردشیر زاهدی، وزیر خارجه، امسال برای سومین بار ریاست هیئت نمایندگی ایران را در مجمع عمومی سازمان ملل برعهده دارد، اما در مراسم گشایش این مجمع که روز ۲۴ سپتامبر (2 مهر) می‌باشد، حضور نخواهد داشت.
وزیر خارجه در سفر قریب‌الوقوع شاهنشاه و شهبانو به اتحاد جماهیر شوروی، در التزام رکاب خواهد بود و به قرار اطلاع در پایان سفر رسمی ملوکانه در هفته اول اکتبر به نیویورک عزیمت می‌کند.
ریاست نمایندگی ایران را در غیبت وزیر خارجه، آقای مهدی وکیل، نماینده دائمی ایران در مقر سازمان ملل، برعهده خواهد داشت. آقایان فریدون هویدا: معاون امور بین‌المللی وزارت خارجه، عباس نیری: مدیرکل اقتصادی، فرتاش: مدیرکل سیاسی، از جمله دیگر اعضای هیئت نمایندگی ایران در بیست‌وسومین دوره مجمع عمومی سازمان ملل می‌باشند.
آقای فریدون هویدا امروز گفت که دوره جدید مجمع عمومی روز 2 مهرماه گشایش خواهد یافت، ولی مقامات سازمان ملل طرح بحث‌های عمومی را به روز 10 مهرماه موکول کرده‌اند و نطق نماینده ایران در این دوره به‌وسیله وزیر خارجه قرائت خواهد شد.[3]

هیئت اقتصادی و فنی ایران فردا با پنجاه طرح مهم عازم «بُن» می‌شود

هیئت اقتصادی و فنی ایران به ریاست آقای عالیخانی، وزیر اقتصاد، صبح فردا به «بُن» سفر خواهد کرد. در این سفر آقایان محمد یگانه: معاون وزارت اقتصاد، محمد خسروشاهی: رئیس اتاق بازرگانی، سناتور طاهر ضیائی: رئیس اتاق صنایع و معادن، رضا نیازمند: مدیرعامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، ابوالقاسم خردجو: مدیرعامل بانک توسعه صنعتی و علینقی فرمانفرمائیان: مدیرعامل بانک اعتبارات صنعتی در معیّت وزیر اقتصاد می‌باشند.
وزیر اقتصاد در این سفر پنجاه طرح صنعتی مهم، که جهت اجرای آنها به چند صد میلیون تومان نیاز است، با خود به آلمان غربی می‌برد تا برای اجرای این طرح‌ها همکاری مقامات اقتصادی آلمان را جلب نماید. این طرح‌ها، که به‌وسیله وزارت اقتصاد تهیه شده، بیشتر در رشته‌های صنایع فلزی، شیمیایی، غذایی می‌باشند.
از جمله طرح‌هایی که در آلمان ارائه می‌شود، چند طرح مربوط به ساخت لوازم و قطعات یدکی اتومبیل می‌باشد.
مذاکرات اقتصادی و فنی آلمان به دنبال سفر اخیر صدراعظم آلمان به ایران و توافق‌هایی که شده، انجام می‌گیرد.[4]

تهدید دولت به کشت خشخاش در صورت ادامه کشت در کشورهای همسایه!

«اطلاعات» نوشت: تهدید دولت ایران در مورد تجدید کشت خشخاش در صورت ادامه این کشت در کشورهای همسایه به‌خصوص ترکیه و افغانستان با عکس‌العمل‌های مثبتی در محافل مختلف روبه‌رو گردید.
محافل ذی‌علاقه به مبارزه با استعمال تریاک، نظر دولت را در مورد کشت مجدد آن مورد تأیید قرار دادند، اما تأکید نمودند که اجرای این تصمیم باید تحت نظر شدید دولت اجرا گردد و موجباتی فراهم نیاورد که اقدامات دوازده‌ساله دولت در مبارزه با استعمال تریاک در ایران به هدر رود.
این محافل همچنین تأیید کردند که یکی از علل عدم موفقیت دولت در محو استعمال مواد مخدر به‌طور صد درصد، ورود آن به میزان زیاد به‌صورت قاچاق از کشورهای همسایه است. دولت با اجرای قانون منع کشت خشخاش دامنه فعالیت قاچاقچیان را افزایش داده و از این راه همه‌ساله میلیون‌ها ریال ارز از کشور خارج می‌شود.

عکس‌العمل ترکیه

انتشار تصمیم دولت مبنی بر «اجازه احتمالی کشت خشخاش» از سال آینده زراعی (پاییز امسال) همچنین به‌وسیله خبرگزاری‌های بزرگ مراکز خبری جهان مخابره گردید.
خبرگزاری آسوشیتدپرس عکس‌العمل دولت ترکیه را بدین شرح گزارش داد: منابع وزارت خارجه ترکیه امروز گفتند که از اولتیماتوم ایران به ترکیه و افغانستان در مورد اینکه اگر این دو کشور تولید تریاک را متوقف نکنند، ایران کشت خشخاش را از سر خواهد گرفت اطلاعی ندارند. بنا بر گزارشی که از تهران رسیده است ایران به نماینده خود در سازمان ملل دستور داده است که به ترکیه و افغانستان اطلاع داده شود که ایران از فصل آینده زراعی کشت خشخاش را آغاز خواهد کرد مگر اینکه آنها نیز دست از این کار بردارند.
به قرار گزارش تهران، ایران عقیده دارد از هنگامی که آن کشور کشت خشخاش را متوقف کرده ترکیه و افغانستان تولید تریاک را افزایش داده‌اند.
دولت ترکیه ادعا کرده است که اکنون منطقه کشت خشخاش این کشور به‌وسیله وزارت کشاورزی و پلیس به‌دقت کنترل می‌شود.

اظهارات سفیر ترکیه

طه کریم، سفیر ترکیه، امروز گفت که دولت ترکیه مایل است که کشت خشخاش را در ترکیه از میان ببرد.
وی گفت: سی سال قبل آتاتورک دستور تحدید کشت خشخاش را صادر کرد و از آن هنگام تاکنون ترکیه فقط برای مصارف پزشکی اقدام به کشت خشخاش نموده است. دولت ترکیه به‌هیچ‌وجه در نظر ندارد از راه صدور تریاک منافعی کسب کند.
سفیر ترکیه اذعان کرد که قاچاق تریاک در ترکیه معمول است، اما دولت به‌طور صمیمانه با این امر مبارزه می‌کند، ولی برای مبارزه با قاچاق تریاک باید مدت‌ها وقت صرف نمود.
سفیر ترکیه گفت که وی فردا برای مرخصی به‌مدت یک ماه عازم کشور خویش خواهد شد. به‌نظر می‌رسد سفیر ترکیه در بازگشت به کشور خویش، گزارشی از تصمیم دولت ایران را تسلیم دولت متبوع خویش نماید.

تأکید مقامات

مقامات نزدیک به دولت امروز تأکید کردند که آزاد ساختن کشت خشخاش را به ‌منزله آزاد بودن استعمال تریاک نباید تلقی کرد و دولت همچنان مبارزه خویش را با استعمال تریاک حتی شدیدتر ادامه خواهد داد.
از سال ۱۳۳۴ که قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک و مواد مخدر به تصویب مجلسین رسید، دولت با همکاری سازمان‌های مختلف دست به مبارزه شدیدی علیه کشت خشخاش و استعمال تریاک در ایران به عمل آورد.
هنگام شروع مبارزه با کشت خشخاش و استعمال تریاک بر طبق آمار غیرتحقیقی یک‌ونیم میلیون نفر معتاد به استعمال تریاک در ایران وجود داشت و همه‌ساله یک‌صد هزار نفر به‌علت همین اعتیاد قبل از رسیدن به سن مرگ فوت می‌کردند و سالیانه پنج‌هزار نفر نیز از راه خوردن تریاک انتحار می‌کردند.[5]

دیدار نخستین سفیر استرالیا با شاه

جراید امروز کشور نوشتند: شاهنشاه آریامهر پیش از ظهر امروز طی تشریفات خاصی فرانسیس هال، سفیر استرالیا در دربار شاهنشاهی، را به حضور پذیرفتند. آقای هال، که نخستین سفیر استرالیا در ایران می‌باشد، در این شرفیابی استوارنامه‌های خویش را به حضور ملوکانه تقدیم کرد.[6]

نخست‌وزیر افغانستان امشب به تهران می‌آید

نور احمد اعتمادی، نخست‌وزیر افغانستان، و بانو امشب برای یک توقف کوتاه وارد تهران خواهند شد. نخست‌وزیر افغانستان چندی قبل برای انجام معالجات پزشکی به پاریس رفته بود.
توقف نخست‌وزیر افغانستان در ایران به‌صورت غیررسمی خواهد بود و وی با آقای هویدا، نخست‌وزیر، و دیگر مقامات دولت و احتمالا با شاه ملاقات خواهد کرد.[7]

بانو گاندی در تهران

بانو ایندیرا گاندی، نخست‌وزیر هند، دیشب سر راه خود در مسافرت به نیویورک برای شرکت در دوره جدید مجمع عمومی سازمان ملل مدت کوتاهی در فرودگاه مهرآباد توقف کرد.
مقامات تشریفات وزارت امور خارجه و سفارت هند در تهران دیشب برای استقبال از نخست‌وزیر هند در فرودگاه مهرآباد حضور یافتند، ولی به‌علت دیر بودن وقت، بانو گاندی از هواپیما پیاده نشد.
نخست‌وزیر هند در جلسات مجمع عمومی سازمان ملل ریاست هیئت نمایندگی دولت هند را به عهده خواهد داشت.[8]

زلزله در جهرم

بعد از ظهر روز پنجشنبه گذشته زلزله نسبتا شدیدی سه بار متوالی شهرستان جهرم را لرزاند.
خوشبختانه این زمین‌لرزه‌ها تلفات و خساراتی به بار نیاورد.[9]

دریافت نشان

به فرمان «محمدرضا پهلوی» آقای نصیر عصار، معاون نخست‌وزیر و رئیس سازمان اوقاف، به دریافت نشان درجه یک آبادانی و پیشرفت مفتخر گردید.[10]

اخذ وام از آلمان غربی

خبرگزاری رویتر دیروز از فرانکفورت گزارش داد: ایران قصد دارد یک وام طویل‌المدت از آلمان غربی دریافت کند.
بزرگ‌ترین بانک آلمان غربی، دویچه بانک، مسئولیت رسیدگی به تقاضای وام ایران را عهده‌دار است.
این خبر بعد از دیدار اخیر آقای مهدی سمیعی، رئیس کل بانک مرکزی ایران، منتشر گردید.
در تهران قائم‌مقام بانک مرکزی اظهار داشت که مقدار وام و مدت بازپرداخت آن هنوز معلوم نیست. آقای خداداد فرمانفرمائیان، قائم‌مقام رئیس کل بانک مرکزی، اضافه کرد که یک گروه از کارشناسان ایرانی اکنون دراین‌‌باره با مقامات آلمانی مشغول مذاکره هستند.[11]

پرونده‌های شرکت واحد

آقای رئیس سمیعی، دادستان دیوان کیفر، ظهر امروز گفت: «آقای قاجار، بازپرس دیوان کیفر، امروز نیز مشغول رسیدگی به مدارکی بود که بازرسان بازرسی شاهنشاهی در مورد سوءاستفاده در شرکت واحد به وی داده‌اند».
دادستان دیوان کیفر اضافه کرد که هنوز هیچ‌یک از مقامات برکنارشده شرکت واحد اتوبوسرانی از طرف بازپرس احضار نشده‌اند. بازپرس مشغول جمع‌آوری دلیل و مطالعه و بررسی مدارک اعلام جرم است؛ البته احضار اشخاص ظرف یکی دو روز آینده و حداکثر تا پایان هفته انجام خواهد شد.
دادستان دیوان کیفر گفت: از طرف وی دستوری در مورد جلوگیری از خروج اعضای سابق شرکت واحد از کشور داده نشده، ولی سازمان‌هایی هستند که می‌توانند قبل از دیوان کیفر این کار را بکنند و حتما نیز کرده‌اند.
بنا به اظهار دادستان دیوان کیفر، آقای قاجار، بازپرس، همه وقت خود را صرف بررسی اتهامات وارده به مقامات سابق شرکت واحد خواهد کرد.

پرونده سابق

امروز گفته شد کلیه پرونده‌های گذشته شرکت واحد، که در آنها احتمال سوءاستفاده وجود دارد، مورد بررسی قرار می‌گیرد. پرونده‌های نصب میزهای بلیت‌فروشی در اتوبوس، تعویض رنگ اتوبوس‌ها، احداث سرپناه‌ها، ساختمان شرکت واحد تحت بررسی بازرسان شاهنشاهی قرار گرفت.

بازداشت

انباردار شرکت واحد بازداشت گردید. تحقیقات پیرامون سوءاستفاده در لوازم یدکی ادامه دارد.
امروز سفته‌های شرکت واحد به‌علت معلوم نبودن تکلیف آن واخواست گردید.

سازمان جدید

آقای سرهنگ شیرزاد، سرپرست جدید شرکت واحد، مشغول بررسی سازمان جدید شرکت واحد است.
وی امروز گفت: «سعی ما جملگی این است که شرکت واحد را برای روز اول مهرماه، که تعداد مسافران آن دو برابر می‌شود، آماده باشد».
تا تشکیل هیئت‌مدیره شرکت واحد، با استفاده از اختیارات وزیر کشور، به سرهنگ شیرزاد اختیار مدیرعاملی داده شد و امضای وی به بانک مرکزی معرفی گردید تا شرکت بتواند تعهدات خود را بپردازد. امروز از طرف سرپرست شرکت واحد دستور پرداخت حقوق کارگران صادر شد.
از طرف بازرسی شاهنشاهی طی اطلاعیه‌ای که منتشر خواهد شد موارد سوءاستفاده در شرکت واحد اعلام خواهد شد.

رئیس بازرسی

امروز آقای سرگرد احمدزاده به سمت رئیس بازرسی شرکت واحد منصوب و مشغول کار شد.
امروز تیمسار سرلشکر کاتوزیان، بازرس عالی شاهنشاهی که در شرکت واحد مشغول بازرسی است، گفت: «کارهایی که ما کردیم هیچ‌کس انتظارش را نداشت. در این هفته درباره سوءاستفاده‌های شرکت واحد اطلاعاتی در اختیار مردم خواهیم گذاشت».
وی گفت: بازرسان شاهنشاهی به حکم وظیفه‌ای که از طرف شاهنشاه به آنها محول شده به کار خود ادامه می‌دهند و هر کس را که خطایی مرتکب شده باشد به‌شدت تحت تعقیب قانونی قرار می‌دهیم.
بازرس عالی شاهنشاهی گفت: «روز پنجشنبه به دنبال تحقیقاتی که وسیله بازپرس دیوان کیفر از انباردار شرکت واحد شد، او را بازداشت کردند. از برکنارشدگان تاکنون کسی بازداشت نشده است».[12]

ترقی اجاره‌خانه و قیمت اراضی در تهران

روزنامه «اطلاعات» نوشت: اجاره‌خانه در غرب تهران بین ۲۰ تا ۲۵ درصد و در شرق تهران بیش از ۵۰ درصد گران‌تر شده است. همچنین قیمت اراضی ساختمانی به‌خصوص قطعات کوچک نیز افزایش فوق‌العاده پیدا کرده است.
خبرنگاران ما پس از مطالعه و تحقیق و مصاحبه با گروهی اشخاص وارد، گزارش می‌دهند علل اصلی افزایش قیمت اراضی و ترقی اجاره‌خانه‌ها به سه عامل اصلی بستگی دارد.
این سه عامل به ترتیب اهمیت شامل احداث کمربند سبز، یعنی ملی شدن اراضی تپه‌های اطراف تهران، محدودیت معاملات اراضی وسیع بند «ز»، که در داخل شهر قرار دارند، و آخرین آن عدم اجرای نقشه جامع شهر و محدودیت صدور پروانه ساختمانی برای مناطقی از قبیل عباس‌آباد می‌باشد.

کمربند سبز

برای اجرای طرح جنگل‌کاری اطراف تهران که بتوانند هوای تهران را از آینده خطرناکی که دارد نجات بخشد قسمت مهمی از اراضی تپه‌ماهور اطراف تهران ملی شد و در نتیجه تعداد قابل توجهی از اراضی تجاری شرق و غرب از بورس معاملات اراضی خارج شد.
طبق معمول، اراضی تجاری به قیمت ارزان خریداری می‌شد و بعد از تفکیک و قطعه‌بندی به‌صورت نقد و یا نقد و اقساط به مردم فروخته می‌شد یا معماران آن را از طریق قولنامه مدت‌دار در اختیار می‌گرفتند و پس از ساختمان به مردم می‌فروختند، اما در سال جاری این نوع کار کمتر انجام گرفت. این محدودیت یکی از عوامل مهم کمبود اراضی و در نتیجه بالا رفتن قیمت اراضی شده است.

نقشه جامع

عدم اجرای نقشه جامع شهر تهران نیز عامل دیگر می‌باشد. در نقشه جامع شهر تهران قسمت مهمی از اراضی عباس‌آباد برای امور عمومی در نظر گرفته شده است. به همین جهت تا تعیین تکلیف مرحله دوم نقشه جامع، صدور پروانه ساختمانی برای این اراضی ممنوع گردیده است.
به این ترتیب قسمت مهمی از سرمایه ساختمانی که در دو سال گذشته در این قسمت شهر به مصرف می‌رسید از این منطقه خارج شده و به طرف غرب تهران متوجه گردیده است و اراضی عباس‌آباد، که در دو سال گذشته گرم‌ترین بازار را داشت، و قیمت آن بین صد تا سیصد درصد افزایش یافت از گردونه خارج شده است.

بند «ز»

بند «ز» یکی دیگر از عوامل محدودیت اراضی ساختمانی شهر می‌باشد، در غرب تهران زمین‌های وسیعی وجود دارد که از معامله ممنوع می‌باشند. اگر این اراضی آزاد بود، به عرضه بیشتر زمین کمک می‌شد و احتمالا در تقلیل و یا کنترل قیمت تا مدت محدودی مؤثر بود.
متأسفانه در حال حاضر وضع این اراضی به کُندی روشن می‌شود و در نتیجه قیمت اراضی ساختمانی در غرب تهران از ۱۰ درصد تا 50 درصد افزایش یافته و در شرق تهران وضع از این هم بدتر شده و بهای اراضی حتی 100 درصد ترقی کرده است.

صد درصد افزایش

با تحقیقاتی که خبرنگاران ما به عمل آوردند معلوم شد در نارمک زمینی که سال قبل متری ۶۰ تومان قیمت داشت، امسال هنگام فروش صحبت از ۱۲۰ تومان می‌شود، اما مردم از خرید آن خودداری می‌کنند. اجاره‌خانه چهاراتاقه، که در سال قبل سیصد تا چهارصد تومان بود، امسال ششصد تومان قیمت‌گذاری شده که متأسفانه به‌علت مضیقه فراوان مردم مجبور به اجاره آن می‌باشند.

در غرب تهران، افزایش قیمت زمین بر حسب مرغوبیت ساختمانی بین ۱۰ تا ۵۰ درصد است و اجاره‌خانه ۱۰ تا ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است. در این مورد اجاره‌خانه‌های ارزان‌قیمت بیشتر افزایش پیدا کرده است و اجاره‌خانه‌های گران‌قیمت به‌علت کمبود متقاضی کمتر افزایش داشته و در بعضی موارد اصولا تغییری نکرده است.

هجوم به شمال تهران

مدیر یکی از مهم‌ترین آژانس‌های ملکی تهران اظهار عقیده کرد که افزایش سریع اجاره‌خانه عامل مؤثر ترقی قیمت اراضی است و این افزایش اجاره‌بها موجب ناراحتی مردم شده است.
این مقام مطلع افزود: هجوم اهالی شهرستانی به تهران و توجه اهالی جنوب شهر به شمال و شرق و غرب پایتخت ازدحام عجیبی به‌وجود آورده و موجب شده است که متقاضی خرید زمین و خانه طی سال‌های اخیر به‌صورت سرسام‌آوری بالا رود.
همین شخص ادامه داد که در صورت جلب اعتماد مردم و توسعه عرضه سهام صنایع ممکن است در آینده مقداری از سرمایه مردم از خرید و فروش اراضی و یا تهیه مستغلات متوجه صنعت بشود، ولی در حال حاضر سرمایه‌ای که در مستغلات به کار می‌افتد هم حداقل معادل 10 درصد سالانه اجاره می‌دهد و هم خود ملک افزایش قیمت پیدا می‌کند و به این ترتیب هیچ تجارتی به این اندازه سود ندارد.
این مدیر در پایان گفت: دولت باید هرچه سریع‌تر وضعیت شهر و تکلیف مردم را مشخص کند تا شهروندان بتوانند به روال عادی کار خود ادامه دهند و زمین‌ها برای انجام مطالعات بیشتر عرضه شود و در نتیجه، تعادل در قیمت‌ها برقرار گردد.[13]

صلاحیت شصت نفر تأیید شد

فرماندار تهران امروز اعلام کرد که کمیسیون پنج‌نفری تشخیص صلاحیت نامزدهای نمایندگی انجمن شهر تهران به کار خود پایان داد. این کمیسیون از تعداد 72 نفر داوطلب، شصت نفر را حائز شرایط نامزدی نمایندگی انجمن شهر تهران دانست و اسامی آنها طی آگهی رسمی در جراید منتشر ساخت.
فرماندار گفت: به موجب قانون، رأی‌دهندگان تنها به این افراد می‌توانند رأی بدهند.
کمیسیون مأمور بررسی صلاحیت داوطلبان، صلاحیت یازده نفر از داوطلبان را رد کرد و اعلام داشت که این افراد به سبب اشتغال به کار و کسب و همچنین سایر موارد نمی‌توانند حائز شرایط مندرج در قانون باشند. فرمانداری همچنین اعلام کرد که یکی از داوطلبان پیش از اتخاذ تصمیم کمیسیون پنج‌نفری خود مستعفی شده است.

روز اخذ رأی

فرماندار تهران اعلام نمود که روز 12 مهرماه روز اخذ رأی است و در این روز همه کسانی که تا به حال به منظور شرکت در انتخابات ثبت نام کرده و کارت انتخابات گرفته‌اند رأی خواهند داد. فرماندار تهران از امروز مطالعات خود را برای دعوت از طبقات پنج‌گانه و به منظور تشکیل انجمن نظارت مرکزی انتخابات انجمن شهر آغاز کرد. اسامی این عده طی یکی دو روز آینده اعلام خواهد شد.
تاکنون 110 هزار نفر برای شرکت در انتخابات ثبت نام کرده‌اند و کارت انتخابات دریافت داشته‌اند.[14]

صفحه اول روزنامه اطلاعات، 30 شهریور 1347

پی‌نوشت‌ها:

[1]. آیت‌الله سیدمحمود طالقانی به روایت اسناد ساواک، ج 2، ص 336.

[2]. رشیدیان‌ها به روایت اسناد ساواک، ج 3، ص 380.

[3]. اطلاعات، ۳۰ شهریور ۱۳۴۷، ص ۲۴.

[4]. همان‌جا.

[5]. همان، ص ۲۱.

[6]. همان‌جا.

[7]. همان‌جا.

[8]. همان‌جا.

[9]. همان‌جا.

[10]. همان‌جا.

[11]. همان‌جا.

[12]. همان‌جا.

[13]. همان، صص ۱ و ۴.

[14]. همان، ص ۴.