تاریخ معاصر - ۱۳ مرداد ۱۳۴۷

مذاکره معاون وزارت بهداری با مراجع درباره طرح «بهداشت خانواده»!/ جلسه کاخ سعدآباد برای بررسی و تشکیل «لژیون خدمت‌گزاران بشر»/ بازگشت معاون وزارت دربار/ ده‌هزار شکایت به بازرسی شاهنشاهی رسیده است/ وزیر خارجه کویت در تهران/ ملاقات کارشناسان مجارستانی با وزیر کشاورزی/ کاندیدای حزب مردم برای نمایندگی تربت حیدریه/ نخست‌وزیر به مسئولان دستگاه‌ها اخطار کرد!/ شهبانو هر هفته از منِ نخست‌وزیر گزارش کار می‌خواهد!/ امکان ندارد برق قطع نشود!/ معاون جدید وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی/ کمیسر عالی بهداشت و تنظیم خانواده پاکستان در تهران/ آخرین حضور تیمسار در محل شهرداری!/ راه هراز خطرناک است!/ ساخت وانت دیزلی ممنوع شد!

مذاکره معاون وزارت بهداری با مراجع درباره طرح «بهداشت خانواده»!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 13 مرداد 1347 «روز 1 /5 /47 آقای دکتر سرداری،[1] معاون وزارت بهداری، با آیت‌الله شریعتمداری در قم ملاقات و پیرامون بهداشت خانواده با وی مذاکره نموده است. شریعتمداری ضمن تأیید موضوع اظهار داشته این عمل اقدام بجایی است و اسلام نیز در این مورد دستوراتی داده و افزوده: قبل از اجرای طرح بهداشت خانواده بایستی وسیله دولت اقداماتی در جهت جلوگیری از سقط جنین و عوارض ناشی از آن به عمل آید».
ضمنا آقای سرداری با آیت‌الله گلپایگانی نیز ملاقات و در همین زمینه مذاکراتی انجام داده و مشارالیه نیز نظر موافق خود را اعلام داشته است.[2]

جلسه کاخ سعدآباد برای بررسی و تشکیل «لژیون خدمت‌گزاران بشر»

بعدازظهر امروز در جلسه‌ای که با حضور آقای اسدالله علم، وزیر دربار شاهنشاهی، در کاخ سعدآباد تشکیل خواهد شد، نسبت به چگونگی تشکیل «لژیون خدمت‌گزاران بشر» در ایران تصمیماتی گرفته خواهد شد.
در این جلسه، گروه‌های مختلف که نسبت به تشکیل و شرکت در این لژیون اظهار علاقه کرده‌اند، شرکت خواهند کرد.
روزنامه «اطلاعات» نوشت: تصمیمات این جلسه طی گزارشی از شرف عرض ملوکانه خواهد گذشت. ایجاد لژیون خدمت‌گزاران بشر را شاهنشاه آریامهر طی یک نطق تاریخی که با عکس‌العمل‌های مثبت جهانی روبه‌رو گردید، در دانشگاه هاروارد اعلام فرمودند.[3]

بازگشت معاون وزارت دربار

آقای شجاع‌الدین شفا، معاون وزارت دربار شاهنشاهی و دبیر کل کانون جهانی ایران‌شناسان که جهت شرکت در مراسم گشایش کانون ایران‌شناسان آلمانی به آلمان سفر کرده بود، امروز به تهران بازگشت.[4]

ده‌هزار شکایت به بازرسی شاهنشاهی رسیده است

روزنامه «اطلاعات» نوشت: دومین هیئت بازرسی شاهنشاهی به سرپرستی تیمسار سپهبد مبین، ساعت 12 روز سه‌شنبه با هواپیمای ملی به استان آذربایجان شرقی خواهد رفت. مسیر هیئت و همچنین اعضای آن و وظایف اعضای هیئت روز سه‌شنبه اعلام می‌شود.
سومین هیئت نیز تا پایان هفته جاری به استان کرمانشاه، کردستان، لرستان و فرمانداری کل همدان خواهد رفت.
با اینکه یک ماه از آغاز کار بازرسی شاهنشاهی می‌گذرد، باز هم میزان شکایت‌ها نسبت به روزهای قبل تغییری نکرده و هر روز بین پانصد تا ششصد شکایت به بازرسی شاهنشاهی می‌رسد و تاکنون متجاوز از ده‌هزار شکایت به بازرسی شاهنشاهی رسیده است.
شکایت‌ها از طریق دبیرخانه بررسی می‌شود و سپس بین هیئت‌های مسئول تقسیم می‌گردد. دنبال کردن شکایت به‌وسیله هیئت‌های مسئول تا پایان کار ادامه می‌یابد. بیشتر شکایت‌هایی که به دبیرخانه بازرسی شاهنشاهی رسیده است، از شهرستان‌ها و شکایت‌هایی است که مردم از دستگاه‌ها و سازمان‌های دولتی داشته‌اند.[5]

وزیر خارجه کویت در تهران

دیروز بعد از نیمه‌شب، آقای شیخ صباح احمد جابر الصباح، وزیر خارجه کویت، در سر راه خود به کویت از بیروت وارد تهران گردید و عصر امروز با هواپیمای کویتی عازم کویت خواهد شد.
مسافرت وزیر خارجه کویت غیررسمی و به طور خصوصی صورت گرفته است.[6]

ملاقات کارشناسان مجارستانی با وزیر کشاورزی

صبح امروز هیئت متخصصین کشاورزی مجارستان مرکب از هیئت کارشناس، که طبق طرح مخصوصی برای توسعه کشت «شاه مزرعه» ناحیه دشت گرگان به ایران آمده‌اند، در وزارت کشاورزی با آقای زاهدی، وزیر کشاورزی، ملاقات کردند.
در این جلسه هیئت کارشناسان وزارت کشاورزی تعیین شد و برنامه کار کارشناسان تعیین گردید.[7]

کاندیدای حزب مردم برای نمایندگی تربت حیدریه

دیشب کمیته مرکزی حزبِ مردم، آقای ابراهیم مدرسی، عضو کمیته مرکزی حزب، را به عنوان کاندیدای حزبِ مردم برای نمایندگی مجلس شورای ملی از شهرستان تربت حیدریه اعلام کرد. آقای مدرسی از نویسندگان مطبوعات است و عضویت هیئت‌مدیره بانک رهنی را به عهده دارد.[8]

نخست‌وزیر به مسئولان دستگاه‌ها اخطار کرد!

بامداد امروز نخست‌وزیر به جنوب تهران رفت و در اولین جلسه آبادی گودها، که در ساختمان سازمان آبادی گودها واقع در میدان شوش تشکیل شده بود، شرکت کرد.
در این جلسه وزیر کشور، قائم‌مقام شهردار، مدیران عامل سازمان‌های آب و برق، تلفن، رؤسای پلیس و ژاندارمری، مدیران کل فرهنگ، اصناف، اداره طرح و بررسی‌های شهرداری و بازرسی نخست‌وزیری شرکت داشتند.
در آغاز آقای عبدالرضا انصاری، وزیر کشور، حدود منطقه اقدامات سازمان عمران جنوب تهران را روی نقشه برای نخست‌وزیر تشریح کرد و گفت: «اقدامات سازمان در منطقه "قلعه" و گودها در یک زمان شروع می‌شود». آقای انصاری سپس محلات مختلف جنوب شهر، قلعه و گودها را آن‌طور که هستند برای نخست‌وزیر و حاضران تشریح کرد.
وزیر کشور درباره اقداماتی که طی دو هفته گذشته در این محلات صورت گرفته، بیان داشت و گفت: «هم‌اکنون همه سازمان‌های دولتی آماده هستند تا طرح‌های تنظیم‌شده را در این منطقه پیاده نمایند».

قلم دست من است!

در این موقع نخست‌وزیر شروع به صحبت کرد و گفت: «هر یک از واحدهای دولتی که نمایندگان آنها هم‌اکنون در این سازمان شرکت دارند، بودجه خاصی باید برای عمران گودها تصویب و در اختیار سازمان آبادی گودها قرار دهند. من تردید ندارم که بودجه موجود است و اگر سازمانی این کار را نکند، قلم دست خود من است. من رئیس دولت هستم، دفتر بودجه را باز می‌کنم و خودم تعیین می‌کنم که هر سازمانی چقدر باید برای عمران گودها بودجه تعیین کند. من نمی‌گویم در گودها ساختمان‌های گران‌قیمت بسازید، شهر و جامعه ما رو به جلو می‌رود و شما برای گودنشین‌ها خانه‌های ارزان‌قیمت بسازید، چند سالی دیگر فرزندان گودنشین‌ها خودشان همین ساختمان‌ها را تخریب و به جای آن بناهای نوتر خواهند ساخت».

شهبانو هر هفته از منِ نخست‌وزیر گزارش کار می‌خواهد!

نخست‌وزیر اضافه کرد: «اهمیت این برنامه در آن است که طرح آن را شهبانوی گرامی ایران ریخته‌اند و فوق‌العاده به آن توجه دارند و از من، رئیس دولت، هر هفته گزارش اقدامات انجام‌شده را می‌خواهند. طرز فکر شاهنشاه آریامهر و شهبانوی گرامی ایران این است که مردم گودها از نظر روحیات و عقاید و افکار هیچ تفاوتی با ساکنان محلات دیگر تهران ندارند و این برنامه، که مبتنی بر رفاه اجتماعی مردم گودهاست، باید اجرا گردد».

اجرای اوامر شهبانو!

آقای هویدا گفت: «همه شماها باید بدانید که انجام این وظایف موجب خواهد شد که هر یک از شما به قدر کفایت مورد عنایت و مرحمت شاهنشاه آریامهر و شهبانوی ایران قرار بگیرید و من اطمینان دارم که هر یک از شما آقایان در اجرای اوامر شهبانوی ایران تا سرحد امکان اقدام خواهید کرد».

امکان ندارد برق قطع نشود!

آقای مهندس قویمی، رئیس اداره طرح و بررسی‌های شهرداری، اقدامات سازمان آبادی گودها را برای نخست‌وزیر تشریح کرد و گفت: «به‌موجب طرح موجود در گودها، پیاده‌روسازی، آسفالت، مهار آب‌ها، جمع‌آوری زباله، مرکز رفاه، تلفن عمومی، مرکز آتش‌نشانی، باغ کودک، فاضلاب منطقه‌ای، دبستان، رخت‌شوی‌خانه، توالت، حمام عمومی، ورزشگاه ساخته خواهد شد».
مدیرعامل شرکت تلفن به نخست‌وزیر گفت: «در گودها از طرف شرکت تلفن دوازده شماره تلفن عمومی نصب شده و نقشه‌های مورد احتیاج شهرداری نیز در دسترس مهندسان قرار داده شده است».
مدیرعامل شرکت برق گفت: «تا اول ماه مهر کلیه تیرهای چوبی برق را در گودها جمع‌آوری و به جای آنها تیرهای فلزی نصب می‌کنیم». وی گفت: «در گودها برق وجود دارد و مردم از آن استفاده می‌کنند».
نخست‌وزیر خطاب به مدیرعامل برق اظهار داشت که ترتیبی بدهید برق گودها خاموش نشود و مدیرعامل برق جواب داد که برق بدون خاموشی نمی‌شود.[9]

معاون جدید وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی

«اطلاعات» نوشت: روز گذشته آقای عبدالعظیم ولیان، وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، در نوشهر به پیشگاه شاهنشاه آریامهر شرفیاب شد و آقای نصرت‌الله اسدی لنگرودی را به سمت معاون اداری و مالی وزارت اصلاحات ارضی معرفی نمود.[10]

کمیسر عالی بهداشت و تنظیم خانواده پاکستان در تهران

ساعت 10:30 بامداد امروز، آقای انور عادل، کمیسر عالی بهداشت و تنظیم خانواده پاکستان، برای یک اقامت شش‌روزه وارد تهران شد.
آقای انور عادل امروز در وزارت بهداری حضور یافت و با معاون این وزارتخانه پیرامون برنامه‌های بهداشتی دو کشور در زمینه تنظیم خانواده گفت‌وگو کرد. وی مدت شش روز در ایران به سر خواهد برد.[11]

آخرین حضور تیمسار در محل شهرداری!

روزنامه «آیندگان» نوشت: دیروز تیمسار صفاری، شهردار پایتخت، برای آخرین بار به شهرداری آمد و نزدیک یک ساعت در شهرداری بود.
تیمسار صفاری یک ماه قبل دچار بیماری شدید قلبی شد و پس از چند روز بستری بودن در بیمارستان به خانه منتقل شد و تحت معالجه و استراحت قرار گرفت.
حضور شهردار پایتخت از این جهت آخرین بار است که تیمسار صفاری از طرف حزب اکثریت کاندیدای سناتوری از حوزه گیلان است و انتخاب وی نیز قطعی به نظر می‌رسد.
درباره تعیین شهردار جدید پایتخت نیز تا این ساعت تصمیمی اتخاذ نشده مخصوصا که امور جاری شهردار را آقای پیروز، قائم‌مقام شهرداری، اداره می‌کند و این امکان وجود دارد که اصولا از انتصاب شهردار جدید خودداری شود؛ زیرا مسئله انجام انتخابات انجمن شهر در پیش است و به همین جهت ممکن است امور جاری شهرداری را تا انجام انتخابات انجمن شهر وسیله آقای پیروز اداره شود.[12]

راه هراز خطرناک است!

روزنامه «آیندگان» نوشت: برای ترمیم و تحکیم قسمتی از راه هراز حدود پانصدمیلیون ریال اعتبار تأمین شده و پیمانکاران مشغول ساختمان دیواره‌های حفاظتی در کنار رودخانه و در کنار ارتفاعات پلور شده‌اند. هم‌اکنون قسمت‌های وسیعی از جاده هراز به صورت مخروبه درآمده و در آن کارهای ساختمانی دنبال می‌شود.
مهندسین و کارشناسان فنی عبور از این راه را خطرناک تشخیص داده و اعلام خطر کرده‌اند که هر لحظه ممکن است قسمت عظیمی از کوه ریزش کرده و علاوه بر بسته شدن راه، آنچه را که در مسیر راه باشد نابود کند.
خبرنگار ما می‌نویسد: پس از پایان ساختمان و آسفالت راه هراز، که چهار سال پیش انجام شده، قسمت‌هایی از آن متوالیا ریزش کرده و مدتی راه را مسدود کرده است؛ به طوری که قسمتی از راه بر اثر ریزش‌های متوالی به طور کلی خراب شده و مأمورین ناچار به زیرسازی و آسفالت مجدد شده‌اند.
خبرنگار «آیندگان» می‌نویسد: ساختمان اساسی این راه در سال 1317 آغاز شد و پس از مطالعات اولیه مسیر راه نقشه‌برداری شد و قسمت‌هایی از آن به دست مهندسین ایرانی ساخته شد. هزینه‌ای که در آن موقع برای ساختمان این راه پیش‌بینی شده بود حدود 260 میلیون ریال بود که تا سال 1320 حدود دویست‌میلیون ریال آن خرج شد، ولی متأسفانه به علت وقوع جنگ جهانی دوم، ساختمان این راه متوقف ماند.
فاصله تهران تا آمل در حدود 181 کیلومتر است که در آن موقع بالغ بر 80 کیلومتر آن آماده برای تحویل بود و 50 درصد بقیه هم ساخته شده بود. چند سال قبل ساختمان اساسی قسمت‌های باقی‌مانده این راه و ترمیم قسمت‌های قبلی با مشاوره شرکت «کامپاکس» و زیر نظر سازمان برنامه انجام و تحویل گرفته شد.
مهندسین و کارشناسان ایرانی مخالف با قسمتی از مسیر جاده که در فاصله پلور تا آمل قرار دارد بوده‌اند و برای اثبات ادعای خود به اصول فنی راه‌سازی اشاره می‌کردند. به طور کلی بررسی قبل از شهریور 1320 و مطالعاتی که بعدا انجام شد نشان داد که ساختمان این راه با اختلاف سلیقه فنی انجام شده، به این معنی که مهندسین و کارشناسان ایرانی با مسیر انتخابی مهندس مشاور از پلور تا آمل مخالف بوده‌اند، ولی مهندس مشاور به اعتراض آنها توجهی نکرده و نظریات خود را اجرا کرده است.
متأسفانه از همان روزهای اول افتتاح این جاده قسمت‌هایی از آن ریزش کرد و خطراتی برای مسافرین پیش آورد و جاده‌ای که بالغ بر سه‌میلیارد ریال هزینه آن شده بود به صورت یکی از راه‌های خطرناک و غیرقابل استفاده و مزاحم درآمد و اینک نیز کارشناسان معتقدند هر نوع هزینه‌ای در مسیر فعلی بشود بی‌فایده است و مجددا راه ریزش خواهد کرد.[13]

ساخت وانت دیزلی ممنوع شد!

روزنامه «آیندگان» نوشت: وزارت اقتصاد اعلام کرد که کلیه وانت‌های ساخت ایران باید با موتورهای بنزینی مجهز شود و از ساخت وانت با موتورهای گازوئیلی جلوگیری خواهد شد.
تصمیمات جدید وزارت اقتصاد از جانب اداره کل صنایع به قسمت‌های مختلفه وزارت اقتصاد ابلاغ گردید تا در موقع صدور پروانه تأسیس برای ساخت وانت مورد توجه قرار گیرد.
ضمنا به موجب این تصمیم برای ساخت وانت کارخانه جدیدی تأسیس نخواهد شد، بلکه در کارخانه‌های اتومبیل‌سازی فعلی واحدهای جدیدی برای ساخت وانت ایجاد خواهد شد.[14]

پی‌نوشت‌ها:

[1]. دکتر امیرمنصور سرداری فرزند ناصرقلی سال 1302 در شهر تهران به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را تا دکترای پزشکی و تخصص ریوی از پاریس در سال 1330 و دوره تخصص قلب و عروق در دانشگاه کلمبیا آمریکا ادامه داد.
سرداری از سال 1336 رئیس بخش یک بیمارستان سرخه‌حصار، مأمور در وزارت بهداری و رئیس بهداری کل وزارت راه، با حفظ سمت مدیر عامل اداره بهداری کل وزارت راه، معاون وزارت بهداری و سرپرست بهداشت و تنظیم خانواده، با حفظ سمت دانشیار دانشکده پزشکی، و از سال 1356 رئیس انستیتو پاستور بوده است.
یکی از مسئولان ساواک در بهمن 1352 اظهار نموده و وزیر بهداری نیز معتقد بوده که یادشده فردی نادرست است و نمی‌تواند وظایف محوله را انجام دهد.
ساواک در مورد وی اعلام نموده که سرداری پسرخاله هویدا و فردی عیاش و بددهن و تندخو و خوش‌گذران، از لحاظ مدیریت و شایستگی ضعیف، فردی زرنگ و فعال در راه منافع شخصی، مغرور و خودخواه، جاه‌طلب، توصیه‌پذیر و در مقابل زن ضعیف بوده و پست‌های فوق‌الذکر را بنا به توصیه هویدا احراز کرده است. در حزب ایران نوین، رستاخیز، فراماسونری، باشگاه فرانسه و باشگاه نیاوران عضویت داشته است.
رک: پرونده امیرمنصور سرداری در ساواک

[2]. آیت‌الله العظمی حاج سیدمحمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک، ج 1، ص 647.

[3]. اطلاعات، ۱۳ مرداد ۱۳۴۷، ص ۲۱

[4]. همان‌جا.

[5]. همان‌جا.

[6]. همان‌جا.

[7]. همان‌جا.

[8]. همان‌جا.

[9]. همان، صص ۱ و ۲۱.

[10]. همان، ص ۲۱.

[11]. همان، ص ۲۴.

[12]. آیندگان، ۱۳ مرداد ۱۳۴۷، ص 16.

[13]. اطلاعات، ۱۳ مرداد ۱۳۴۷، ص 14.

[14]. همان، ص 13.