قرار بود وارث معنویت باشد، اما مسیر زندگی‌اش بیشتر به بازی قدرت و سیاست شباهت داشت. از تحصیل در کالج‌های غربی تا دوستی با اسرائیل، از طرد خانواده تا تمجید از صهیونیسم؛ زندگی او را باید در مرز باریک میان پیشوایی مذهبی و جاه‌طلبی جهانی خواند..

 
پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛ شوقی افندی ربّانی در 1 مارس 1897م برابر با 11 اسفندماه 1275ش در شهر «عَکا»، که تحت حکومت امپراتوری عثمانی قرار داشت، متولد شد. پدرش، میرزا هادی افنان از خویشاوندان سیدمحمدعلی باب و مادرش، ضیاییه، دختر عبدالبهاء بود؛ ازاین‌رو او نوه ارشد عبدالبهاء، پسر ارشد بهاءالله، بنیان‌گذار فرقه بهائی، بود. در زمان تولد شوقی، عبدالبهاء و خانواده‌اش هنوز زندانی حکومت عثمانی بودند، ولی در آن هنگام کمی از محدودیت‌ها کاسته شده بود[1] و با انقلاب ترکان جوان در 1908م، بسیاری از زندانیان ازجمله عبدالبهاء همراه نواده‌هایش آزاد شد و به شهر «حیفا» رفت. شوقی نیز مدتی در شهر حیفا به سر برد تا اینکه دوران مدرسه و تحصیلات آغاز گردید.
 
تحصیلات
شوقی افندی تحصیلات اولیه خود را در عکا زیر نظر سیداسدالله قمی، که قبل از بهائیت و شغل مبلغی در تهران و تبریز کفش‌دوزی داشت، آغاز کرد[2] و سپس برای ادامه تحصیل به کالج «دفرر»، و بعد از آن به مدرسه شبانه‌روزی کاتولیکی در بیروت و در نهایت دانشگاه آمریکایی بیروت رهسپار شد. او به زبان‌های مختلف تسلط پیدا کرد و از همان ابتدا استعداد خود را در ترجمه و نویسندگی نشان داد. افندی سپس برای ادامه تحصیل به کالج «بالیول» آکسفورد در انگلستان روانه شد. تحصیلات او در غرب، دیدگاه‌های او را گسترش داد و او را با فرهنگ‌ها و اندیشه‌های مختلف آشنا کرد، ولی درعین‌حال، روابط بسیار نزدیکی با بیگانگان برقرار کرد، به‌ویژه آنکه با زنان خارجی انگلیسی و آمریکایی سر و سری هم داشت. او در لندن با یکی از خانم‌های انگلیس که نامش لیدی بلام فیلد و دارای پایگاهی بود، ازدواج کرد.
 
در نخستین نامه‌ای که شوقی به بهائیان نوشت، امضای این زن نیز در انتهای آن دیده می‌شود. او در آن زمان با شوقی همکاری نزدیک داشت و در پیشبرد امور یاری می‌رساند.[3] درهرحال، در انگلستان پس از آگاهی از مرگ پدربزرگش (عبدالبهاء) به «حیفا» آمد و درحالی‌که هنوز 25 سال سن بیشتر نداشت به جانشینی عبدالبهاء منصوب شد.[4] آگاهان معتقدند وصیت‌نامه‌ای که ورقه عُلیا، عمه شوقی با نام بهائیه،  با دار و دسته‌اش آن را منتشر کرد، جعلی و ساختگی است؛ چراکه عبدالبهاء کسی را بعد از خود به جانشینی انتخاب نکرد.[5]
 
گسترش تشکیلات اداری؛ همدستی با ماکسول کانادایی
شوقی افندی در ایام ریاست خود به تقلید از اروپاییان به بهائیت صورت تشکیلات حزبی داد و محافل منتخب محلی و ملی به‌وجود آورد و در برخی کشورها آنها را به‌عنوان محافل مذهبی یا حتی شرکت‌های تجاری به ثبت رساند. این اقدامات بعدها با مساعدت همسر کانادیی‌اش به نام ماری ماکسول، معروف به «روحیه ماکسول»، پایه‌ریزی و با کمک و مساعدت سیاسی صهیونیسم موفق به قلع و قمع مخالفان خود در سرزمین فلسطین اشغالی شد.[6] اندک اندک ماری ماکسول و همدستانش بر شوقی چیره شدند و نخست دست ایرانی‌ها را از کارها کوتاه کردند و آن‌گاه به خویشاوندان شوقی پرداختند و بر سر خواسته و پول و پیشکش‌هایی که از ایران و هندوستان می‌فرستادند، کشمکش درگرفت. شوقی در آغاز کار نزدیکان خود را راند، آن‌گاه نوبت به برادر و پدر و مادر رسید و کار به‌جایی رسید که جز آمریکایی‌ها، که افراد زنش بودند، همه از گرداگردش پراکنده شدند. مادرش بیمار شد بر بالینش نیامد تا فوت کرد. پس از چندی پدرش نیز که روزگاری در بستر بیماری بود، درگذشت. شوقی سالی چند ماه در سوئیس بود و برای زمستان به حیفا می‌آمد.[7] فردی خوش‌گذران بود و «خوی مردی کم داشت و پیوسته می‌خواست با مردان و جوانان نیرومند دوستی و آمیزش کند».[8] اما به دلیل روحیه همسر شوقی، این فرقه به شکل هیئتی تجاری گسترش یافت. از طرف دیگر، تشکیلات یادشده به‌تدریج نظم اداری گرفت.
 

شوقی افندی در حیفا (سال ۱۹۲۱م)