پژوهشکده تاريخ معاصر 29 آبان 1401 ساعت 16:12 https://www.iichs.ir/fa/news/24293/29-آبان-1345 -------------------------------------------------- عنوان : 29 آبان 1345 -------------------------------------------------- مذاکرات نفت در تهران انجام می‌شود/اعلامیه اسدالله علم درباره تاج‌گذاری و جشن‌های شاهنشاهی!/لایحه متمم بودجه تقدیم مجلس شد/احتیاجات بلوچستان/راه‌های فرعی/تقدیم لایحه متمم بودجه/رئیس سابق شعبه مرکزی بانک بازرگانی در جلسه دادگاه گریه کرد!/وزیر دادگستری: طرح تعلیق مجازات زندانیان تهیه می‌شود/چند تن از مقامات اصلاحات ارضی تحت تعقیب قرار گرفتند/سرباز مهاجم عراقی به تهران اعزام شد/هیئتی به آلمان می‌رود/سفیر بغداد در تهران: اختلافات «شط‌العرب» در مذاکرات آرام و مقامات دولت عراق بررسی می‌شود/مسافرت عارف/عارف اعلام کرد: اعتصاب در عراق ممنوع است/سوریه پیشنهاد کمپانی نفت عراق را رد کرد/ متن : مذاکرات نفت در تهران انجام می‌شود روزنامه «اطلاعات» نوشت: امروز کسب اطلاع شد که مذاکرات مربوط به تأمین نظرات ایران درباره نفت با کنسرسیوم، که قرار بود در لندن انجام شود، در تهران صورت خواهد گرفت. قبلا قرار بود این جلسه در ساعت ۱۱ صبح اول آذر در لندن تشکیل شود، اما بعد طی مذاکراتی قرار شد نمایندگان کنسرسیوم به ایران بیایند و مذاکرات در تهران آغاز گردد. روز دوشنبه چهار تن از شخصیت‌های جهانی نفت آقایان پارک هوست، ادیسون، دیوید استیل و نفر چهارم احتمالا هوارد پیج، عاقد قرارداد، وارد تهران خواهند شد. این عده به اتفاق آقای واردر، رئیس هیئت‌مدیره و مدیرعامل شرکت‌های عامل نفت، مذاکرات را در تهران آغاز خواهند کرد. گزارش خبرنگار ما حاکی است بعد از اینکه آقای دکتر اقبال در لندن پیشنهاد ایران را به نمایندگان کنسرسیوم تسلیم کرد و به ایران بازگشت، آقای واردر، رئیس هیئت‌مدیره و مدیرعامل شرکت‌های عامل، به لندن رفت و مدت چند روز با مقامات کنسرسیوم در لندن مذاکره به عمل آورد. وی فردای روزی که به تهران بازگشت با آقای دکتر اقبال ملاقات نمود و این ملاقات چند بار تکرار شد؛ به همین جهت گفته می‌شود طرفین قبل از جلسه سه‌شنبه کم‌وبیش از نظرات یکدیگر آگاهی دارند. در محافل نفتی تهران نسبت به نتایج مذاکرات اول آذر اظهار خوش‌بینی می‌شود و گفته می‌شود در این مذاکرات ممکن است طرحی برای رفع بحران مورد توافق قرار گیرد که به موجب آن نظرات ایران تأمین گردد. کنفرانس در عمارت شرکت ملی نفت تشکیل می‌شود و هنوز معلوم نیست که چند روز طول خواهد کشید. اختلاف ایران و کنسرسیوم در مورد اضافه تولید، تاریخی دو ساله دارد. از دو سال قبل ایران مکرر تقاضا کرد که میزان تولید نفت باید افزایش یابد و در این مورد اوپک نیز دوبار سهم «اضافه تولید» ایران را ۱۷ درصد تعیین کرد، ولی متأسفانه اضافه تولید سال قبل ۹ درصد بود و امسال هم تولید به حد نصاب نرسیده است؛ به همین جهت ایران مجبور شد به کنسرسیوم اخطار کند که عدم توجه به نظرات ایران قابل تحمل نخواهد بود. در اجلاسیه قبلی کنسرسیوم که در لندن تشکیل شد، آقای دکتر اقبال، رئیس هیئت‌مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت، طی پیشنهادی به کنسرسیوم اعلام کرد یا میزان تولید را ۱۷ درصد افزایش دهند و یا نفت اضافی تا ۱۷ درصد را در اختیار ایران قرار دهند و در غیر این صورت قسمتی از اراضی نفت‌خیز، که مورد بهره‌برداری قرار ندارد، از کنسرسیوم پس گرفته خواهد شد تا ایران رأسا اقدام به استخراج و فروش نفت بنماید.   اعلامیه اسدالله علم درباره تاج‌گذاری و جشن‌های شاهنشاهی! اسدالله علم، وزیر دربار شاهنشاهی، امروز اعلام کرد که مراسم تاج‌گذاری شاه در آبان‌ماه 1346 برگزار می‌گردد و به فرمان محمدرضا پهلوی جشن‌های شاهنشاهی ایران نیز در سال 1350 برپا خواهد شد.   لایحه متمم بودجه تقدیم مجلس شد روزنامه «اطلاعات» نوشت: احتیاجات بلوچستان، هفته کتاب، تشکیل سازمان زنان ایران، درگذشت استاد سعید نفیسی و حفظ منافع مصنفین و مولفین از جمله مسائلی بود که امروز در مجلس شورای ملی مطرح شد. ساعت ۹ صبح مجلس شورای ملی به ریاست آقای دکتر شفیع امین، نایب‌رئیس، تشکیل شد. آقای هلاکو رامبد، لیدر فراکسیون پارلمان حزب مردم، اعلام کرد که آقای میرهادی، نماینده تفرش، به فراکسیون پارلمانی حزب مردم پیوسته است و سپس ۷۸ پیشنهاد در مورد لایحه مالیات بر درآمد تقدیم کرد تا در شور دوم لایحه در کمیسیون مطرح گردد.   احتیاجات بلوچستان  بعد آقای عیسی مبارکی، نماینده ایرانشهر، از حسن نیّت و توجه مخصوص آقای نخست‌وزیر نسبت به تأمین احتیاجات حوزه انتخابیه خویش تشکر کرد و گفت: از آقای نخست‌وزیر تقاضا دارم توجهی بفرمایند که سد «باهوکلات» که مورد نیاز اهالی بلوچستان است، ساخته شود. ناطق سپس درباره وضع نامساعد فرهنگ بلوچستان تذکراتی داد. در این موقع آقای مهندس ناصر بهبودی تذکر داد که نماینده دولت در جلسه نیست. لحظه‌ای بعد آقای دکتر یگانه، وزیر مشاور، در جلسه حضور یافت و آقای مبارکی گفت: عرایضم را دوباره قرائت می‌کنم! (خنده نمایندگان) آقای مبارکی در پایان سخنان خود درباره وضع کشاورزی استان بلوچستان نیز تذکراتی داد.   راه‌های فرعی در این موقع آقای دکتر سیدجواد مهذب، نماینده فسا، ابتدا از ثمرات انقلاب شاه و مردم صحبت و به احتیاجات و توقع مردم اشاره کرد و گفت: دولت باید به تأمین احتیاجات مردم توجه کافی بکند. در راه به ثمر رساندن انقلاب بیش از اینها باید کار انجام شود. من از راه‌های فرعی نمی‌خواهم زیاد صحبت کنم، فقط به ذکر یک نکته اکتفا می‌کنم. نمایندگان محترم، در حوزه انتخابیه آقای مهندس زرآور، یعنی در حومه فیروزآباد، یک راه فرعی چند کیلومتری را با خرج 22 میلیون ساخته‌اند، در صورتی که می‌توانستند با همین اعتبار راه‌های فرعی متعددی و از جمله همان راه فرعی فیروزآباد را بسازند.   تقدیم لایحه متمم بودجه در این موقع مجلس وارد دستور شد و آقای هویدا، نخست‌وزیر، پشت تریبون رفت و اظهار داشت: خانم‌ها و آقایان محترم اطلاع دارند که از طرف دولت لایحه‌ای تقدیم قوه مقننه شد که دفتر بودجه از وزارت دارایی تفکیک و ضمیمه سازمان برنامه شود و زیر نظر مستقیم نخست‌وزیر انجام وظیفه نماید. بدین جهت در اجرای این تصمیم آقای دکتر مجیدی را به سمت معاون نخست‌وزیر و رئیس دفتر بودجه به ساحت مقدس مجلس شورای ملی معرفی می‌نمایم.   رئیس سابق شعبه مرکزی بانک بازرگانی در جلسه دادگاه گریه کرد! در پنجمین جلسه محاکمه ذهابیان و پسران به اتهام ١٥٢ میلیون ریال کلاهبرداری با همکاری حسنعلی نصر از بانک بازرگانی ایران در شعبه دادگاه جنایی مرکزی، آقای طالقانی، رئیس دادگاه، سؤالات خود را با حسنعلی نصر، رئیس شعبه مرکزی بانک بازرگانی، مطرح ساخت. حسنعلی نصر در مورد تنظیم ضمانت‌نامه و پرداخت «اور درافت» (پرداخت اضافه اعتبار به اشخاص) توضیحاتی داد و گفت: من گزارش‌های روزانه و ماهانه بانک را در دو نسخه تنظیم می‌کردم. یک نسخه را برای اطلاع مدیرعامل بانک می‌فرستادم و یک نسخه را هم به اداره بازرسی بانک ارسال می‌داشتم. با این ترتیب چگونه ممکن است مدت سه سال، که رئیس شعبه مرکزى بانک بودم، کلاهبرداری کنم و اداره بازرسی بانک، که همه‌روزه ناظر بر اعمال من بوده، متوجه نشده باشد. حسنعلی نصر درحالی‌که به‌شدت در مقابل رئیس و دادرسان دادگاه و نماینده دادستان می‌گریست و سخت ملتهب شده بود، به دفاع از خود ادامه داد و گفت: من عمری را به شرافت و صداقت گذرانده‌ام. حیثیتی تحصیل کردم، آن‌چنان مورد اعتماد بودم که بانک پنجاه‌میلیون ریال به من می‌داد بدون آنکه دیناری کم بیاورم. بیلان سال ۱۳۳۸ بانک بازرگانی را ملاحظه کنید. من با سرمایه ده‌میلیونی بانک پانزده‌میلیون تومان سود تحصیل کردم که مورد تشویق آقای تجدد قرار گرفتم و وی یک «ساعت طلا» در اذای این خدمات به من داد. محاکمه ذهابیان و پسران ادامه دارد و در جلسات بعدی دادگاه وکلاى مدافع متهمین و وکیل مدافع مدعی خصوصی «بانک بازرگانی» به دفاع خواهند پرداخت.   وزیر دادگستری: طرح تعلیق مجازات زندانیان تهیه می‌شود ساعت ۹ صبح امروز آقای دکتر صدر، وزیر دادگستری، در مصاحبه مطبوعاتی برنامه‌های اصلاحی خود را در وزارت دادگستری برای خبرنگاران تشریح کرد. وزیر دادگستری در مورد کاهش عده زندانیان به خبرنگاران گفت: دادگستری فکر تعلیق مجازات را درباره عده‌ای از زندانیان با رعایت شرایط معین دنبال کرده است و به‌زودی این کار عملی می‌شود. البته معوق ماندن مجازات درباره عده‌ای از زندانیان فقط یک بار عملی می‌شود. البته این پیش‌بینی در قانون جزای ایران نشده است و دادگستری این فکر را برای هر متهمی فقط برای یک بار عملی خواهد کرد و طرح لازم دراین‌باره در دست بررسی است و با رعایت کلیه جوانب عملی خواهد شد. وزیر دادگستری اضافه کرد: تحولات بسیار قابل توجهی در جامعه ما روی داده، ولی قوانین به همان حال باقی مانده است. تشریفات زائد باید حذف شود. مراحل دادرسی تا آن درجه که در اجرای عدالت تأثیر ندارد باید کوتاه شود. درهای شعب دیوان کشور نباید به روی تمام محکومین باز باشد. در قوانین فعلی نسبت به پاره‌ای از جرائم مجازات خفیف تعیین شده مثلا در مورد کبوتربازی در شرایط امروز که کبوتربازی ایجاد خطر می‌کند باید شدت عمل بیشتری نشان داده شود! وزیر دادگستری درباره طرح حمایت خانواده اظهار داشت: این طرح با بررسی کامل تهیه شده و در هیئت دولت تحت بررسی است. آقای دکتر صدر درباره طرح انحلال دادسرای استان، که قبلا در دادگستری عنوان شده بود، گفت: دلایلی که دراین‌باره اقامه شده بود به نظر شخص من کافی نیست.   چند تن از مقامات اصلاحات ارضی تحت تعقیب قرار گرفتند رؤسای عمران و اصلاحات ارضی سراب و اردبیل به علت عدم رعایت حقوق قانونی زارعین از کار بر کنار شدند. آقای دکتر ولیان، معاون وزارت کشاورزی و سرپرست سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، در این خصوص امروز اعلام داشت: به دنبال گزارش بازرسان اعزامی سازمان اصلاحات ارضی، مدیران کل سابق و فعلی کشاورزی و عمران و اصلاحات ارضی استان آذربایجان شرقی و همچنین رئیس سابق اصلاحات ارضى سراب نیز جهت ادای توضیحاتی در این زمینه به تهران فرا خوانده شدند. آقای دکتر ولیان اضافه کرد: از این پس در هر استانی که رؤسای اصلاحات ارضی شهرستان‌های تابعه آن در انجام وظایف خود قصور و یا تخلف نمایند، چنانچه مراتب قبلا به وسیله مدیر کل کشاورزی مربوطه به مرکز گزارش نشده باشد، شخص مدیر کل مسئول نیز از کار برکنار و تحت تعقیب قرار خواهد گرفت.   سرباز مهاجم عراقی به تهران اعزام شد سرباز مسلح عراقی، که با عبور از مرز و حمله به مأمورین ژاندارمری مریوان، یکی از مأمورین را با مسلسل دستی به قتل رساند، تحت‌الحفظ به تهران اعزام شد. وی قبل از آنکه به تهران اعزام شود، باردیگر اظهار داشت که می‌خواستم به ایران پناهنده شوم، ولی چون مأمورین مرزی قصد تیراندازی به طرف من داشتند به‌ناچار از خود دفاع کردم.  روزنامه «اطلاعات» نوشت: خبرنگاران ما در مناطق مرزی که پیرامون این واقعه تحقیقات کاملی نموده‌اند گزارش دادند: مأموری که به دست سرباز مهاجم عراقی شهید شد گروهبان سوم کریم مفاخری نام داشت... وی قبل از آنکه هدف گلوله‌های مسلسل قرار گیرد، سرباز مهاجم را تا مسافتی تعقیب کرد و به دنبال او به پشت بام ژاندارمری رفت. وی سعی داشت سرباز مهاجم را زنده دستگیر کند و به همین جهت از اسلحه خود استفاده نکرد، ولی سرباز عراقی در یک فرصت مناسب پنج تیر مسلسل به طرف او شلیک نمود و گروهبان مفاخری دردم کشته شد. در تحقیقاتی که دیروز صورت گرفت معلوم شد سرباز مهاجم عراقی به نام منیر احمد از هنگ سه لیوا - 27 ارتش عراق و دارای کارت سربازی به شماره ۳۹۳۸۷ است. وی هنگام حمله به مأمورین یک مسلسل دستی، یک اسلحه کمری و یک قبضه خنجر و 120 تیر فشنگ همراه داشت که پس از دستگیری او ضبط گردید. سرباز مزبور ۳۲ ساله است؛ انگلیسی، فارسی و کردی را به‌خوبی می‌داند.   هیئتی به آلمان می‌رود به منظور ادامه مذاکرات مربوط به قرارداد اجتناب از پرداخت مالیات مضاعف، هیئتی از ایران به آلمان غربی عزیمت خواهد کرد. ریاست این هیئت با آقای دکتر تدین، مدیر کل وزارت دارایی، و اعضای آن آقایان سیرنک، بازرس دولت در شرکت شیلات، دکتر داوری، نماینده وزارت اقتصاد، دکتر کاظمی، نماینده وزارت امور خارجه، می‌باشند. این هیئت فردا به آلمان غربی خواهد رفت و مدت ده روز با مقامات آن کشور به مذاکره خواهد پرداخت.   سفیر بغداد در تهران: اختلافات «شط‌العرب» در مذاکرات آرام و مقامات دولت عراق بررسی می‌شود آقای حسن دوجیلی، سفیر عراق در تهران، امروز گفت که حادثه مرزی اخیر بین ایران و عراق تأثیری در سفر آینده آقای عباس آرام، وزیر خارجه ایران، به بغداد نمی‌گذارد. سفیر عراق که این حادثه را تفسیر می‌کرد افزود که احتمالا این زد و خوردها بین قاچاقچی‌های عراقی و مرزداران ایرانی صورت گرفته است. این گونه حوادث در مرزها زیاد رخ می‌دهد؛ فقط گاهی شما آنها را می‌نویسید و گاهی هم درج نمی‌کنید. در پاسخ یک سؤال آقای دوجیلی یادآور شد که آقای آرام، قبل از دوشنبه 7 آذر رسما به عراق سفر خواهد کرد و افزود که در هفته دوم آذرماه هم آقای اردشیر زاهدی، سفیر ایران در لندن، در سر راه خود به تهران از اماکن مقدسه مذهبی در عراق دیدن می‌کند. سفیر عراق افزود که هدف کلی مذکرات آقای آرام با مقامات مسئول عراقی حل کلیه اختلافات بین دو کشور و از جمله مسئله شط‌العرب [اروندرود] می‌باشد. در این مورد، آقای دوجیلی اظهار امیدواری کرد که مذاکرات آینده ایران و عراق نتیجه مثبت بدهد و دو کشور موفق شوند اختلافات خود را برای همیشه برطرف نمایند.   مسافرت عارف در پاسخ یک سؤال دیگر، سفیر عراق، اظهار داشت که موضوع سفر آینده پرزیدنت عارف به ایران نیز از جمله مسائل مهمی خواهد بود که در مذاکرات آقای آرام با وزیر خارجه عراق مطرح خواهد شد. در سفر آقای آرام به عراق، سفیر عراق در ایران نیز همراه وی به بغداد می‌‎رود.   عارف اعلام کرد: اعتصاب در عراق ممنوع است ژنرال عبدالرحمن عارف، رئیس‌جمهوری عراق، ضمن اشاره به جنبشی که اخیرا در بعضی کارخانه‌های عراق به‌وجود آمده است، گفت: اعتصاب کارگران ممنوع است و کسانی که دست به اعتصاب بزنند بخشوده نخواهند شد؛ زیرا اعتصاب موجب کاهش تولید می‌گردد. بیانات ژنرال عارف از رادیو بغداد پخش گردید. رئیس‌جمهوری عراق طی این مراسم گفت: اعتصاب کارگران به مثابه آن خواهد بود که آنها سلاح در دست گرفته و علیه دولت قیام کنند. کارگران باید درخواست‌های خود را از طرق قانونی مطرح سازند.   سوریه پیشنهاد کمپانی نفت عراق را رد کرد دو روزنامه لبنانی نوشتند که مقامات حزب حاکمه بعث سوریه پیشنهاد کمپانی نفت عراق درباره حل مشکل حق‌الامتیاز عبور لوله نفتی از سوریه را رد کرده است. روزنامه «الحیات» و روزنامه «دیلی استار»، که به زبان انگلیسی منتشر می‌شود، نوشتند: مذاکره بین دو طرف دوباره به حال تعلیق درآمده و معلوم نیست مذاکرات دوباره کی آغاز شود. این مذاکرات از تاریخ ۱۰ سپتامبر گذشته وقتی سوریه ادعای افزایش حق‌السهم فعلی را که صدمیلیون لیره سوری (7/ 8 لیره استرلینگ) است کرد، آغاز شد، یک بار قطع گردید و اکنون برای دومین بار است که قطع می‌شود.[1]   پی‌نوشت --------------------------------------------------------------- [1] . اطلاعات، 29 آبان 1345، صص 1، 4،‌13-16.