در بررسی علل دو واکنش ملی متناقض از سوی مردم ایران در فاصله چهل‌ساله‌ای میان دو شهریور باید به مبحث وفاق ملی و همبستگی اجتماعی و عوامل مؤثر در شکل‌گیری آن نظر کرد

محمدرضا پهلوی در حالی رزم‌آرا، رئیس ستاد ارتش، را به نخست‌وزیری تعیین کرد که میانه خوبی با او نداشت، با این حال، این انتخاب از جهات گوناگونی زیرکانه بود...

او در حین فعالیت در وزارت فرهنگ به‌تدریج به سوی فعالیت‌های سیاسی نیز کشیده شد. گرچه از نظر سیاسی، یکی از چهره‌های برجسته جناح چپ محسوب می‌شد، اما با توجه به همراهی‌اش با مصدق او را باید در نقاط قوت و البته ضعف دکتر مصدق سهیم دانست

وقتی زمزمه برکناری زاهدی بر سر زبان‌ها افتاد، او عنوان نمود که من با تانک به نخست‌وزیری رسیده‌ام و با تانک هم کنار می‌روم. این جمله به خوبی مبین آن است که زاهدی به قدرتی فراتر از شاه و قانون می‌نگریست

دربار در اصطلاح شامل تمام کسانی است که در آن مکان زندگی می‌کنند و در ارتباط مستمر و تنگاتنگ با شاه هستند. تا قبل از دوره پهلوی، اهمیت دربار تنها از لحاظ قرار گرفتن شاه و اطرافیانش بود، اما از زمان روی کار آمدن پهلوی، وزارت دربار از جایگاه مهمی در میان نهادهای حکومتی برخوردار شد و دربار از لحاظ پرسنلی دیگر فقط شامل کسانی نبود که در آن مکان زندگی می‌کردند...