مایه‌کوبی، به معنای تزریق واکسن برای پیشگیری از بیماری‌ها، به سبک سنتی مدت‌ها در ایران متداول بود، اما به شکل مدرن خود از دوره قاجار و به‌ویژه با تلاش‌های امیرکبیر برای ریشه‌کن کردن بیماری‌های واگیردار رواج یافت. بااین‌حال در دوران سلطنت پهلوی اول، این اصطلاح بار معنایی مثبت خود را از دست داد و به نامی دهشتناک در میان ایرانیان تبدیل شد

آن روزها شهربانی ایران در اختیار ادیب‌السلطنه سرداری،‌ معاون شهربانی سرپاس مختاری،‌ رئیس شهربانی رضاشاه بود که به محض سقوط رژیم از تهران فرار کرد و در کرمانشاه متوقف [شد] و سپس با هیاهویی که علیه دیکتاتوری رضاشاه و دژخیم او،‌ یعنی مختاری در گرفته بود در آنجا دستگیر شده که بعداً‌ پرونده‌ای در دادگستری علیه او و دژخیم‌های شهربانی در قتل مدرس و نصرت‌الدوله و سردار اسعد و غیره تنظیم [شد] و تحت محاکمه قرار گرفتند...

مظفر فیروز فرزند فیروزمیرزا معروف به «نصرت‌الدوله»، یکی از فرزندان فرمانفرما... مردی است جاه‌طلب و فعال و انتقام‌جو که نسبت به رضاشاه و عمال او کینه داشت که چرا نصرت‌الدوله را زندانی نمود و او را در زندان کشت؟ شاید یکی از مهمترین عوامل بازداشت سرپاس مختاری،‌ رئیس شهربانی دوره رضاشاه...