درحالی‌که در دو قرن بخش‌های مختلفی از خاک کشورمان به واسطه عدم درک صحیح مناسبات بین‌المللی و نداشتن روابط گرم و صمیمانه با قدرت‌های بزرگ جدا شد موضوع جدا شدن بحرین بسیار متفاوت بود. این جدایی زمانی رخ داد که مناسبات ایران با قدرت‌های بزرگ و به‌خصوص آمریکا در سطح بسیار خوبی بود. با این شرایط، آیا جدا شدن بحرین از ایران را باید در چهارچوب مناسبات بین‌المللی و ساختار نظام بین‌الملل دید یا اینکه در قالبی دیگر باید این مسئله را تحلیل و ارزیابی نمود؟

مفاد قراردادی که بین کاکس و وثوق‌الدوله بسته شد به گونه‌ای تنظیم شده بود که گفته می‌شود افرادی چون کلنل فضل‌الله‌خان به نشانه اعتراض به آن، دست به انتحار زدند

صبح شرفیاب شدم... مسئله ارتقای درجه سپهبد نصیری، رئیس ساواک، را مطرح کردم که در از بین بردن بختیار تلاش بسیار کرده است. شاه گفت: "بله، ‌بله اینها همه به جای خود، ولی همین سپهبد نصیری بود که نقشه‌های ما را در کودتای عراق به گند کشید. در حقیقت به این مناسبت باید درجه‌هایش را از او بگیرم. چندین بار به او گفتم به افسرهای عراقی‌ای که با ما تماس گرفته‌اند اعتماد نکن، ولی توجه نکرد و نتیجه‌اش آن فاجعه‌ای بود که به بار آمد...

... با ویلیام راجرز، وزیر امور خارجه پیشین آمریکا، که اینک مشاور حقوقی بنیاد پهلوی در آمریکاست، ناهار خوردم. او داستان جالبی را در ارتباط با مذاکرات ما درباره جزایر تنب و ابوموسی با انگلیسی‌ها تعریف کرد. سرالک داگلاس ـ هیوم، وزیر خارجه محافظه‌کار، که ما فکر می‌کردیم دوست ایران است،‌ در فرصت‌های مختلف از آمریکایی‌ها خواسته بود که به ما فشار بیاورند دست از ادعای خود نسبت به جزایر برداریم...

سیدضیاءالدین طباطبایی بعد از دو دهه حاشیه‌نشینی، بلافاصله پس از ورود به ایران، در اواسط 1322، وارد متن سیاست شد، اما با چهره‌ای که او در صحنه نخست فعالیت سیاسی‌اش داشت چگونه توانست به‌سرعت وارد این عرصه شود؟

ژاک پولیاکوف در سال ۱۲۶۹ش پیشنهاد آوردن سرمایه به ایران و تأسیس بانکی در این سرزمین به مدت ۷۵ سال را به تأیید ناصرالدین‌شاه رساند. فعالیت‌های این بانک، که عمری کمتر از 75 سال در ایران داشت، موضوعی خواندنی است