من [محمدقلی مجد] ابتدا در سال ١٩٩٩ به نارا [مرکز اسناد ملّی ایالات متحده آمریکا] مراجعه کردم. در آن زمان مشغول کار بر روی کـتاب دیگـرم٬ درباره تقسیم اراضی ایران در ماجرای موسوم به انقلاب سفید٬ بودم. در آن زمان به خاطرات و دستنوشته‌های پدرم درباره حوادث جنگ جهانی دوم مراجعه می‌کردم و تصمیم گرفتم که اگر...

این اسناد آمریکایی [اسناد علنی شده وزارت خارجه آمریکا در مورد تاریخ ایران در دوره رضا شاه، از سال 1921ـ1941] به ویژه از این زاویه ارزشمند و بااهمیت هستند که چشم انداز و روایتی به کلی متفاوت را از حوادث ایران در سالهای صعود و سـلطنت رضـاشاه عرضه می‌کنند...

ماهیت متفاوت دیکتاتوری رضاخانی نسبت به ویژگیهای اصلی دیکتاتوری منور یعنی ملی بودن، مردمی بودن و دارا بودن مشخصه های شخصی و فکری متمایز، عاملی شد تا دیکتاتوری منور بسان نوزادی ناقص‌الخلقه در ایران متولد شود.

در 27 اسفند 1303 هواداران سردار سپه با لباسهای قرمز و بیرقهای سرخ به راهپیمایی بزرگی دست زدند، در حالی که به تدریج کارکنان سازمانهای دولتی و وزارتخانه‌ها به آنها می‌پیوستند. اوج این غوغا در 28 اسفند بود. دولت برای تهییج عمومی و دامن زدن بر احساسات جمهوری‌خواهان و برای افزودن بر مشارکت کارکنان وزارتخانه‌ها برای تأثیرگذاری بر تصمیمات مجلس، آن را روز را تعطیل عمومی اعلام کرد.

رضاخان با چنین پشتوانه‌ای، با توافق با احمدشاه در 3 خرداد 1300، یعنی سه ماه پس از کودتا، سید ضیاء را مجبور به ترک ایران کرد و به جای او قوام‌السلطنه به نخست‌وزیری رسید و قوام با ارتقاء رضاخان به مقام وزارت جنگ پاداش او را داد.

در این 20 سال که به درست دوره اختناق ایران و دین به شمار می‌رفت همه دیدید و دیدیم که بالاتر هدف رضاخان علما بودند و آنقدر که او با آنها بد بود با دیگران نبود؛‌ چون می‌دانست اگر گلوی اینها را به سختی فشار ندهد و زبان آنها را در هر گوشه با زور سرنیزه نبندد تنها کسی که با مقاصد مسموم او طرفیت کند و با رویه‌هائی که می‌خواست برخلاف نفع مملکت و صلاح دین اتخاذ کند مخالفت نماید‌،‌ آنها هستند...