کمبود اقلام اساسی و تولید یک پیامد ویرانگر دیگر نیز به همراه داشت و آن تورم بود. دولت در مقابل فشارهای تورمی برنامه‌ای برای اجرا نداشت. شاخص هزینه زندگی بین سالهای 1318 تا 1323 نزدیک به 700 درصد افزایش یافت. هزینه زندگی به صورت سرسام آوری بالا می‌رفت. در فروردین و اردیبهشت 1323 بهای قماش و پارچه حدود 40درصد افزایش یافت.

...مقاوله‌نامه قوام و سادچیکف درباره برقراری حسن روابط ایران و شوروی و تأسیس شرکتی بر اساس 51 درصد سهم ایران و 49 درصد سهم روسیه شوروی در اقدام به استخراج و بهره‌برداری از نفت ایالات آذربایجان و گیلان و مازندران و گرگان و خراسان از پشت پرده در یک مصاحبه مطبوعاتی اعلام گردید که سر و صدای زیادی در دنیا بخشید...

مشکل اساسی کشور در روزهای شهریور 1320 تعیین تکلیف رژیم سیاسی ایران بود زیرا سیاست‌های روسیه شوروی و انگلستان با رضاشاه هماهنگی نداشت. به علاوه انگلیس‌ها که خود در کودتای اسفند 1299 رضاخان،‌ عامل اساسی کودتا را از بین چند نامزد دیگر انتخاب...

منوچهر آشتیانی که سابقه فعالیت در حزب توده دارد درباره روز کودتا و اتفاقات آن روز می‌گوید که در داخل حزب اختلاف‌نظر وجود داشت. تمام رفقا چند روز بعد از کودتا مردد بودند و مشوش. هرکدام از اعضای بالا مانند مهندس شرمینی را که می‌دیدم، می‌گفتند بزرگ‌ترین اشتباه شده است. نه به ما گفته‌اند به خیابان بریزید و نه گفتند عقب‌نشینی کنید.

روزهای فروردین 1325 با تعطیلات نوروزی و تعطیل مطبوعات که اغلب تا سیزده ادامه داشت می‌گذشت و قوام‌السلطه فرصت خوبی برای ادامه مذاکره با سادچیکف پیدا نمود که جسته و گریخته اخباری مبنی بر نشانه‌هایی از حسن مناسبات در محیط محافل سیاسی انعکاس می‌یافت خصوصاً‌ اینکه این خبر به صورت رسمی انتشار یافت که دو نفر از وزیران کابینه به نام «موسوی‌زاده» وزیر دادگستری و «محمدولی میرزا فرمانفرمائیان» عموی مظفّر فیروز «وزیر مشاور» از طرف دولت مأموریت یافتند که به تبریز رفته با پیشه‌وری «...وزیر یعنی نخست‌وزیر آذربایجان» مقاوله‌نامه‌ای درباره حسن روابط آن دولت محلی با دولت مرکزی ایران تنظیم کنند...

قوام‌السلطنه که ابتدا خیال می‌کرد دست خالی بر خواهد گشت وقتی دید سادچیکف سفیر شوروی به ایران آمد آن هم پس از آن پذیرایی گرم استالین از او و اینکه گفت مذاکرات را سادچیکف ادامه می‌دهد به تقاضای دولت خود امیدوار شد به همین جهت به فکر این افتاد که اقدامات فوری در راه جلب اعتماد سیاست شوروی به خود عمل آورد به مظفر فیروز،‌ معاون سیاسی خود دستور داد دستجاتی راه انداخته جلوی مجلس شورای ملی به تظاهرات علیه مرتجعین مجلس بپردازند و آنها را تهدید کنند تا وکلای مجلس با نزدیک بودن ایام نوروز و آخر عمر مجلس از آمدن به آنجا خودداری کنند که جلسه علنی تشکیل نشود تا مطلبی علیه دولت گفته شود...