شبه‌قاره هند به‌واسطه اهمیت منابع اقتصادی و مالی فراوان و موقعیت تجاری خاصی که دارد از دیرباز مورد توجه اروپایی‌ها بوده است. در این میان انگلیسی‌ها در سال 1600م با تأسیس «کمپانی هند شرقی» در سواحل غربی هندوستان توانستند به‌تدریج بر تمام هند مسلط شوند و این آغازی شد بر تغییر ژئوپلتیک ایران

روزنامه «نیویورک‌تایمز» در سرمقاله خود که پس از کودتا منتشر شد، چنین بیان کرد: اینک کشورهای درحال‌توسعه سرشار از منابع غنی، با بهای سنگینی که یکی از آنها باید بپردازد، از ملی‌گرایی تعصب‌آلود درس عبرتی می‌گیرند. مصدق‌های دیگر سراسر جهان، پیش از اقداماتی مانند اداره منابع خود، باید احتیاط کنند؛ زیرا منابع آنان یقینا به ما تعلق دارد نه خودشان

آمریکا در پی ناکامی در جنگ ویتنام و واکنش مردم به درگیری این کشور در خارج، تلاش کرد استراتژی سیاست خارجی خود را به نوعی بازتعریف کند. این امر در دوره ریاست‌جمهوری نیکسون و با اجرای سیاست برون‌سپاری محقق شد. این سیاست نتایج خاصی برای خاورمیانه داشت

پیروزی انقلاب اسلامی در ایران تحولی شگرف را در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی رقم زد. ایران که تا پیش از انقلاب، یکی از متحدان راهبردی آمریکا بود، با پیروزی انقلاب، «سیاست نه شرقی نه غربی» را سرلوحه سیاست خارجی خود قرار داد. یکی از کشورهایی که نمی‌توانست نسبت به این تحولات بی‌تفاوت باشد جمهوری خلق چین به رهبری حزب کمونیست بود

عهدنامه مودّت بین ایران و آمریکا در سال 1955م امضا شد، اما چه شد که دو کشور ایران و آمریکا به این نتیجه رسیدند که نیاز به عقد و اجرای چنین عهدنامه‌ای دارند؟