تاکید آیت‌الله خمینی بر عدم سازش با دولت علم

‏‏شیخ علی نخعی،¹ از وعاظ مشهور تهران، با آیت‌الله خمینی در قم دیدار کرد. آیت‌الله خمینی در این دیدار خطاب به شیخ نخعی اظهار داشتند: درباره آقای کمالوند² هم، ما ایشان را اعزام نکرده بودیم، بلکه آقای کمالوند را‏‎ دولت طلبیده بوده است و تلفنی از ما استجازه کردند که در سر راه، اول به قم بیایند. در‏‎ ‎‏جوابشان عرض کردم مطلقا راضی به آمدنشان نیستم و مادامی که این دولت عَلم مصدر‏‎ ‎‏کار است، داخل هیچ قسم مذاکره صلح و مصالحه‌ای نخواهیم شد؛ زیرا این دولت به‏‎ ‎‏ترتیبی با اهل علم معامله کرده است که تماس سران حوزه علمیه همراه او انتحار‏‎ ‎‏روحانیت است؛ و تا آنجا که اختیار روحانیت با ماست، تن به چنین صلح و اصلاحی‏ ‎‏نخواهیم داد؛ و دلیلی هم محض اصلاح حاضر نمی‌بینیم. مگر ما چه کرده بودیم که‏‎ ‎‏مستحق قلع و قمع علیل‌النفس‌هایی امثال ایشان باشیم؟

آیت‌الله خمینی ادامه دادند: ما موقعی که یقین پیدا کردیم که‏‎ ‎‏محافل لامذهب بهایی‌های یهودی‌الاصل ایران و آمریکا اراده دارند درخواست تساوی‏‎ ‎‏حقوق زن و مرد را آلت تجاوز به حریم مذهب رسمی این مملکت قرار دهند و دین ‎‏اسلام را که موجب بقای استقلال ظاهری این ملک و ملت است، تضعیف کنند؛ دوستانه‏‎ ‎‏نامه‌هایی از برای این دولت نوشتیم که مواظب باشند.

در صورتی که دستگاه به دنبال نابودی اصل اسلام باشد، حفظ فرع معنا ندارد

 آیت‌الله خمینی افزودند: تشکیل این حوزه و حوزه‌های مشهد و کربلا و نجف و مصر ــ ‎‏روی هم رفته ــ تعلیم و تعلم مباحث حلال و حرام دیانتی است، که به متعلم ما اجازه‏‎ ‎‏نمی‌دهد دستگاه، اصل آن دین را نابود کند؛ و در صورت اضمحلال اصل، بقای فرع،‏‎ ‎‏عموما معنا ندارد. درک خودم را ــ محض طلاب ــ بیان کردم و مصمم شدم مثل حضرت‏‎ ‎‏سیدالشهداء از برای حفظ اصل دین، با ایادی دولت ظلم مبارزه کنم، و مادام که مأمورین‏‎ ‎‏آنها از زور و ظلم و ملاعبه با احکام الهی دست برندارند، من نیز از مجاهده دست‏‎ ‎‏برنمی‌دارم.³

وزیر خارجه آمریکا: کمک‌ها به ایران، ترکیه و پاکستان ادامه پیدا می‌کند

خبرگزاری فرانسه گزارش داد: کنفرانس شورای وزیران سازمان پیمان مرکزی سنتو دیروز در کراچی با پیام رئیس‌جمهور پاکستان گشایش یافت. ایوب‌خان در پیام خود تأکید کرده است که صلح و امنیت هدف‌های اصلی سنتو را تشکیل می‌دهد.

دین راسک، وزیر خارجه آمریکا، در این نشست گفت: دنیای آزاد تنها در پشت یک سپر دفاعی استوار می‌تواند به پیشرفت‌های اقتصادی برسد.

راسک افزود: ترکیه، ایران و پاکستان همچنان از کمک‌های اقتصادی آمریکا بهرمند خواهند شد.

اذعان به اهمیت اصلاحات ارضی در سنای آمریکا

آسوشیتدپرس از واشنگتن گزارش داد: یکی از مقامات وزارت امور خارجه آمریکا امروز برنامه اصلاحات اساسی پادشاه ایران را به عنوان یکی از مهم‌ترین حوادث سال در آسیا ستود و گفت: اجرای این برنامه این ناحیه حساس مجاور مرز شوروی را به طور عمده‌ای تقویت می‌کند.

جیمز کرانت، معاون وزیر خارجه آمریکا در امور خاورمیانه، خاطرنشان ساخت: حیثیت و نفوذ کمونیست‌ها در کشورهای عرب به پایین‌ترین نقطه خود رسیده است.³

‏‏

اعزام دانشجو به خارج باید با توجه به احتیاجات مملکت باشد

امروز دکتر خانلری، وزیر فرهنگ، دستور داد اعزام دانشجو به خارج باید با توجه به احتیاجات مملکت باشد.

خانلری، وزیر فرهنگ، به اداره کل تعلیمات عالیه و اداره اعزام دانشجو به خارج دستور داد که چون وزارت فرهنگ با تحمل هزینه سنگین شاگردان اول دانشکده‌ها را به منظور ادامه تحصیل به خارج از کشور اعزام می‌دارد؛ بنابراین لازم است رشته‌های تحصیلی مورد احتیاج مملکت را به‌خصوص از نقطه نظر صنایع تولیدی و امور حرفه‌ای به طور صریح معین نمایند که در هر قسمت چند نفر باید اعزام گردد تا با توجه به احتیاجات مملکت شاگردان اول دانشکده‌ها، که به خرج دولت به خارج اعزام می‌گردند، در رشته‌های مورد احتیاج تحصیل کنند و پس از مراجعت به کشور در رشته‌هایی که واقعا مورد احتیاج مملکت است مشغول کار شوند.

کاردار سفارت عراق: ایران و مصر نزدیک می‌شوند

فاضل سلمان، کاردار سفارت جمهوری عراق در ایران، طی مصاحبه‌ای در پاسخ به این سوال که آیا اقداماتی جهت تجدید مناسبات دیپلماسی بین ایران و مصر توسط جمهوری عراق صورت گرفته است یا نه گفت: تردید نیست که حکومت جمهوری عراق آرزومند آن است که کشورهای اسلامی بهترین مناسبات را با یکدیگر داشته باشند؛ زیرا تحکیم این مناسبات به صلح جهانی و تجدید علائق دوستی و تحکیم سنن دیرین موجود بین ملل اسلامی کمک می‌کند.

کاردار سفارت عراق در پاسخ این سوال که تجدید مناسبات دیپلماتیک بین ایران و مصر چه وقت صورت خواهد گرفت گفت: در ماه سپتامبر (مهر) آینده تشکیل فدراسیون سه کشور مصر، عراق و سوریه اعلام می‌شود و من اعتقاد راسخ دارم تا آن زمان مناسبات بین دو دولت و ملت ایران و مصر نیز بهبود خواهد یافت؛ زیرا دو دولت عضو این فدراسیون، یعنی عراق و سوریه، بهترین مناسبات را با ایران دارند و دلیلی ندارد که مناسبات عضو سوم این فدراسیون، یعنی مصر، با ایران تیره باشد.

وزیر کشاورزی: اصلاحات ارضی در خراسان بیش از حد انتظار پیشرفت خواهد کرد

وزیر کشاورزی در مراسم تقسیم اسناد مالکیت در مشهد گفت: اصلاحات ارضی در خراسان بیش از حد انتظار پیشرفت خواهد کرد.

وزیر کشاورزی گفت: در هر صورت برای اینجانب در سمت وزیر کشاورزی و همه مأموران اداره کشاورزی استان خراسان و اصلاحات ارضی موجب دلگرمی است که سرپرست و حامی دانا و موثری برای پیشرفت وظایفی که برعهده داریم در این منطقه به‌دست آورده‌ایم و به یاری خداوند و مساعدت باارزش ایشان قانون اصلاحات ارضی در این استان با سرعتی بیش از انتظار جلو خواهد رفت.

روزگاری ایجاب می‌کرد که مالکیت املاک کشور در دست شاه باشد!

روزی ایجاب می‌کرد که مالکیت املاک مملکت به دولت یا شاهنشاه یا عده معدودی تعلق داشته باشد و سایرین همه رعیت باشند. زمانی ایجاب می‌کرد که مملکت در تملک تعداد معدودی اشخاص متنفذ و صاحب قدرت باشد و امروز لازم است که ملک در اختیار کسانی باشد که روی زمین کار می‌کنند و زحمت می‌کشند و عرق می‌ریزند و سرد و گرم را می‌چشند.

درباره مرحله دوم «اصلاحات ارضی»

روزنامه «اطلاعات» در سرمقاله شماره امروز خود نوشته است: همان‌طور که مکرر ذکر شده، اصلاحات ارضی در ایران دو مرحله‌ای است: مرحله اول تقسیم املاک بزرگ و اراضی مازاد بر ده ششدانگ؛ مرحله دوم تعیین روابط خرده مالک و کشاورز.

مرحله اول قانون تقریبا رو به اتمام است. بنا به اظهار تیمسار وزیر کشاورزی، اوایل مهرماه این قسمت از برنامه اصلاح ارضی به آخر می‌رسد؛ یعنی دیگر مالک عمده‌ای در کشور باقی نخواهد ماند و رژیم چندهزارساله فئودالیته در ایران برای همیشه مدفون می‌شود. این کار که شما می‌بینید به چه سادگی رو به انقضاست، در نقاط دیگر جهان برای مردم خیلی گران تمام شده است و امیدواریم ملت هوشیار ایران این رفورم بزرگ را بما هوحقه بشناسد و قدر گزارد.

به هر تقدیر، تا نیمه دوم سال جاری ما مرحله اول قانون اصلاح ارضی را به خواست خدا پشت سر گذاشته و به مرحله دوم رسیده‌ایم. در بسیاری کشورها اصلاح ارضی در همان مرحله اول خلاصه شده است؛ یعنی اصلاح ارضی را منحصر به خرد کردن و تقسیم املاک بزرگ شناخته و همین که به آن مقصود نائل آمده‌اند به مرحله دوم وارد نشده‌اند. حتی پاره‌ای ممالک برای آنکه به طور طبیعی مالکیت‌های بزرگ را تعدیل کنند از راه‌هایی مثل مالیات‌های سنگین تصاعدی اقدام کرده‌اند، یعنی وضعی پیش آورده‌اند که نگهداری اراضی وسیع در زیر بار مالیات کمرشکن عملا غیرممکن شود و مالک ناچار از فروش و محدود کردن املاک خود گردد. اما این یکی از آن راه‌های طولانی و تدریجی است و ممالکی هم که وارد مرحله دوم اصلاح ارضی شده‌اند اغلب در مقام ملی کردن یا به عبارت دیگر دولتی کردن اراضی بوده‌اند که خود مبحثی است علیحده و اگر به تاریخ این ممالک نگاه کنیم، می‌بینیم چه مشکلات و ناراحتی‌ها و دردسرها در این راه متحمل شده‌اند؛ آن هم در پی مدت طولانی.

ما تقسیم اراضی نمی‌کنیم، بلکه تعدیل مالکیت می‌کنیم

ما به دنبال شق اخیر نمی‌توانستیم رفت؛ برای آنکه رژیم اجتماعی ما چنین امری را ایجاب نمی‌کند و در حقیقت ما تقسیم اراضی نمی‌کنیم، بلکه تعدیل مالکیت می‌کنیم؛ آن هم از طریق خریدوفروش املاک نه مصادره. در عین حال نمی‌توانستیم به مرحله اول قانون اکتفا کنیم؛ زیرا عدالت، که منظور غایی از نهضت اصلاح ارضی است، تأمین نمی‌شد. وقتی مقصود از میان بردن لفظ و مفهوم رعیت است، معقول نیست رعیت در روی یک قسمت از اراضی مملکت به دهقان صاحب زمین تبدیل شود و در قسمتی دیگر همان رعیت باقی بماند. پس ما راه ثالث می‌رویم؛ یعنی آزاد کردن رعیت از رقیّت و قیدوبندهای رژیم فئودالیسم و نشانیدن رژیم خرده‌مالکی به جای آن در عین حفظ حقوق خرده‌مالک موجود.⁵

1. علی نخعی (افصح‌المتکلمین) در گزارش محرمانه خود به سرهنگ نشاط نوشته که در ملاقات با امام خمینی چنین گفته است: «... ازآنجایی‌که شنیده‌ام آقای حاج‌آقا روح‌الله کمالوند را اعزام فرموده بودید دیدن نخست‌وزیر (اسداللّه علم) راه عملی یافته و ترمیمی بدهند، دلخوش شدم و می‌خواستم عرض کنم محققا اقدام به صلح و اصلاح حضرتعالی با دولت، خیلی به موقع است». آنچه در این بخش از روزشمار آمده پاسخ امام خمینی به این گفته‌هاست.

2. آقای روح‌اللّه کمالوند، از روحانیان لرستان و از مدرسان حوزه علمیه قم بود. وی در ملاقات با شاه به طور بی‌پروا، خواست‌ها و آرمان‌های علما و روحانیان را به اطلاع او رساند، اما ازآنجاکه تصمیم رژیم شاه مبارزه با اسلام و مسلمانان بود، این دیدار نتیجه‌ای به بار نیاورد.

3. صحیفه امام، ج 1، صص 192-194.

4. کیهان،11 اردیبهشت 1342، صص 1 و 12.

5. اطلاعات، 11 اردیبهشت 1342، صص 2، 13 و 16.